Việt Nam-Brunei: Phát triển quan hệ sâu rộng, thực chất

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn chào xã giao Quốc vương Brunei Hassanal Bolkiah, ngày 7/9. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Trong khuôn khổ chuyến thăm, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã chào xã giao Quốc vương Brunei Hassanal Bolkiah, tham dự Triển lãm Thương mại, Văn hóa, Ẩm thực và Nghệ thuật Việt Nam-Brunei; thăm Đại sứ quán Việt Nam tại Brunei; dự Lễ kỷ niệm 77 năm Quốc khánh Việt Nam (1945-2022) và 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Brunei (1992-2022).

Đây là chuyến thăm chính thức Brunei đầu tiên của Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn trên cương vị Bộ trưởng Ngoại giao kể từ khi hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác toàn diện năm 2019. Chuyến thăm thể hiện sự coi trọng của Việt Nam trong quan hệ với Brunei, đồng thời xây dựng, củng cố quan hệ giữa các nhà lãnh đạo, cũng như thúc đẩy hợp tác nhiều mặt giữa hai nước.

Chuyến thăm càng có ý nghĩa đặc biệt hơn khi diễn ra trong bối cảnh Việt Nam-Brunei kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và quan hệ hai nước đang trên đà phát triển tốt đẹp.

Quốc vương Brunei Sultan Haji Hassanal Bolkiah ủng hộ sớm nối lại trao đổi đoàn cấp cao, hoan nghênh kết quả của JCBC-2 và nhất trí với các đề nghị của Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn. Quốc vương khẳng định, sẽ chỉ đạo các Bộ, ngành của Brunei phối hợp với phía Việt Nam triển khai kết quả của JCBC-2.

Chương trình hành động giai đoạn 2023-2027

Quan hệ Việt Nam-Brunei tiếp tục phát triển thuận lợi kể từ kỳ họp JCBC-1 (năm 2017). Đặc biệt, việc nâng cấp quan hệ lên Đối tác toàn diện nhân chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Quốc vương Brunei tháng 3/2019 là dấu mốc quan trọng, tạo tiền đề phát triển quan hệ Việt Nam-Brunei ngày càng sâu rộng trên nhiều lĩnh vực.

Hợp tác chính trị, trao đổi đoàn cấp cao và các cấp được duy trì hiệu quả. Hợp tác kinh tế phát triển mạnh mẽ, vượt mục tiêu 500 triệu USD/năm trước thời hạn 2025 mà hai bên đề ra. Hợp tác trên các lĩnh vực quan trọng khác như quốc phòng an ninh, nông nghiệp, dầu khí, giáo dục, giao lưu nhân dân... có nhiều tiến triển tích cực, mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai bên.

Trên cơ sở đó, có thể khẳng định rằng, việc hai bên tổ chức họp trực tiếp JCBC-2 thể hiện quyết tâm thúc đẩy quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Brunei phát triển thực chất, sâu rộng hơn nữa.

Trong khuôn khổ JCBC-2, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn và Bộ trưởng thứ hai Bộ Ngoại giao Brunei Darussalam Dato Erywan Pehin Yusof đã cùng xác định phương hướng hợp tác trong thời gian tới giữa hai nước. Theo đó, hai bên nhất trí thúc đẩy sớm xây dựng Chương trình hành động triển khai quan hệ Đối tác toàn diện giai đoạn 2023-2027; thu xếp chuyến thăm của Lãnh đạo cấp cao và các cấp; tiếp tục triển khai tích cực các thỏa thuận đã ký kết; gia hạn MOU về nông nghiệp và thủy sản; phối hợp ứng phó với an ninh truyền thống và phi truyền thống bao gồm chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, tội phạm mạng, phòng chống khủng bố và thúc đẩy đàm phán các văn bản hợp tác trong lĩnh vực như chuyển giao người bị kết án phạt tù, phòng chống tội phạm...

Hai Bộ trưởng nhất trí thúc đẩy hợp tác giáo dục, tăng cường giao lưu nhân dân thông qua các hoạt động giao lưu thể thao, văn hóa, thanh niên và phụ nữ giữa hai nước và trong khuôn khổ ASEAN; đa dạng hóa sản phẩm du lịch và khuyến khích các hãng hàng không nghiên cứu mở thêm các đường bay thương mại nhằm tạo thuận lợi cho kết nối kinh tế, văn hóa, du lịch…; khuyến khích hợp tác giữa các trường đại học và trao đổi sinh viên giữa hai nước.

Đều là thành viên trong “mái nhà chung” ASEAN, Việt Nam và Brunei chia sẻ quan điểm và nhất trí tiếp tục hợp tác chặt chẽ, phát huy các nguyên tắc và lập trường chung của ASEAN trong quan hệ với các đối tác, cũng như trong vấn đề Myanmar, Biển Đông, thúc đẩy thực thi DOC và phối hợp chặt chẽ trong đàm phán COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982.

Hai Bộ trưởng đều đánh giá cao sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa hai nước thời gian qua tại các diễn đàn khu vực và quốc tế, nhất là tại ASEAN và Liên hợp quốc, góp phần củng cố đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, duy trì hòa bình, ổn định và thúc đẩy hợp tác, phát triển ở khu vực và thế giới.

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đồng chủ trì Kỳ họp lần 2 Ủy ban hỗn hợp về Hợp tác song phương Việt Nam-Brunei. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Vượt mục tiêu 500 triệu USD và hơn thế…

Chương trình Kết nối doanh nghiệp được Đại sứ quán Việt Nam tại Brunei tổ chức trong khuôn khổ chuyến thăm với sự tham gia của hơn 70 doanh nghiệp Việt Nam và Brunei cho thấy sự quan tâm đặc biệt và nỗ lực thúc đẩy hợp tác kinh tế song phương còn nhiều tiềm năng.

Bên cạnh đó, trong khuôn khổ chuyến thăm, lần đầu tiên Việt Nam và Brunei bàn về khả năng lập ra những liên doanh sản xuất hàng hóa nông nghiệp thực phẩm Hồi giáo Halal, không chỉ cung cấp cho thị trường Brunei mà còn tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu về thực phẩm Hồi giáo Halal.

Hai bên đều cho rằng, Brunei và Việt Nam là đối tác kinh tế quan trọng của nhau, nhất trí tạo thuận lợi, khuyến khích các doanh nghiệp tăng cường kết nối, đa dạng hóa nguồn cung và cơ cấu thương mại; tìm kiếm cơ hội mở rộng đầu tư, nhất là trên các lĩnh vực nhiều tiềm năng như nông thủy sản, lâm nghiệp, năng lượng – dầu khí, công nghiệp chế biến…, góp phần đảm bảo an ninh lương thực và chuỗi sản xuất.

Nhân dịp này, nhằm thúc đẩy tăng trưởng thương mại theo hướng cân bằng hơn, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị Brunei tạo thuận lợi cho hàng hóa Việt Nam, nhất là gạo và các sản phẩm nông, thủy sản đạt tiêu chuẩn Halal nhập khẩu và tiêu thụ tại thị trường Brunei; mong Brunei sớm phê chuẩn Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), mang lại lợi ích đầy đủ cho các nước thành viên, đồng thời góp phần tạo ra các cơ hội hợp tác mới giữa hai nước.

Về phần mình, Brunei đánh giá cao tiềm năng và kinh nghiệm của Việt Nam lĩnh vực nông nghiệp, nuôi trồng thủy hải sản, xây dựng...; đề nghị Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm và khuyến khích doanh nghiệp hai bên hợp tác trong các lĩnh vực này.

Kim ngạch thương mại hai chiều trong bảy tháng đầu năm nay đã vượt mục tiêu 500 triệu USD trước kỳ hạn 2025. Tính đến tháng bảy năm nay, Brunei đứng thứ 27/139 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam với 116 dự án có hiệu lực, tổng số vốn đăng ký đạt 948 triệu USD. Các lĩnh vực đầu tư tiềm năng cho doanh nghiệp Việt Nam tại thị trường Brunei gồm có nông nghiệp, sản xuất nông lâm sản, thương mại, dịch vụ...

Như vậy, cột mốc 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao cũng như chuyến thăm chính thức thành công đến Brunei lần này của Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn là cơ hội để hai nước nhìn lại những thành tựu đã đạt được và hướng tới những mục tiêu mới trong quan hệ song phương, tiếp tục thúc đẩy quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Brunei phát triển ngày càng hiệu quả, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân hai nước.

Bà Syaffeenazz Tahir, Đại biện lâm thời Đại sứ quán Brunei tại Việt Nam: “Tôi tin tưởng rằng, quan hệ hữu nghị nồng ấm giữa Brunei và Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, thể hiện qua quan hệ hợp tác tích cực nhiều mặt và ngày càng sâu rộng giữa hai nước”.

Đại sứ Việt Nam tại Brunei Trần Văn Khoa: “Chuyến thăm chính thức Brunei của Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn tiếp tục là sự triển khai tích cực đường lối đối ngoại của ta và thể hiện sự coi trọng quan hệ của ta đối với các nước ASEAN”.

Vụ trưởng Vụ Đông Nam Á-Nam Á-Nam Thái Bình Dương Phạm Hùng Tâm: “Kỳ họp JCBC-2 có ba kết quả quan trọng. Thứ nhất, hai bên nhất trí thúc đẩy sớm xây dựng Chương trình hành động triển khai quan hệ Đối tác toàn diện giai đoạn 2023-2027. Đây là kế hoạch hành động đầu tiên được xây dựng giữa hai nước, tạo ra một khuôn khổ hợp tác chi tiết. Thứ hai, hai bên nhất trí tăng cường trao đổi đoàn cấp cao sau thời gian gián đoạn do dịch bệnh. Thứ ba, những lĩnh vực hợp tác chủ chốt đều được đưa ra những định hướng cụ thể”.

Hà Phương