Sau 3 năm đóng - mở, gián đoạn vì dịch Covid-19, giao thương hàng hóa tại các cửa khẩu biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc đã sôi động trở lại từ ngày 8/1. Trung Quốc khôi phục lại hoạt động thông thương tại hầu hết các cửa khẩu đất liền với Việt Nam, giúp cho hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK) của hai nước gia tăng nhanh chóng, kim ngạch XNK giữa hai bên ổn định và trên đà tăng trưởng.
Bước vào vụ thu hoạch cao điểm, nhiều loại trái cây Việt Nam xuất khẩu lại đứng trước nỗi lo ùn ứ ở cửa khẩu biên giới Lạng Sơn. Điều này sẽ là thông tin bất lợi kéo giảm giá trị của trái cây Việt Nam ở thị trường Trung Quốc, đòi hỏi những giải pháp căn cơ để đưa nông sản Việt tiến sâu hơn vào thị trường này thay vì nơm nớp lo ùn ứ ở biên giới.
Hàng loạt trái cây bước vào vụ thu hoạch rộ với sản lượng khoảng hơn 6 triệu tấn. Trung Quốc là khách hàng chính nên áp lực bắt đầu dồn lên các cửa khẩu ở phía Bắc. Trong khi, vận chuyển bằng đường biển mất rất nhiều thời gian.
Hiện Quảng Tây (Trung Quốc) có biên giới với bốn tỉnh của Việt Nam với 9 cặp cửa khẩu nhưng mới có 6/9 cặp cửa khẩu được xuất nhập khẩu rau củ quả.
Tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) hiện có 9 cặp cửa khẩu với Việt Nam nhưng mới 6 cặp xuất nhập khẩu rau củ quả, do đó, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT đề xuất tỉnh này mở cửa toàn bộ các cửa khẩu để giảm áp lực thông quan nông sản vào vụ.
Để chấm dứt tình trạng ùn ứ nông sản tại các cửa khẩu, các chuyên gia kinh tế cho rằng, cơ quan chức năng hai nước Việt Nam - Trung Quốc cần thực hiện quyết liệt, đồng bộ hơn nữa các giải pháp để xử lý dứt điểm tình trạng này hướng tới xuất khẩu bền vững.
Cục trưởng Hải quan Nam Ninh (Trung Quốc) đề xuất nghiên cứu đưa hệ thống cửa khẩu thông minh vào hoạt động thí điểm để góp phần tạo thuận lợi cho nông sản Việt khi nhập khẩu vào Trung Quốc.
Quảng Tây (Trung Quốc) có biên giới với 4 tỉnh của Việt Nam với 9 cặp cửa khẩu nhưng mới 6 trong số đó được xuất nhập khẩu rau củ quả. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam kiến nghị Hải quan Nam Ninh, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc xem xét, mở rộng quy mô xuất nhập khẩu rau củ quả lên toàn bộ 9 cặp cửa khẩu, giảm áp lực cho các cửa khẩu truyền thống, tránh ùn tắc, giảm chi phí. Điều này sẽ đem lại thuận lợi cho cả hai bên.
Do đang vào mùa cao điểm của các loại trái cây như sầu riêng, xoài... nên tình hình thông quan hàng nông sản tại các cửa khẩu có dấu hiệu quá tải, ùn tắc, vượt quá năng lực của các khu vực cửa khẩu.
Phía Việt Nam và Trung Quốc đang tính đến nhiều biện pháp để đẩy mạnh quá trình thông quan hàng hóa, hỗ trợ doanh nghiệp cả hai phía phát triển mảng chế biến nông sản.
Cục trưởng Hải quan Nam Ninh (Trung Quốc) đề xuất đưa hệ thống cửa khẩu thông minh vào thí điểm để giảm ách tác nông sản ở cửa khẩu Việt Nam.
Cục trưởng Hải quan Nam Ninh (Trung Quốc) đề xuất nghiên cứu đưa hệ thống cửa khẩu thông minh vào hoạt động thí điểm để góp phần tạo thuận lợi cho nông sản Việt khi nhập khẩu vào Trung Quốc.
Ưu tiên thông quan sớm một số mặt hàng nông sản; xem xét mở rộng quy mô xuất nhập khẩu rau quả; Thành lập Hiệp hội doanh nghiệp nông sản Việt Nam - Quảng Tây.