Ca khúc trong âm nhạc mới Việt Nam được hình thành và phát triển vào những năm 30 của thế kỷ XX. Nhiều ca khúc đã được các nhạc sĩ Việt Nam (nhất là các nhạc sĩ trong giai đoạn kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ), sáng tác trên cơ sở khai thác chất liệu âm nhạc truyền thống dân tộc.
Đó là Thái Cơ (1934 - 2004), một trường hợp khá độc đáo trong làng nhạc sĩ Việt Nam. Tôi hân hạnh được chơi với ông từ lúc còn là sinh viên tới khi ông qua đời, tức cũng có tới gần 40 năm. Ông hơn tôi 1 giáp nhưng quan hệ bình đẳng, luôn xưng hô 'San, mình' chứ không 'anh, em'. Nhiều khi còn 'ông, tôi' cứ như ngang hàng.
Tháng 3.2016, chúng tôi đến huyện Đức Phổ (Quảng Ngãi) thăm khu di tích mang tên Anh hùng liệt sĩ, bác sĩ Đặng Thùy Trâm (1942-1970).
Ca khúc (bài hát) có chất liệu dân ca là những bài được tác giả khai thác từ những làn điệu dân ca gốc được lưu truyền từ ngàn xưa để hình thành nên giai điệu của mình. Dân tộc nào cũng có rất nhiều dân ca. Đó là những bài ca được ra đời từ xa xưa, không rõ nguồn gốc xuất xứ và tác giả. Là một thứ văn nghệ truyền miệng giống như thơ, truyện cổ tích, dân ca được truyền từ đời này qua đời khác. Qua mỗi đời, lại có thể được thay đổi chút ít đến khi người ta thấy nó hoàn chỉnh thì thôi.
'Nghe tiếng trống năm ba mươi còn lay động đến bây giờ/ Tiếng thiêng trống đó chính là lời Đảng gọi/ Lớp lớp nông dân đã vùng lên như bão nổi sóng cồn/ Phá hết gông xiềng để giành lại những áo cơm/ Ôi trang lịch sử liệt oanh là hương thơm thơm mãi...'. Bài hát đi cùng năm tháng của nhạc sĩ Thái Cơ, cho đến ngày nay, không người con quê hương Thái Bình nào không biết đến, dù họ đang ở quê hay xa xứ tới mọi miền đất nước và nước ngoài.
Những ca khúc viết về Đảng là một nhánh lớn trong dòng ca khúc Cách mạng đầy ắp phẩm chất của nền âm nhạc Việt Nam đương đại, tính hiện thực, thẩm mỹ và nhân văn.
Xuân Giao là một trong những nhạc sỹ chịu khó đi thực tế. Ông có mặt ở hầu hết các cơ sở thuộc mọi tầng lớp công nhân, nông dân, bộ đội. Thời gian ông có mặt ở nhà ít hơn nhiều so với thời gian đi vắng. Có khi liên miên vài tuần. Về nhà được một vài ngày lại đi tiếp.
Trong kho tàng âm nhạc cách mạng Việt Nam có hàng nghìn ca khúc hay nhưng những bản song ca thì không nhiều so với những bản nhạc đơn ca hay tốp ca. Chính cách thể hiện đặc sắc này làm cho các bản song ca có âm hưởng vượt trội so với đơn ca, đó chính là sự giao duyên gợi mở của cảm xúc âm nhạc.
Nhà báo Trần Mạnh Thường, tác giả bức ảnh 'Cô bộ đội bế bé gái' kể lại những câu chuyện ít biết sau 41 năm bức ảnh nổi tiếng được ghi lại.
Ngay lần đầu tiên tiếp xúc với Lê Lôi, ông đã cho tôi một bài học về sáng tác khi ông đặc biệt nhấn mạnh đến yếu tố tài năng, trí tuệ và sự kiên trì, nỗ lực, miệt mài làm việc...
Giáo dục và cải cách giáo dục ở Việt Nam cần phải đi vào thực chất và chỉ có cách đó mới ngăn ngừa được gian trá.