Thanh minh tảo mộ - Mỹ tục ngày xuân

Trong đời sống văn hóa - tín ngưỡng tâm linh của người Việt, tết - tiết Thanh minh có ý nghĩa quan trọng. Nếu như 'Con người có tổ có tông, như cây có cội, như sông có nguồn' thì Thanh minh - tảo mộ chính là dịp để mỗi người thành kính tri ân, tưởng nhớ, dành sự 'quan tâm' đặc biệt đến người đã khuất.

Khai mạc không gian trưng bày 'Châu bản triều Nguyễn – Ký ức một triều đại'

Chiều ngày 17/11/2023 tại tòa nhà triển lãm, Trung tâm lưu trữ Quốc gia I, địa chỉ số 05 Vũ Phạm Hàm, phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, TP.Hà Nội đã khai mạc không gian trưng bày 'Châu bản triều Nguyễn'.

'Ăn trộm có tang, chơi ngang có tích' nghĩa là gì?

Từ điển thành ngữ và tục ngữ Việt Nam (GS Nguyễn Lân) giải thích: 'ăn trộm có tang, chơi ngang có tích Nói những kẻ gây rối trong xã hội'.

Vua Minh Mạng và những vụ xử án hối lộ lớn

Luật hình nước ta thời nào cũng đều nghiêm trị các hành vi hối lộ. Các bộ luật hình sự của triều Lê, triều Nguyễn như Luật Hồng Đức, Luật Gia Long đều xử đến mức giảo (treo cổ) hay trảm (xử chém) với những hành vi nhận hối lộ nghiêm trọng.

Chính sách nhân đạo với tù nhân thời xưa

Các triều đại phong kiến Việt Nam đều có chính sách nhân đạo với các loại tội phạm.

'Nuôi báo cô' có phải là nuôi 'bà cô'?

Sách Thành ngữ bằng tranh (NXB Kim Đồng, 2020), cho rằng 'nuôi báo cô' chính là nuôi 'bà cô' mà ra. Cụ thể, sách này giải thích:

Chạp mả - một mỹ tục trao truyền nhiều giá trị

Vào tháng Chạp hằng năm, nhiều dòng họ tổ chức chạp mả - một mỹ tục được gìn giữ qua nhiều thế hệ, thể hiện sự tri ân, nhớ về nguồn cội.

Tội hiếp dâm tập thể thời phong kiến bị nghiêm trị thế nào?

Theo quy định luật pháp thời phong kiến, tội hiếp dâm và hiếp dâm tập thể phải nhận mức án rất nặng.

Cần mạnh tay ngăn chặn xâm hại tình dục trẻ em

Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh Gia Lai xảy ra 19 vụ xâm hại tình dục trẻ em, tăng 11,77% số vụ so cùng kỳ năm 2020. Đáng chú ý, trong tổng số 19 vụ xâm hại tình dục trẻ em thì có 10 đối tượng phạm tội chính là người thân trong gia đình, còn lại là người quen. Đây là vấn nạn hết sức tồi tệ, phải có các giải pháp mạnh tay để ngăn chặn.

Trao đổi với tác giả bắt lỗi 'Thành ngữ bằng tranh'

Lời Tòa soạn: Sau khi đăng loạt bài Thành ngữ bằng tranh: Quá nhiều sai sót (3, 4, và 5-5-2021; tác giả Hoàng Tuấn Công), Báo Người Lao Động nhận được bài trao đổi của bạn đọc Khôi Nguyên. Trên tinh thần tôn trọng và cổ vũ tranh luận học thuật, Tòa soạn giới thiệu ý kiến của tác giả Khôi Nguyên.

'Thành ngữ bằng tranh' quá nhiều sai sót (*): Từ 'nuôi báo cô' đến 'ăn bậy nói càn'

Phần trong ngoặc kép, in nghiêng sau đây là nguyên văn trong Thành ngữ bằng tranh; phần xuống dòng tiếp theo là nội dung trao đổi của chúng tôi

Điều ít biết về hoàng đế nhiều con nhất triều Nguyễn

Vị vua nhiều con nhất nhà Nguyễn và những câu chuyện đầy bất ngờ phía sau

Ai đặt vạc dầu, nuôi hổ báo, cột đồng nung đỏ trừng phạt tội phạm?

Đinh Tiên Hoàng là vị vua đã cho đặt vạc dầu, nuôi hổ báo, cột đồng nung đỏ trừng phạt tội phạm. Ông cũng là người lập ra nước Đại Cồ Việt.

Tư liệu phương Tây viết gì về hình phạt phụ nữ ngoại tình

Luật pháp xưa cho phép người chồng định đoạt số phận vợ mình nếu bắt quả tang ngoại tình. Còn người chồng ngoại tình chỉ bị 'xét xử' bằng những lời nhiếc móc của bà vợ.

Vị vua nào đặt vạc dầu, nuôi hổ báo để trừng trị tội phạm?

Trong buổi đầu lên ngôi, xã hội chưa ổn định, luật pháp chưa định, để chế ngự thiên hạ, vua đã cho đặt vạc dầu, nuôi hổ báo, cột đồng nung đỏ trừng phạt tội phạm.

Bộ luật nào quy định vợ đánh chồng bị xử tử?

Bộ luật này quy định: Vợ đánh chồng xử 100 trượng, cứ đánh là phải chịu tội. Đánh đến mức gãy xương trở lên, xử nặng hơn tội đánh người bị thương ba bậc. Đánh thành tật, thắt cổ. Đánh chết, xử trảm, Cố ý giết, xử lăng trì.

'Gái giết chồng, đàn ông ai giết vợ'

Tục ngữ Việt Nam có câu: Gái giết chồng, đàn ông ai giết vợ, dị bản: Gái giết chồng, đàn ông ai nỡ giết vợ; Gái giết chồng chứ, đàn ông không ai giết vợ; Đàn bà mới hay giết chồng; chứ đàn ông ít ai lại nỡ giết vợ; Gái giết chồng chứ, đàn ông không ai giết vợ.