Ông Ashraf Ghani, cựu tổng thống Afghanistan, khiến nhiều người bất ngờ khi đăng đàn Facebook kêu gọi Liên Hợp Quốc công nhận chính phủ lâm thời do Taliban thành lập và giải phóng khối tài sản đang bị đóng băng của Afghanistan.
Trong cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden với Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani ngày 23/7, hai nhà lãnh đạo đã trao đổi về viện trợ quân sự, chiến lược chính trị, nhưng không ai lường trước được việc Taliban sẽ kiểm soát hầu hết đất nước chỉ hơn 3 tuần sau đó.
Trong cuộc gọi 14 phút vào ngày 23/7, Tổng thống Biden và Tổng thống Afghanistan Ghani dường như không lường trước được cuộc nổi dậy của Taliban sắp diễn ra.
Taliban điều quân trong nỗ lực muốn thu phục Panjshir, nơi đang tồn tại một phong trào kháng chiến và là tỉnh duy nhất của Afghanistan không chấp nhận sự cai trị của quân nổi dậy.
Nhiều nguồn tin tiết lộ Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani đã đến Uzbekistan sau khi ông tuyên bố rời khỏi đất nước này trong lúc Lực lượng Taliban tiến vào thủ đô Kabul hôm 15-8 nhưng trong động thái mới nhất Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) xác nhận, ông Ghani đang ở nước này.
Trong một đoạn băng hình phát trên mạng xã hội cá nhân được gửi đi từ Các tiểu vương quốc Arab thống nhất, Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani tuyên bố, ông rời khỏi đất nước để tránh cảnh 'tắm máu' ở thủ đô Kabul và ngăn chặn được một thảm họa lớn.
Giới chức Các Tiểu vương quốc Ảrập Thống nhất (UAE) xác nhận Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani cùng gia đình đang ở nước này.
Người dân Afghanistan đã chỉ trích dữ dội cựu Tổng thống Afghanistan Ghani và các trợ lý của mình vì họ đã đùa với 'máu của nhân dân' và 'phạm tội phản quốc' khi bỏ vị trí và chạy trốn ra nước ngoài dù đã cam kết sẽ ở lại.
Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani bị chỉ trích vô trách nhiệm, không yêu nước, lừa dối người dân và hèn nhát vì chọn rời khỏi đất nước khi Taliban tiến vào Kabul. Tuy nhiên ông Ghani cho biết, việc ông rời đi là 'lựa chọn khó khăn' để tránh đổ máu và khẳng định sẽ 'luôn tiếp tục phục vụ' đất nước.
Sau khi các tay súng nổi dậy giành quyền kiểm soát tại dinh tổng thống ở Kabul, Taliban tuyên bố sẽ sớm thông báo về việc thành lập 'Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan'.
Tổng thống Afghanistan Ghani tuyên bố từ chức để ngăn chặn đổ máu, vì 'Taliban đủ sức tấn công Kabul'.
Trong bối cảnh Tổng thống Afghanistan Ghani được cho là đã di tản khỏi quốc gia này, một thủ lĩnh giấu tên của phong trào Taliban tiết lộ tổ chức này sẽ sớm tuyên bố thành lập Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan từ chính dinh Tổng thống ở Kabul.
Taliban tiến vào thủ đô Kabul, tuyên bố kiểm soát dinh tổng thống và muốn nắm toàn bộ quyền lực trong bối cảnh nhà lãnh đạo Ashraf Ghani đã rời khỏi Afghanistan.
Tối 15-8 (theo giờ Việt Nam), kênh truyền hình Al Arabiya đưa tin, Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani đã chấp nhận từ chức và đáp máy bay sang Tajikistan, mở đường cho Taliban thành lập một chính phủ lâm thời do phong trào này đứng đầu.
Phát biểu trên truyền hình, Tổng thống Afghanistan Ghani nhấn mạnh việc tái triển khai các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang của đất nước là một 'ưu tiên hàng đầu.'
Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani, Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 23/7 cam kết sẽ ủng hộ và hỗ trợ Chính quyền Afghanistan về mặt ngoại giao và nhân đạo khi các binh sỹ Mỹ rút khỏi quốc gia này.
Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani ngày 16/7 lên tiếng chỉ trích nước láng giềng Pakistan vì tiếp tục có quan hệ với các tổ chức khủng bố, trong đó có Taliban.
Chính phủ Afghanistan cần Mỹ đảm bảo sẽ vẫn hỗ trợ nước này giai đoạn hậu rút quân giữa bối cảnh Washington là bên duy nhất mà Taliban trực tiếp ký kết một thỏa thuận hòa bình.
Tổng thống Afghanistan Ghani sẽ công bố kế hoạch bầu cử sớm tại hội nghị ở Thổ Nhĩ Kỳ vào đầu tháng tới. Tuy nhiên, phía Taliban đã ngay lập tức bác đề xuất này.
Trong bức thư gửi Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani hôm 7-3, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã đề xuất một số giải pháp để nối lại tiến trình đàm phán hòa bình đang bế tắc giữa chính quyền Afghanistan với lực lượng Taliban.
Mỹ kêu gọi thiết lập cơ chế đối thoại do Liên Hợp Quốc (LHQ) chủ trì, với sự tham gia của các cường quốc có ảnh hưởng khác, nhằm khẩn trương giải quyết cuộc khủng hoảng ở Afghanistan, trong bối cảnh hạn chót để nước này rút toàn bộ lực lượng khỏi quốc gia Nam Á đang đến gần.
Ngày 22/12, quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Christopher Miller đã thực hiện chuyến thăm không báo trước tới Afghanistan và gặp Tổng thống nước chủ nhà Ashraf Ghani tại thủ đô Kabul.
Thủ tướng Pakistan Imran Khan ngày 19/11 đã tới thủ đô Kabul của Afghanistan để gặp Tổng thống nước chủ nhà Ashraf Ghani.
Việc 2 ứng cử viên Tổng thống Afghanistan cùng tuyên thệ nhậm chức xảy ra đúng thời điểm 'nhạy cảm' là Mỹ và Taliban vừa đạt được thỏa thuận hòa bình.
'Taliban và Mỹ đang tiến rất gần với thỏa thuận hòa bình; và mọi thứ sẽ rõ ràng trong 2 tuần tới'.
Tổng thống Afghanistan Ghani cho biết trong một cuộc điện đàm, Ngoại trưởng Mỹ Pompeo thông báo Taliban đã đưa ra một đề xuất 'liên quan việc giảm bạo lực một cách đáng kể và lâu dài.'
Ngày 17/9, trưởng đoàn đàm phán của phiến quân Taliban tại Afghanistan Sher Mohammad Abbas Stanikzai cho biết lực lượng này sẵn sàng nối lại đàm phán với Chính phủ Mỹ.
Văn phòng Tổng thống Afghanistan ngày 8/9 cho rằng sẽ chỉ có hòa bình thực sự khi phiến quân Taliban chấm dứt các hành vi bạo lực và tiến hành đàm phán trực tiếp với chính quyền.