Năm Quý Mão đã cận kề. Giữ lời hẹn với lãnh đạo xã và khát vọng của người cầm bút, tôi lại hăm hở trở về xã Mông Hóa, quê hương của hai cụ Tổng Kiêm và Đốc Bang - người đứng đầu cuộc khởi nghĩa chống thực dân Pháp xưa kia. Đầu năm 2019, UBND tỉnh đã có quyết định xếp hạng 'Khu căn cứ cuộc khởi nghĩa chống Pháp của nghĩa quân Tổng Kiêm - Đốc Bang năm 1909-1910' huyện Kỳ Sơn (nay là TP Hòa Bình), tỉnh Hòa Bình là di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.
Hòa Bình là một tỉnh miền núi thuộc vùng Tây Bắc của Tổ quốc, với truyền thống yêu nước, ngay từ khi thực dân Pháp đặt ách đô hộ tại đây, Nhân dân Hòa Bình đã tổ chức nhiều cuộc nổi dậy chống thực dân và chế độ lang đạo hà khắc. Trong dòng chảy lịch sử hào hùng 135 năm thành lập tỉnh, cuộc khởi nghĩa Tổng Kiêm - Đốc Bang (1909 - 1910) là một mốc son chói lọi về lòng yêu nước của Nhân dân các dân tộc tỉnh Hòa Bình.
Lào Cai thực hiện 90 buổi tuyên tuyền lưu động trong tháng 2; Hòa Bình tổ chức 63 lễ hội trong năm 2019; Ban hành Quy định quản lý hoạt động du lịch trên địa bàn tỉnh Lai Châu là những thông tin văn hóa và du lịch nổi bật tại các tỉnh: Hòa Bình, Lai Châu, Lào Cai.
Hiện nay, toàn tỉnh có 94 di tích lịch sử văn hóa, di tích lịch sử cách mạng, danh lam thắng cảnh đã được xếp hạng, gồm có 53 di tích xếp hạng cấp tỉnh và 41 di tích xếp hạng cấp quốc gia.
Trong 9 tháng năm nay, công tác bảo tồn, bảo tàng, quản lý di tích trên địa bàn tỉnh tiếp tục được quan tâm. Bảo tàng tỉnh duy trì việc mở cửa phòng trưng bày di sản 'Văn hóa Hòa Bình' phục vụ nhân dân và khách đến thăm quan, nghiên cứu; tiếp nhận 10 hiện vật gốm, 2 hiện vật trống đồng phục vụ cho công tác nghiên cứu khoa học.
Cách đây tròn 74 năm, mùa thu Cách mạng Tháng Tám năm 1945, khi được lệnh tổng khởi nghĩa, Kỳ Sơn - quê hương của cuộc khởi nghĩa Tổng Kiêm, Đốc Bang là địa phương giành chính quyền về tay nhân dân ngay trong ngày đầu tiên Hòa Bình phát lệnh tổng khởi nghĩa.
Vừa qua, huyện Kỳ Sơn đã tổ chức lễ kỷ niệm 110 năm cuộc khởi nghĩa chống Pháp của nghĩa quân Tổng Kiêm - Đốc Bang và đón nhận Bằng xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh