Saudi Arabia và kế hoạch trở thành nước đầu tư AI lớn nhất thế giới

Các đại biểu trải nghiệm sản phẩm công nghệ mới tại Hội nghị thượng đỉnh AI toàn cầu ở Riyadh, Saudi Arabia hồi tháng 9-2022. Ảnh: Aawsat

Lập quỹ khổng lồ để đầu tư các startup về AI

Các nguồn tin cho biết, trong những tuần gần đây, các lãnh đạo ở Quỹ đầu tư công (PIF) của Saudi Arabia đã tiến hành đàm phán về mối quan hệ hợp tác tiềm năng với Andreessen Horowitz, một trong những công ty đầu tư mạo hiểm hàng đầu ở Thung lũng Silicon và các nhà tài chính khác.

PIF, nơi đang nắm giữ hơn 900 tỉ đô la tài sản, có ý định thành lập quỹ đầu tư AI với ngân sách khoảng 40 tỉ đô la. Andreessen Horowitz và các nhà đầu tư mạo hiểm khác cũng có thể tham gia vào quỹ đầu tư AI này, theo các nguồn tin tiết lộ.

Con số 40 tỉ đô la vượt xa những khoản tiền thông thường mà các công ty đầu tư mạo hiểm Mỹ huy động được và chỉ kém quy mô của SoftBank (Nhật Bản), từ lâu đã là nhà đầu tư lớn nhất thế giới vào các công ty khởi nghiệp (startup).

Quỹ AI nói trên sẽ đưa Saudi Arabia trở thành nhà đầu tư lớn nhất thế giới trong lĩnh vực AI. Việc thành lập quỹ này cũng thể hiện tham vọng kinh doanh toàn cầu cũng như nỗ lực đa dạng hóa nền kinh tế của vương quốc giàu dầu mỏ này. Theo các nguồn tin, các lãnh đạo của PIF đã thảo luận về vai trò mà Andreessen Horowitz, vốn là nhà đầu tư tích cực vào AI, có thể đóng góp cho quỹ này, cũng như cách vận hành quỹ.

Theo các nguồn tin, các đại diện của PIF đã trao đổi với các đối tác tiềm năng rằng, Saudi Arabia đang tìm cách hỗ trợ một loạt công ty khởi nghiệp công nghệ liên quan đến AI, bao gồm các nhà sản xuất chip và các trung tâm dữ liệu khổng lồ ngày càng cần thiết để cung cấp năng lượng cho thế hệ điện toán tiếp theo. Thậm chí, PIF còn cân nhắc thành lập các công ty AI riêng.

Ben Horowitz, người đồng sáng lập quỹ Andreessen Horowitz và Yasir al-Rumayyan, Thống đốc PIF, đã thảo luận về khả năng Andreessen Horowitz mở văn phòng tại thủ đô Riyadh của Saudi Arabia.

Quỹ đầu tư AI của Saudi Arabia, dự kiến được thành lập với sự hỗ trợ của các ngân hàng ở Phố Wall, sẽ là đối thủ tiềm năng mới nhất tham gia vào một lĩnh vực đang tràn ngập tiền mặt. Cơn sốt toàn cầu xoay quanh AI đã đẩy mức định giá của các công ty tư nhân và niêm yết tăng vọt khi giới đầu tư chạy đua tìm kiếm hoặc xây dựng Nvidia hoặc OpenAI tiếp theo.

Chẳng hạn, Anthropic (Mỹ), startup đang phát triển tập hợp mô hình ngôn ngữ lớn có tên gọi Claude, đã huy động được hơn 7 tỉ đô la. Đây một lượng tiền khổng lồ huy động nhanh chưa từng thấy trong thế giới đầu tư mạo hiểm.

Chi phí cho các các dự án AI đòi hỏi những con số đầu tư rất lớn. Sam Altman, CEO của OpenAI, được cho là đang tìm kiếm một khoản tiền đầu tư từ chính phủ Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) để khởi động các dự án sản xuất chip cung cấp năng lượng cho công nghệ AI.

Tham vọng trở thành trung tâm AI của thế giới

Từ lâu, PIF nuôi tham vọng lớn ở lĩnh vực công nghệ nhưng các khoản đầu tư của quỹ này cho đến nay không mang lại nhiều thành công. Năm 2016, PIF rót 3,5 tỉ đô la vào Uber, PIF cũng góp 45 tỉ đô la vào SoftBank để thành lập quỹ đầu tư công nghệ Vision Fund trị giá 100 tỉ đô la.

Sau đó, Vision Fund đã ồ ạt rót tiền vào hàng chục công ty công nghệ, bao gồm cả nhà cung cấp không gian làm việc chung WeWork (hiện đã phá sản) và các công ty khởi nghiệp thất bại khác. Chẳng hạn như Zume, công ty sử dụng robot để làm bánh pizza.

Tại một sự kiện ở thành phố Miami (Mỹ) hồi tháng trước, ông Yasir al-Rumayyan đánh giá Saudi Arabia là một trung tâm tiềm năng cho hoạt động phát triển AI bên ngoài Mỹ nhờ nguồn năng lượng dồi dào và năng lực tài chính của nước này. “AI sẽ tiêu thụ rất nhiều năng lượng và chúng tôi là công ty dẫn đầu toàn cầu về năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch cũng như năng lượng tái tạo”, ông nói.

Nhận xét của ông báo hiệu rằng, các trung tâm dữ liệu có thể là một phần cốt lõi trong chiến lược của Riyadh nhằm tận dụng nhu cầu đang bùng nổ về công nghệ AI tạo sinh, vốn đòi hỏi sức mạnh điện toán khổng lồ.

Công nghệ AI sử dụng cụm hàng ngàn chip trong các trung tâm dữ liệu để huấn luyện các thuật toán hoàn thành các tác vụ. Chi phí điện và điện toán của các công ty công nghệ đã tăng vọt khi họ cạnh tranh để xây dựng các mô hình AI ngày càng phức tạp và tung ra các sản phẩm có tính sáng tạo cho hàng tỉ người dùng.

Rumayyan cho biết thêm, Saudi Arabia, nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới cũng có “ý chí chính trị” mạnh mẽ để thực hiện các dự án AI và có nguồn vốn dồi dào để triển khai nhằm nuôi dưỡng các nhà phát triển công nghệ này.

Ông tiết lộ, PIF đang phân bổ hơn 70% nguồn vốn cho các dự án và khoản đầu tư trong nước và nhắm mục tiêu phân bổ vốn cho thị trường quốc tế từ 20-25%. Cũng theo người đứng đầu PIF, quỹ này đang đang triển khai đầu tư 40-50 tỉ đô la hàng năm và con số sẽ tăng lên 70 tỉ đô la mỗi năm trong giai đoạn 2025-2030.

Theo NY Times, Reuters

Chánh Tài