Sân đình Thị Cấm nghi ngút khói trong ngày hội thổi lửa nấu cơm thi

Video: Lễ hội thổi cơm thi làng Thị Cấm (Nam Từ Liêm, Hà Nội).

Hội thổi cơm thi của làng Thị Cấm (Xuân Phương, Nam Từ Liêm, Hà Nội) tổ chức hàng năm vào ngày mùng 8 Tết Âm lịch.

Đây là lễ hội văn hóa truyền thống được dân làng Thị Cấm tổ chức để tưởng nhớ công ơn của tướng Phan Tây Nhạc - một vị tướng văn võ song toàn dưới thời vua Hùng thứ 18.

Theo quy định, những người được lựa chọn dự thi sẽ chia thành 4 đội với 4 trang phục màu sắc khác nhau để tham gia thi 4 phần: Kéo lửa, chạy thi, giã gạo, thổi cơm. Những nông cụ phục vụ cuộc thi như chày gỗ, cối đá,... được đánh dấu theo số thứ tự theo 4 đội thi.

Người chơi cùng dân làng bện rơm để lót cối khi giã gạo.

Đúng 11 giờ, phần thi được tổ chức với nghi thức kéo lửa diễn ra với những chiếc bùi nhùi đã chuẩn bị sẵn cùng rơm, đoạn tre đực già dùi sẵn những khe nhỏ và một que giang có tay cầm 2 đầu.4 người trong đội sẽ chia nhau ra giữ và kéo tạo ra ma sát giữa que giang và thân tre, điểm ma sát đủ nóng sẽ tạo ra than hồng và bén lửa vào bùi nhùi, đốt cháy rơm khô.

Theo luật thi, đội nào phát khói và tạo ra lửa sớm sẽ giành chiến thắng ở phần thi này. Ngoài ra, các đội thi đã cử ra một người cầm bình bằng đồng tham gia thi chạy đến bờ sông Nhuệ lấy nước về nấu cơm cùng thời điểm kéo lửa. Tuy nhiên, nhiều năm qua để đảm bảo an toàn, nước phải được lấy ở sông và đun sôi từ trước.

Lễ hội cũng thu hút cả nghìn người dân và du khách tới theo dõi, đứng chật kín bên trong và cả ngoài sân đình.

Trong khi đó, những hạt thóc sau khi được các đội thi nhau giã bằng chày gỗ và cối đá.

Sau đó sẽ đưa tới tay những người phụ nữ sàng sảy, nhặt sạn, vo sạch để loại bỏ trấu trước khi đem đi thổi cơm từ lửa mới tạo ra từ đồng đội.

Những hạt gạo tròn đều được nhặt kỹ lưỡng bởi các thành viên của các đội tham gia.

Lửa được nhóm và đun nước sẵn chờ gạo nhặt sạn, vo sạch.

Gạo được vo sạch và mang đi nấu ngay sau đó, đúng với thời gian của cuộc thi.

Sau khi cơm sôi, các đội thường ủ bằng tro rơm khoảng 20 phút cho cơm chín đều.

Ngoài những đống tro để vùi nồi cơm các đội còn đốt thêm rất nhiều đống tro giả bên trong không có nồi cơm.Việc này nhằm câu giờ ban giám khảo khi đi tìm cơm để nồi cơm của đội mình có nhiều thời gian ủ hơn.

Chính việc đốt thêm rất nhiều đống tro giả đã tạo ra khói nghi ngút khắp sân đình Thị Cấm.

Rơm được đốt liên tục và phải cho cháy hết tạo nên các bãi tro tàn.

Mọi công đoạn được thực hiện nhanh chóng và yêu cầu đảm bảo an toàn trong việc PCCC.

Các đội thường ủ bằng tro rơm khoảng 20 phút cho cơm chín đều.

Sau khoảng gần nửa tiếng đồng hồ, ban giám khảo đi vòng quanh sân, dùng gậy tre chọc từng đống rơm để tìm 4 nồi cơm.

Những nồi cơm đầu tiên được tìm thấy trong các đống tro được đốt giữa sân đình Thị Cấm.

Cơm sau đó được mang ra gian ngoài của đình làng để chấm điểm công khai trước người dân và thành viên của các các đội tham dự.

4 nồi cơm sau khi tìm thấy được các bô lão kiểm tra chất lượng trước khi dâng cúng Thành hoàng.

Những nồi cơm trắng có hạt đều, thơm của 4 đội nấu tại Lễ hội thổi cơm thi làng Thị Cấm.

Ngọc Tú