Nghề làm ông Táo ở Huế

Xứ Huế có một nơi chuyên làm nghề nặn tượng ông Táo phục vụ Tết. Đó là làng Địa Linh ở xã Hương Vinh, thị xã Hương Trà. Đây là làng nghề duy nhất còn lại ở Huế làm nghề này.

Những ngày cuối năm, cả làng Địa Linh ai cũng tất bật để đảm bảo có hàng kịp phục vụ khách đặt hàng trong dịp Tết cổ truyền.

Theo tín ngưỡng của người Việt Nam, Tam vị Táo quân được xem là vị thần cai quản việc bếp núc của mỗi gia đình. Với người dân xứ Huế, bộ ba tượng ông Táo mỗi năm đều được người dân thay lên bàn thờ ông Táo một cách trang trọng để cầu mong một năm mới may mắn và an khang.

Những ngày này, tại làng Địa Linh, các gia đình làm nghề nặn tượng ông Táo đang tất bật để cho ra sản phẩm đúng dịp đưa ông Táo về trời.

Theo tục lệ cổ truyền của người Việt, cứ đến 23 tháng Chạp âm lịch, Táo quân, vị thần trông coi bếp lại cưỡi cá chép bay về trời để báo lại mọi việc xảy ra trong năm qua. Cùng với việc chuẩn bị mâm cơm, bàn thờ ông Công, ông Táo cũng được các gia đình lau dọn sạch sẽ, tượng ông Táo được thay mới để cầu một năm may mắn, đủ đầy.

Để làm một tượng ông Táo hoàn chỉnh, người thợ phải trải qua một quá trình chọn đất, nhồi nặn công phu mới ra được sản phẩm đúng chuẩn.

Đất làm tượng phải là loại đất sét vàng, được chọn một cách kỹ lưỡng, ít tạp chất. Khuôn đúc phải làm từ gỗ lim, được đục chạm hình tượng hai ông, một bà Táo đứng cạnh nhau. Khi làm, người thợ cho đất sét vàng vào khuôn và ép thật chặt để tượng không biến dạng.

Tượng sau khi lấy ra khỏi khuôn được đem phơi nắng đến khô, mới cho vào lò nung.

Sản phẩm sau khi nung có màu vàng nhạt đặc trưng của đất sét, sau đó tượng ông Táo được tô thêm lớp sơn màu hồng hoặc đỏ, rồi thêm bột kim tuyến óng ánh bắt mắt để phù hợp với thị hiếu của người mua.

TẾT - đơn giản chỉ một từ thôi mà chứa biết bao cảm xúc, từ hoài niệm, đến mong ngóng, trông chờ.

Mỗi lần nhắc đến Tết, bao nhiêu cảm xúc của mỗi người con Việt đều chực dâng trào để tâm hồn mình bay bổng theo những dòng ký ức tìm về những ngày Tết đã qua và háo hức mong chờ những ngày Tết sắp đến.

Và thời điểm mà ta cảm nhận thực sự Tết đã về là lúc mọi nhà cúng tiễn ông Táo “cũ” về trời, và chuẩn bị rước ông Táo “mới” về cho căn bếp nhà mình.

CTV Lê Huy Hoàng Hải/VOV.VN