Lạm dụng chế phẩm tăng cân không rõ nguồn gốc, nhiều trẻ bị suy tuyến thượng thận

Sau khi bác sĩ tìm hiểu được biết nhiều trẻ được bố mẹ mua và cho sử dụng một loại chế phẩm giúp tăng cân không rõ nguồn gốc qua tư vấn, giới thiệu là "vitamin" giúp tăng cân từ người quen. Một liệu trình phải uống 3 hộp trong thời gian 3 tháng liên tiếp. Sau 2 - 3 tháng sử dụng các bé có tăng cân, tuy nhiên kèm theo đó là dấu hiệu nặng, giữ nước tại vùng mặt, lông mọc rậm tại khu vực vùng lưng, gáy.

Thấy con có những dấu hiệu không bình thường trên cơ thể, gia đình đã đưa các bé đi khám và làm các xét nghiệm. Kết quả phát hiện tình trạng suy giảm chức năng tuyến thượng thận. “Thấy con bé, không tăng cân lại lười ăn nên tôi cũng có mua vitamin cho bé dùng và đúng là sau 1 tháng sử dụng bé nhà tôi có tăng cân thật.

Tuy nhiên, tôi nhận thấy trên mặt bé lại mọc nhiều lông, bụ bẫm, trên da xuất hiện các mao mạch máu nổi nhiều. Lúc đó, chúng tôi mới thấy bất an nên đã đưa con đi xét nghiệm và biết được bé bị suy tuyến thượng thận”, chị N.H.V (mẹ bệnh nhân) chia sẻ.

Bệnh nhân nằm viện điều trị suy tuyến thượng thận.

Ngay sau khi tiếp nhận điều trị, Khoa Nội tiết, Bệnh viện Nội tiết Trung ương đã yêu cầu các bậc phụ huynh dừng sử dụng loại chế phẩm được cho là "vitamin" tăng cân, đồng thời tiến hành kiểm tra lại chức năng tuyến thượng thận cho các bé.

Theo bác sĩ Đỗ Gia Nam - Phó trưởng Khoa Nội tiết, Bệnh viện Nội tiết Trung ương: Tại Khoa thường xuyên tiếp nhận điều trị những trẻ có dấu hiệu lạm dụng thuốc không rõ nguồn gốc. Sau khi được khám và làm các chỉ định cận lâm sàng cần thiết, kết quả cho thấy, các bé đều mắc suy giảm chức năng tuyến thượng thận nghi do thuốc gluoccorticoid.

Đây là một bệnh lý nội tiết rối loạn chức năng vỏ tuyến thượng thận do sử dụng các thuốc, chế phẩm có corticoid ngoại, gây suy giảm trục hạ đồi - tuyến yên - tuyến thận, ức chế tuyến thượng thận sản xuất glucocorticoid nội sinh.

Nguyên nhân được xác định là do lạm dụng corticoid (sử dụng corticoid kéo dài và/hoặc không đúng chỉ định). Đặc biệt, trong thời gian ngắn vừa qua, tại Khoa Nội tiết liên tiếp điều trị cho gần chục bé bị suy thượng thận.

Điển hình trường hợp 2 anh em trong cùng một gia đình (5 tuổi và 7 tuổi) đều sử dụng chế phẩm được giới thiệu là "vitamin" không rõ nguồn gốc, không được tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa gây nên tình trạng các bé bị suy giảm chức năng tuyến thượng thận mà không hay biết, tới khi có biểu hiểu rõ ràng trên lâm sàng như lông mọc rậm rạp, mặt nặng mới được đưa tới khám và điều trị.

Bác sĩ Nam cũng cho biết thêm, mỗi cháu có những biểu hiện khác nhau. Có cháu biểu hiện giữ nước, nặng mặt, rậm lông nhưng cũng có cháu biểu hiện không thực sự rõ ràng nhưng đều chung một điểm đó là chức năng tuyến thượng thận đều suy giảm do sử dụng những loại thuốc tương tự nhau.

Hiện tại, Khoa đang theo dõi và điều trị để các bé dần hồi phục. Nhiều trường hợp sau 5 -10 ngày đã hồi phục và được xuất viện về nhà sinh hoạt bình thường, tuy nhiên cũng có những trường hợp chưa hồi phục chức năng tuyến thượng thận, bác sĩ phải có biện pháp điều trị đặc hiệu và theo dõi lâu dài hơn giúp hồi phục chức năng tuyến thượng thận.

Hiện nay, một số người dân có thói quen sử dụng thuốc không theo đơn bác sĩ mà chỉ do giới thiệu, quảng cáo từ những người không có chuyên môn đặc biệt là thuốc không rõ nguồn gốc. Việc đó gây nên tình trạng khó kiểm soát được thành phần, hàm lượng, liều lượng dẫn tới ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe.

Theo các chuyên gia, các thuốc có thành phần corticoid sử dụng không đúng chỉ định rất nguy hiểm. Có thể gây ra tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe, đặc biệt là trẻ em. Cũng theo các chuyên gia, đối với trường hợp sử dụng thuốc có chứa coricod lâu dài sẽ ảnh hưởng tới phát triển về thể chất, vận động, tinh thần, chiều cao, sức đề kháng của trẻ nhỏ...

Vì vậy, cha mẹ nên đưa các con đến bệnh viện khám và điều trị theo đơn của bác sĩ. Tuyệt đối không lạm dụng thuốc, nhất là những thuốc không rõ nguồn gốc.

Bên cạnh đó, bác sĩ Nam cũng khuyên các phụ huynh khi thấy con còi, thấp, chậm phát triển cần đi khám đúng chuyên khoa để được bác sĩ tư vấn cụ thể. Tuyệt đối không được tự ý nghe thông tin lan truyền, tự ý mua và sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc để tránh việc gây nguy hiểm cho sức khỏe con em mình.

Minh Khuê