Góp phần kiến tạo, vun đắp mối quan hệ hữu nghị truyền thống, đối tác toàn diện Việt Nam - Hungary

Hoạt động hợp tác mang tính truyền thống tốt đẹp

Đây là lần thứ 5 Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Hungary tổ chức tọa đàm lập pháp nhằm trao đổi kinh nghiệm hoạt động, phương hướng hợp tác giữa hai cơ quan lập pháp hai nước. Qua 4 lần tổ chức tọa đàm kể từ lần đầu tiên diễn ra tại Thủ đô Budapest trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Hungary của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam vào tháng 4.2017, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương vui mừng nhận thấy, hai cơ quan lập pháp đã trao đổi những chủ đề rất thiết thực, phù hợp với tình hình quốc tế cũng như mỗi nước.

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương phát biểu tại tọa đàm

Chia sẻ với nhận định này, Phó Chủ tịch thứ Nhất Quốc hội Hungary Márta Mátrai nêu rõ, các cuộc tọa đàm lập pháp giữa Quốc hội Hungary và Quốc hội Việt Nam là một trong những hoạt động hợp tác mang tính truyền thống tốt đẹp giữa hai cơ quan lập pháp, được hai bên duy trì thường xuyên trong những năm qua. Đây là cơ chế hữu hiệu giúp đưa hợp tác giữa Quốc hội Hungary và Quốc hội Việt Nam ngày càng đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả.

Theo Phó Chủ tịch thứ nhất Quốc hội Hungary, 4 cuộc tọa đàm lập pháp trước đó đã thu hút sự quan tâm rất lớn của các đại biểu Quốc hội hai nước bởi tính thiết thực của chủ đề đưa ra, như: hoàn thiện pháp luật trong quá trình hội nhập quốc tế; phát triển bền vững và an toàn thực phẩm; các biện pháp ứng phó với đại dịch Covid-19 và hoàn thiện khung pháp lý về giảm phát thải khí nhà kính, năng lượng tái tạo và kinh tế xanh.

Quang cảnh tọa đàm

Và tại cuộc tọa đàm được tổ chức trong khuôn khổ chuyến thăm làm việc của Đoàn đại biểu Quốc hội Hungary lần này, Quốc hội hai nước tiếp tục chọn một chủ đề rất thiết thực nữa, đó là: Vai trò của Quốc hội trong hoạt động giám sát tối cao đối với các thỏa thuận hợp tác song phương đã ký kết giữa hai nước. Thiết thực là bởi, cuộc tọa đàm diễn ra trong bối cảnh Việt Nam và Hungary đều đang trong quá trình hội nhập toàn cầu, hai bên đã và đang tích cực tham gia các điều ước quốc tế, ký kết các thỏa thuận hợp tác song phương và đa phương.

Phó Chủ tịch thứ Nhất Quốc hội Hungary Márta Mátrai phát biểu

Nền tảng của quan hệ quốc tế là các hiệp định, điều ước quốc tế. Khẳng định điều này, Phó Chủ tịch thứ Nhất Quốc hội Hungary cho rằng, theo nguyên tắc chung, các điều ước quốc tế đều mang đến quyền lợi, nghĩa vụ cho các bên tham gia. Và, với vai trò là cơ quan lập pháp, Quốc hội đóng vai trò rất quan trọng trong việc xem xét, phê chuẩn đề nghị tham gia các điều ước quốc tế thuộc thẩm quyền của Quốc hội cũng như giám sát tối cao đối với việc thực thi các cam kết, thỏa thuận hợp tác đa phương và song phương.

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương và Phó Chủ tịch thứ Nhất Quốc hội Hungary Márta Mátrai cùng các đại biểu chụp hình lưu niệm

Cùng quan điểm, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nêu rõ, việc phát huy vai trò của Quốc hội trong hoạt động giám sát tối cao đối với các thỏa thuận hợp tác song phương đã ký kết giữa hai nước có ý nghĩa quan trọng, là cơ sở, nền móng kiến tạo nên tương lai của quan hệ hai nước. “ Tương lai không từ trên trời rơi xuống mà cần có sự kiến tạo. Quan hệ hai nước cũng vậy, cần có sự kiến tạo và sự kiến tạo từ kết quả giám sát của Quốc hội đối với các thỏa thuận hợp tác song phương đã ký kết giữa hai nước sẽ là rất tốt”, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nói.

Phối hợp giám sát đầy đủ việc thực hiện các thỏa thuận song phương

Trao đổi thêm về vai trò của Quốc hội trong thực hiện chức năng giám sát tối cao đối với các thỏa thuận, điều ước quốc tế, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Đôn Tuấn Phong cho biết, theo quy định của Hiến pháp Việt Nam, Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất. Bên cạnh chức năng lập hiến, lập pháp và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, Quốc hội có chức năng giám sát tối cao đối với hoạt động của Nhà nước, trong đó có giám sát việc thực hiện các điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam đã ký kết với các đối tác quốc tế.

“Quốc hội Việt Nam ở vị thế rất đặc biệt: Vừa là cơ quan có thẩm quyền phê chuẩn các điều ước quốc tế theo thẩm quyền và nội luật hóa các quy định cụ thể của điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia; vừa là chủ thể ký kết các thỏa thuận quốc tế, đơn cử như Thỏa thuận hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Hungary; đồng thời, còn có chức năng giám sát tối cao đối với các điều ước quốc tế", Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại cho biết.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Đôn Tuấn Phong phát biểu tại tọa đàm

Hiện nay, giữa Việt Nam và Hungary đã có 49 Thỏa thuận quốc tế được ký dưới danh nghĩa Quốc hội và các bộ, ngành, địa phương nhằm thúc đẩy hợp tác giữa các bên ký kết trong hoạt động hợp tác nghị viện cũng như các lĩnh vực nông nghiệp, du lịch, bưu chính, điện chính, truyền thanh, công nghệ thông tin và truyền thông, thể dục thể thao, giáo dục, y tế, hợp tác địa phương, hợp tác giữa các bộ ngành hai nước… Trong đó, có hai thỏa thuận rất quan trọng là Thỏa thuận giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Liên minh Công dân (Fidesz), Thỏa thuận hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Hungary (ký tháng 6.2022), trên cơ sở kế thừa nội dung Thỏa thuận đã ký trước đó. Nhìn chung, các thỏa thuận song phương được ký giữa hai nước đã tạo khung khổ pháp lý rất quan trọng thúc đẩy quan hệ hợp tác Việt Nam - Hungary.

Bên cạnh việc triển khai tích cực thực hiện các điều ước quốc tế và thỏa thuận quốc tế giữa hai nước thời gian qua, việc triển khai hợp tác còn một số hạn chế và hai bên vẫn gặp một số vướng mắc nhất định, chưa đáp ứng được kỳ vọng đặt ra… Nêu vấn đề này, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Đôn Tuấn Phong bày tỏ thống nhất cao việc Phó Chủ tịch Quốc hội hai nước thống nhất sẽ tổ chức tọa đàm lập pháp lần tới về chủ đề giám sát việc thực hiện các thỏa thuận song phương đã ký giữa hai nước.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại kiến nghị, về hình thức thực hiện, mỗi bên sẽ tự giám sát việc thực hiện các điều ước quốc tế và thỏa thuận quốc tế song phương từ phía mình, xây dựng báo cáo tổng hợp để trao đổi chi tiết trong lần tổ chức tọa đàm lập pháp tiếp theo. Về nội dung giám sát, hai bên sẽ đánh giá tình hình thực hiện các điều ước quốc tế và thỏa thuận quốc tế song phương; phát hiện những hạn chế, vướng mắc, nguyên nhân và có kiến nghị giải pháp tháo gỡ. Và, tại tọa đàm lập pháp lần thứ 6 tới đây, hai bên sẽ trao đổi kết quả giám sát của mỗi bên; thống nhất các nội dung giám sát cụ thể để có trọng tâm, trọng điểm nhằm phối hợp giám sát đầy đủ việc thực hiện các điều ước quốc tế và thỏa thuận quốc tế song phương.

Hoàn toàn nhất trí với đề xuất này, Phó Chủ tịch thứ Nhất Quốc hội Hungary cho rằng, việc theo dõi, giám sát các thỏa thuận song phương đã ký giữa hai nước là rất quan trọng nhằm đánh giá hiệu quả thực thi các thỏa thuận. Kết quả giám sát nội dung này sẽ là cơ sở để hai bên đánh giá, đề xuất những nội dung cần sửa đổi, gia hạn hoặc bãi bỏ trong các thỏa thuận hợp tác song phương.

Kết quả Tọa đàm lập pháp lần thứ 5 giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Hungary một lần nữa cho thấy mối quan hệ hữu nghị truyền thống,hợp tác gắn bó hiệu quả giữa Quốc hội hai nước. Thành công của cuộc tọa đàm lập pháp lần này cũng như tính thiết thực của chủ đề tọa đàm chắc chắn sẽ góp phần kiến tạo, vun đắp cho mối quan hệ hữu nghị truyền thống, đối tác toàn diện Việt Nam - Hungary ngày càng phát triển tốt đẹp hơn nữa, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân mỗi nước.

Thanh Chi