Điều gì đang xảy ra trên toàn cầu sau khi loạt ứng dụng của Meta gặp lỗi?

Tối 5/3 theo giờ Việt Nam, nhiều người dùng trên toàn cầu xôn xao trước sự việc các ứng dụng mạng xã hội của Meta như Facebook, Messenger, Instagram,... gặp sự cố tạm ngừng hoạt động. Điều này ngay lập tức khiến giá cổ phiếu cao kỷ lục của hãng này giảm gần 2%, trong khi đó tài sản của Mark Zukerberg cũng giảm tới 2,8 tỷ USD.

Công ty mẹ Facebook gặp “nạn”

Cụ thể, theo các trang tin, hàng loạt người dùng của các mạng xã hội này trên toàn thế giới gặp phải tình trạng bị tự động đăng xuất khỏi tài khoản của mình. Số liệu của Down detector cũng cho biết, đỉnh điểm có tới gần 500 nghìn báo cáo về việc Facebook ngừng hoạt động. Được biết, tình trạng này xảy ra với mọi thiết bị sử dụng dịch vụ của hãng này.

Trước sự việc này, ông Andy Stone - Giám đốc truyền thông của tập đoàn công nghệ Meta, công ty sở hữu Facebook, Instagram và WhatsApp - đã thông tin trên X trước đây là Twitter rằng, công ty đã nắm được các vấn đề truy cập và đang nỗ lực khôi phục dịch vụ. Nửa giờ sau, người đứng đầu bộ phận truyền thông của hãng này ra thông báo vấn đề đã được giải quyết và xin lỗi vì sự bất tiện này.

Ngay sau sự cố ngừng hoạt động toàn cầu, cổ phiếu của Meta ghi nhận giảm 1,6% sau mức cao kỷ lục.

Tuy vậy, trang CoinTelegraph nhận định, thời điểm xảy ra sự cố Facebook sập toàn cầu được đánh giá là khó có thể tồi tệ hơn. Cụ thể, trong phiên giao dịch 5/3, cổ phiếu Meta, công ty mẹ của Facebook, giảm 1,6% xuống còn 490,22 USD/cổ phiếu. Rõ ràng, việc Facebook sập toàn cầu vào thời điểm này không tốt cho giá cổ phiếu của Meta. Bởi trước đó, cổ phiếu Meta đóng cửa ở mức 502,30 USD vào ngày 1/3 và đạt 504,42 USD vào ngày 4/3, đây là mức cao nhất mọi thời đại.

Thêm vào đó, theo dữ liệu mới nhất từ Forbes, khối tài sản ròng của tỷ phú Mark Zuckerberg giảm 2,8 tỷ USD trong ngày 5/3, còn 171,9 tỷ USD. Với số tài sản này, nhà sáng lập Facebook đang đứng ở vị trí thứ 4 trong bảng xếp hạng tỷ phú giàu nhất thế giới của Forbes.

Còn theo thống kê của Bloomberg Billionaires Index, CEO Meta sở hữu 176 tỷ USD, giảm 2,79 tỷ USD và cũng ở vị trí thứ 4 của xếp hạng.

Cần nói thêm, Meta đồng thời cũng chịu thiệt hại nặng vì phần lớn doanh thu của công ty có được thông qua quảng cáo được hiển thị cho người dùng. Mặc dù sự cố đã được khắc phục sau khoảng 2 giờ ngừng hoạt động, song, có thể khẳng định số tiền mà “gã khổng lồ” công nghệ này phải trả là không nhỏ.

Đây không phải là lần đầu tiên các ứng dụng của Meta ngừng hoạt động. Trước đó, ngày 4/10/2021, Forbes đưa tin Mark Zuckerberg đã mất 5,9 tỷ USD do sự cố ngừng hoạt động toàn cầu của Facebook, Instagram và WhatsApp. Giá cổ phiếu công ty Meta cũng đã mất tới 4,8%. Ngoài ra, việc ngừng hoạt động còn làm công ty mất doanh thu 60 triệu USD doanh thu quảng cáo.

Thiệt hại trực tiếp tới kinh tế toàn cầu

Theo trang Mashable, tác động của sự cố Facebook ngừng hoạt động chắc chắn sẽ lan xuống các doanh nghiệp nhỏ khi mức độ tương tác và lưu lượng truy cập giảm, đó là chưa kể doanh số bán hàng của họ bị ảnh hưởng trực tiếp do các kênh truyền thông xã hội bị gián đoạn.

Trả lời Mashable, Lucy Jeffrey, người sáng lập hãng bán lẻ tất sợi tre cho biết: “Doanh số bán hàng của tôi chỉ bằng 1/4 so với bình thường. Tôi cảm thấy lo lắng về mức độ phụ thuộc của mình vào nền tảng này để kinh doanh. Tôi có thể cần phải xem xét lại – tất cả ngân sách tiếp thị của tôi đều đổ vào Facebook”.

Số liệu từ Tổ chức giám sát quyền trực tuyến và quản trị Internet NetBlocks cũng ước tính nền kinh tế toàn cầu sẽ thiệt hại 160 triệu USD mỗi giờ khi Facebook, Instagram và WhatsApp ngừng hoạt động.

Thậm chí, ở nhiều quốc gia trên thế giới, sự kết hợp của Facebook và Messenger được coi là cửa hàng bán hàng thương mại điện tử thiết yếu cho hàng chục triệu doanh nghiệp, bao gồm cả lớn và nhỏ, bởi các ứng dụng này thường được sử dụng làm công cụ liên lạc với người mua. Điển hình với nhiều quốc gia đang phát triển như Ấn Độ, Mexico và Brazil, rất nhiều doanh nghiệp nhỏ và nền kinh tế phi chính thức dựa vào các dịch vụ của Facebook.

Trong khi đó, người tiêu dùng và doanh nghiệp ở một số quốc gia như Nga, Nhật Bản hay Hàn Quốc lại gần như không bị ảnh hưởng gì từ cuộc khủng hoảng toàn cầu của Facebook bởi họ có nhiều lựa chọn dự phòng hơn để liên lạc.

“Những vụ “sập nguồn” của Facebook đã làm lộ ra sự phụ thuộc quá mức của nhiều nước vào nền tảng này. Những tác động sâu rộng của các sự cố như vậy sẽ thúc đẩy thế giới nhận ra rằng cần có nhiều đối thủ cạnh tranh hơn hoặc hướng tới chủ quyền Internet”, ông Callum Sillars, chuyên gia truyền thông xã hội tại Ampere Analysis, phân tích.

Đáng nói, Việt Nam cũng nằm trong top 10 quốc gia có lượng người dùng Facebook nhiều nhất thế giới với 66,2 triệu tín đồ. Theo số liệu năm 2023, trong số các kênh bán hàng trực tuyến, Facebook là sàn thương mại điện tử được ưa chuộng thứ hai, chiếm tỷ trọng 39,13%. Điều này cũng đồng nghĩa với việc rất nhiều tài khoản của cá nhân, doanh nghiệp đều bị ảnh hưởng ít nhiều khi phụ thuộc vào việc bán hàng qua nền tảng này.

Rõ ràng, sự cố gián đoạn toàn cầu của Meta dù ở thời điểm nào cũng là minh chứng rõ ràng cho thấy mức độ thiết yếu của các dịch vụ mà hãng này cung cấp trong cuộc sống. Theo nhận định của giới chuyên môn, tình trạng này không phải lần đầu tiên xảy ra và cũng chưa phải lần cuối cùng, bởi các nền tảng mạng xã hội này quản lý một lượng lớn lưu lượng truy cập và dữ liệu mỗi giờ trong ngày. Hay nói cách khác, một trục trặc nhỏ hoặc lỗi phòng máy chủ của con người đều có thể dễ dàng dẫn đến tình trạng ngừng hoạt động ảnh hưởng đến hàng triệu người dùng.

Chính vì vậy, điều quan trọng hơn hết là các cá nhân, doanh nghiệp có giao dịch mua bán trên các nền tảng như Facebook, Instagram,... cần phải chủ động chuẩn bị phương án dự phòng trên các nền tảng, dịch vụ liên quan để giảm bớt rủi ro, đặc biệt là về mặt kinh tế.

Bùi Ly