Bí mật phía sau sự cố của tàu HMS Queen Elizabeth

Tiêm kích F-35B trên tàu sân bay HMS Queen Elizabeth.

Theo Popular Mechanics, tàu sân bay HMS Queen Elizabeth của Anh hiện đang mắc kẹt trong ụ tàu sau khi các kỹ sư phát hiện trục chân vịt bên mạn phải của tàu có vấn đề.

Con tàu dự kiến sẽ tham gia cuộc tập trận quân sự Steadfast Defender 2024 của NATO được bắt đầu chỉ vài ngày trước.

Sau khi công bố sự cố với HMS Queen Elizabeth qua X (trước đây là Twitter), Hải quân Anh cho biết tàu sân bay thứ 2 là HMS Prince of Wales sẽ ra khơi tham dự Steadfast Defender sớm nhất có thể.

Trước đó, Bộ trưởng Lực lượng vũ trang Anh James Heappey cho biết, tàu HMS Queen Elizabeth có thể được điều động tới Biển Đỏ, nơi Anh giúp Mỹ tiến hành chiến dịch quân sự chống lại lực lượng Houthi.

Trong khi đó, tàu HMS Prince of Wales có lịch sử riêng về việc tự mình tỏ ra không thích hợp để chiến đấu.

Năm 2023, con tàu này đã phải hủy chuyến hành trình đến Mỹ, nơi dự kiến sẽ tham gia cuộc tập trận chung với tàu chiến Mỹ và Canada sau khi tàu sân bay bị hỏng gần đảo Wight và phải được kéo về cảng.

Như truyền thông Anh đưa tin vào thời điểm đó, sự cố này xảy ra sau khi tàu sân bay phải hoãn việc khởi hành khỏi Căn cứ Hải quân Portsmouth ở Hampshire do vấn đề kỹ thuật. Trớ trêu thay, vấn đề được cho là cũng liên quan đến trục chân vịt bên phải.

Việc HMS Prince of Wales gần như gặp trục trặc kỹ thuật kể từ khi nó được đưa vào sử dụng vào năm 2019 đã làm dấy lên lo ngại rằng con tàu này có thể bị thay thế để lấy các bộ phận cho HMS Queen Elizabeth, mặc dù điều này chưa xảy ra cho đến nay.

Trong khi các báo cáo từ năm 2023 cho rằng nhiều tàu Hải quân Hoàng gia đã ngừng hoạt động, truyền thông Anh tiết lộ rằng hai tàu chiến của Anh đã ngừng hoạt động và thủy thủ đoàn của họ được chuyển sang các tàu mới hơn trong bối cảnh thiếu nhân lực cho hải quân.

Bình luận về tình hình hiện tại với HMS Queen Elizabeth, nhà phân tích địa chính trị và cựu Thủy quân lục chiến Mỹ Brian Berletic nói rằng đây "chỉ là sự cố mới nhất trong một chuỗi dài các vấn đề bảo trì đang gây khó khăn" cho cả tàu sân bay và nhiều tàu khác.

Berletic cho biết: "Cả hai tàu sân bay đều được chế tạo bởi Liên minh một số tập đoàn sản xuất vũ khí lớn nhưng đầy tham nhũng, kinh doanh thông qua hối lộ và tối đa hóa lợi nhuận bất chấp sự an toàn và chất lượng.

Thực tế là chỉ có hai tàu sân bay lớp Queen Elizabeth trên thế giới và cả hai đều gặp vấn đề lớn về động cơ và chân vịt, chỉ ra một vấn đề mang tính hệ thống hầu như không phải là duy nhất trong số các chương trình vũ khí lớn nhất và đắt nhất không chỉ của Anh mà của cả phương Tây".

Theo ông, bản thân chương trình tàu sân bay lớp Queen Elizabeth "phản ánh sự mất kết nối giữa tham vọng của Anh và phương tiện thực hiện tham vọng đó".

Berletic giải thích thêm: "Trên thực tế, bản thân Vương quốc Anh không phải đối mặt với bất kỳ mối đe dọa quân sự lớn nào nên không cần có lực lượng quân sự lớn.

Tuy nhiên, vì những lợi ích đặc biệt của Anh đang tìm kiếm quyền lực và ảnh hưởng ở nước ngoài, bao gồm hợp tác với Mỹ ở Đông Âu, can thiệp vào Trung Đông và tìm cách kiềm chế Trung Quốc ở châu Á-Thái Bình Dương, nên họ cần những khả năng quân sự rộng lớn nhưng lại không cân xứng với nền kinh tế và cơ sở công nghiệp quốc phòng".

Ông chỉ ra rằng các hoạt động quân sự Mỹ-Anh ở Biển Đỏ bị coi là không thành công trong việc ngăn chặn các cuộc tấn công bằng UAV và tên lửa của Houthi.

Điều này cho thấy thực tế là thế mạnh về quân sự mà Anh, châu Âu và Mỹ sở hữu đã kết thúc do sự lớn mạnh của những quốc gia và lực lượng bị Mỹ coi là đối thủ.

"Vương quốc Anh càng đổ nguồn lực vào việc triển khai sức mạnh ở nước ngoài thì các nguyên tắc cơ bản về kinh tế và công nghiệp trong nước càng bị bỏ quên, khiến vấn đề càng trở nên phức tạp theo thời gian.

Thêm vào đó là tình trạng tham nhũng và kém năng lực vốn có trong hệ thống kinh tế và chính trị tập thể hướng đến lợi nhuận của phương Tây, những vấn đề này sẽ tiếp tục trong thời gian tới", Berletic nói.

Ông nói thêm rằng, mặc dù không nên đánh giá thấp Hải quân Hoàng gia Anh, nhưng khả năng của lực lượng này sẽ tiếp tục suy giảm trong tương lai gần cho đến khi chính sách đối ngoại của Anh cuối cùng phù hợp với thực tế của thế giới mà Anh thực sự tồn tại, chứ không phải thế giới mà họ mong muốn.

Matthew Gordon-Banks, cựu thành viên quốc hội Đảng Bảo thủ của Anh và là nhà nghiên cứu cấp cao tại Học viện Quốc phòng Vương quốc Anh, đã đưa ra một quan điểm khác về vấn đề này, cho rằng "điều sai duy nhất với Hải quân Hoàng gia là nó có quy mô quá nhỏ so với danh tiếng vốn có. Cùng với đó là nguồn nhân lực thiếu và yếu".

Gordon-Banks cho biết: "Mặc dù Vương quốc Anh có lực lượng vũ trang cực kỳ chuyên nghiệp, nhưng đã có sự sụt giảm đáng kể về số lượng và trang bị trong 25 năm qua.

Cuộc khủng hoảng tuyển dụng hiện nay có thể là sự kết hợp giữa điều kiện phục vụ kém cùng với việc những người trẻ tuổi biết rằng các chính trị gia đã cử lực lượng đến những khu vực xung đột không cần thiết và đôi khi là bất hợp pháp như ở Iraq".

Về tình hình hiện tại ở Biển Đỏ, Gordon-Banks cho rằng, Mỹ là nước dẫn đầu và là lực lượng chính của phương Tây ở đó. Mặc dù khó có khả năng sẽ cử thêm tàu của Anh đến khu vực, nhưng Anh vẫn có thể tham gia các cuộc không kích tầm xa nhằm vào các mục tiêu của Houthi ở Yemen.

Tiến Thành