Bệnh tay chân miệng vào mùa, cẩn trọng biến chứng
Bệnh tay chân miệng ngấp nghé vào mùa ở miền Bắc và đang hoành hành ở miền Nam. Bệnh có nhiều biến chứng nguy hiểm và diễn biến nhanh.
Cha mẹ chủ quan vì nghĩ con mọc răng
Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, bé Bùi Quỳnh Anh (18 tháng tuổi) sốt đến ngày thứ 3 thì được gia đình đưa đi cấp cứu trong tình trạng giật mình, quấy khóc, sốt cao không hạ.
Tại đây, bé được chẩn đoán mắc tay chân miệng độ 2B.
Chị Liên (mẹ bé Quỳnh Anh) cho biết, 4 ngày trước con chị bỏ ăn, sốt 39 độ, tuy nhiên gia đình chỉ nghĩ con sốt mọc răng.
“Do tay chân con cũng không có nốt đỏ nên tôi không nghĩ con bị tay chân miệng. Uống thuốc hạ sốt nhưng con vẫn trên 40 độ, lại hay giật mình nên gia đình vội đưa con tới viện”, chị Liên cho hay.
Nhiều trẻ mắc tay chân miệng phải nhập viện điều trị tại Bệnh viện Nhi T.Ư
Theo ThS. BS. Lê Phan Kim Thoa, Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, có thời điểm 50% số bệnh nhi nhập viện do bệnh tay chân miệng.
Trong đó đa số là những bé dưới 3 tuổi. Trẻ bị tay chân miệng thường có những biểu hiện như loét miệng, lòng bàn tay, bàn chân có những nốt phát ban hoặc bọng nước.
Tuy nhiên, có những trẻ chỉ nổi nốt ở ngoài da tay chân mà miệng không có biểu hiện và ngược lại. Một số trường hợp có thể nổi cả ở trên mông, trên đầu gối hoặc ở cùi chỏ.
Đáng lưu ý, trẻ mắc tay chân miệng đa số dưới 5 tuổi, trùng vào thời điểm trẻ mọc răng nên nhiều cha mẹ nhầm lẫn, không phát hiện bệnh kịp thời.
Ngoài ra, tay chân miệng còn hay bị chẩn đoán nhầm với sốt phát ban, thậm chí là thủy đậu do các nốt bóng nước trên cơ thể. Cũng vì thế không ít trẻ diễn tiến bệnh nặng mới được cha mẹ đưa đến khám.
Hiện, tại TP.HCM bên cạnh dịch sốt xuất huyết đang hoành hành thì dịch tay chân miệng cũng lan rộng.
Còn tại Bệnh viện Nhi T.Ư, thời gian gần đây số trẻ mắc tay chân miệng tới khám gia tăng nhanh.
Bé Nguyễn Thùy Anh (31 tháng tuổi) được cha mẹ đưa đến khám trong tình trạng sốt cao, đau rát miệng và được yêu cầu nhập viện điều trị tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Nhi T.Ư.
Bé đã sốt trước đó 5 ngày, gia đình tự điều trị nhưng không đỡ sốt.
Tương tự, bé Hoàng Nam (15 tháng tuổi) nhập viện do sốt cao 39-40 độ, đã dùng thuốc nhưng không hạ sốt, quấy khóc, đau miệng, không ăn được.
Người thân các bệnh nhi cho hay, do không thấy cơ thể con nổi mẩn đỏ nên không nghĩ con mắc tay chân miệng...
3 dấu hiệu cảnh báo bệnh diễn biến nặng
Theo TS. BS. Đỗ Thiện Hải, Phó giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Nhi T.Ư, bệnh tay chân miệng xuất hiện quanh năm, đặc biệt giai đoạn giao mùa là thời điểm thuận lợi nhất cho virus gây bệnh phát triển.
“Đa phần trẻ mắc bệnh có diễn biến nhẹ. Tuy nhiên, bệnh cũng có thể có nhiều biến chứng nguy hiểm như sốc, viêm não, viêm màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp, thậm chí dẫn đến tử vong… nếu không được điều trị kịp thời khi trở nặng”, BS. Hải cho biết.
“
Do hiện chưa có vaccine và thuốc điều trị đặc hiệu bệnh tay chân miệng nên việc đảm bảo vệ sinh cá nhân và vệ sinh môi trường sinh hoạt cho trẻ rất quan trọng.
Đặc biệt, các gia đình khi có con mắc tay chân miệng cần báo ngay cho trường học, nhà trẻ hoặc cơ quan y tế gần nhất để có phương án vệ sinh các bề mặt, dụng cụ mà trẻ đã từng tiếp xúc, đồng thời theo dõi sức khỏe của các bé đã tiếp xúc với trẻ mắc bệnh. Đây cũng là biện pháp cần thiết để phòng bệnh, tránh lây lan ra cộng đồng.
BS. Đỗ Thiện Hải, Phó giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Nhi T.Ư
”
BS. Hải cũng khuyến cáo, có ba dấu hiệu sớm cảnh báo bệnh diễn biến nặng.
Thứ nhất, trẻ sốt trên 38,5 độ kéo dài hơn 48 giờ và không đáp ứng với thuốc hạ nhiệt.
Thứ hai, trẻ giật mình, là dấu hiệu của tình trạng nhiễm độc thần kinh.
Cha mẹ cần chú ý phát hiện triệu chứng này ngay cả khi trẻ đang chơi, quan sát xem tần suất giật mình có tăng theo thời gian hay không.
Thứ ba, trẻ quấy khóc dai dẳng kéo dài, ngủ khoảng 15-20 phút lại dậy quấy khóc khoảng 15-20 phút rồi lại ngủ tiếp.
“Nhiều cha mẹ thường giải thích là do bé có các nốt đau miệng nhưng thực tế không phải vậy. Đó là do tình trạng nhiễm độc thần kinh ở giai đoạn rất sớm. Khi phát hiện trẻ mắc bệnh, gia đình nên đưa con đi khám, không nên tìm hiểu trên mạng rồi tự ý dùng thuốc, có thể khiến bệnh của trẻ nặng thêm”, BS. Hải lưu ý.
Với trẻ mắc tay chân miệng được chỉ định điều trị tại nhà, BS. Kim Thoa lưu ý, cha mẹ nên sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.
Khi trẻ bị sốt, an toàn nhất là sử dụng paracetamol. Một số trẻ không sốt cao nhưng nếu bé bị đau miệng do loét họng nhiều thì cũng có thể sử dụng thuốc paracetamol để giảm đau.
Tại nhà, cha mẹ nên cho trẻ ăn thức ăn loãng, mềm, không cho trẻ ăn thức ăn chua, quá nóng hay cay. Bên cạnh đó, cần quan tâm đến vệ sinh răng miệng cho trẻ, tránh nguy cơ bị nhiễm trùng, đặc biệt là viêm nướu răng, làm cho thời gian điều trị kéo dài.
Đồng thời, phải thường xuyên tắm rửa cho trẻ, để trẻ ăn mặc thoáng mát, không ủ trẻ quá kín, tránh không bôi hoặc đắp các loại lá cây hay thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ.
