Bất ngờ khi Australia không tham gia liên minh do Mỹ dẫn đầu ở Biển Đỏ

Lầu Năm Góc cho biết hơn 20 quốc gia đã tham gia liên minh của mình để bảo vệ hoạt động vận chuyển hàng hải trên Biển Đỏ trước sự đe dọa của lực lượng Houthi có trụ sở tại Yemen. Tuy nhiên, một đồng minh chủ chốt của Mỹ là Australia đã không tham gia liên minh do Mỹ dẫn đầu này.

Chính phủ liên bang Australia đã bảo vệ lựa chọn không cử tàu chiến Australia tới Biển Đỏ để bảo vệ các tuyến đường vận chuyển thiết yếu. Tuy nhiên, quyết định này đã gặp phải một “cơn bão” ngoại giao, khi thủ lĩnh phe đối lập, Peter Dutton, cáo buộc chính phủ Thủ tướng Anthony Albanese yếu kém.

Tuy nhiên, sau nhiều lần chần chừ về vấn đề này, Thủ tướng Anthony Albanese cuối cùng đã phá vỡ sự im lặng và khẳng định không có yêu cầu nào từ Mỹ và Australia vẫn có đóng góp cho lực lượng hải quân đa quốc gia bằng cách triển khai thêm sáu thành viên của Lực lượng Phòng vệ Australia (ADF), Hãng tin 9 News cho hay.

Chính phủ Australia cho rằng, các ưu tiên của hải quân nước này là các khu vực gần nhà hơn, ở Thái Bình Dương và Biển Đông, nơi Hải quân Hoàng gia Australia có kinh nghiệm và lịch sử triển khai lâu dài hơn là các vùng biển ở Trung Đông.

Tuy nhiên, Liên minh của Mỹ cũng đã kêu gọi Chính phủ Australia thay đổi quyết định và tham gia lực lượng đa quốc gia, cho rằng các tuyến thương mại qua Biển Đỏ rất quan trọng đối với Australia.

Houthis, một nhóm nổi dậy ở Yemen, đã tấn công các tàu đang cố gắng tiến vào Israel bằng máy bay không người lái và các cuộc không kích bắt đầu từ ngày 9/12. Nhóm này đã tăng cường các cuộc tấn công vào Israel và các tàu hoạt động trong khu vực nhằm cố gắng buộc lực lượng Israel ngừng bắn ở dải Gaza.

Biển Đỏ nằm ở phía nam kênh đào Suez, kênh quan trọng nhất nối châu Âu với châu Á và châu Phi. Các tàu hiện phải đi vòng quanh châu Phi để đến Yemen, khiến thời gian hành trình của họ phải tăng thêm từ 3 đến 4 tuần.

Cho đến nay, hơn 100 tàu đã thay đổi lộ trình, khiến các công ty bị ảnh hưởng do phải làm việc thêm từ 3 đến 4 tuần và gây thiệt hại tài chính đáng kể. Do những sự chậm trễ này, người ta dự đoán rằng giá năng lượng và dầu sẽ tăng trên toàn cầu và các chuyến hàng vận chuyển hàng hóa của các mặt hàng khác cũng sẽ phải chậm lại và chi phí tăng lên.

Houthi khẳng định, họ sẽ tiếp tục tấn công để thể hiện tình đoàn kết với người Palestine. Mỹ có hai tàu sân bay được triển khai trong khu vực cùng một số tàu phụ trợ và tàu chiến. USS Carney của Hải quân Mỹ đã nhiều lần đóng vai trò quan trọng trong việc bắn hạ các tên lửa của Houthi. Tuy nhiên, điều đó không làm “nản lòng” các chiến binh.

Điều này đã buộc Mỹ phải thành lập một liên minh trong khu vực để chống lại các cuộc tấn công không ngừng của Houthi và cái mà họ gọi là “cướp biển” trong khu vực. “Chúng tôi hiện đã có hơn 20 quốc gia đăng ký tham gia vào liên minh", người phát ngôn Lầu Năm Góc, Thiếu tướng Pat Ryder nói với các nhà báo vào ngày 22/12.

Ông kêu gọi Houthi chấm dứt các cuộc tấn công, đồng thời nhấn mạnh: “Các lực lượng liên minh sẽ đóng vai trò tuần tra trên khu vực, tuần tra Biển Đỏ và Vịnh Aden để đáp trả và hỗ trợ khi cần thiết cho các tàu thương mại đi qua khu vực này”. Kể từ khi 20 quốc gia tham gia nỗ lực này, quyết định của Australia đã gây ra nhiều tranh luận nội bộ.

Vị trí của Australia trong liên minh đã làm dấy lên những cáo buộc về sự lừa dối và đặt ra câu hỏi về khả năng sẵn sàng của Hải quân Australia. Liên minh ngay lập tức bày tỏ quan điểm về quyết định trên và cho rằng không phù hợp với các đồng minh của AUKUS.

Tuy nhiên, đây không phải là lần đầu tiên Canberra có thái độ “thách thức” đồng minh quan trọng nhất của mình là Mỹ. Mặc dù đã ký một thỏa thuận mang tính bước ngoặt với AUKUS và tăng cường mối quan hệ với Mỹ để chống lại mối đe dọa từ Trung Quốc, nhưng Australia vẫn giữ được sự độc lập chiến lược của mình.

Sự thừa nhận của Quốc hội Australia trong thời gian gần đây cho thấy nước này cần tập trung vào khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Lê Quang