5 thử thách khó nhằn Apple phải đối mặt trong năm 2024

Series iPhone 15 bày bán tại cửa hàng Apple ở Los Angeles, California.

Hàng loạt thách thức mà gã khổng lồ công nghệ đang phải đối mặt ảnh hưởng đến nhiều bộ phận trong hoạt động kinh doanh tổng thể của hãng. Mới tuần trước, Microsoft đã soán ngôi Apple trở thành doanh nghiệp giá trị nhất thế giới, sau suốt một thập kỷ xếp vị trí thứ hai. Cổ phiếu Microsoft cũng tăng mạnh, phần lớn nhờ chiến lược đặt cược vào trí tuệ nhân tạo của công ty, một lĩnh vực mà Apple vẫn đang khá loay hoay.

Tuy nhiên, một số nhà phân tích tin rằng nhà sản xuất iPhone sẽ sớm tìm ra hướng đi tốt nhất để vượt qua khủng hoảng trong năm 2024, theo CNN Business.

Ông David McQueen, Giám đốc ABI Research, nhận định: “Apple vẫn là công ty có quy mô lớn nhất thế giới tính theo vốn hóa thị trường. Tôi chắc chắn rằng hãng sẽ làm tất cả những gì có thể để giảm thiểu tác động tiêu cực. Hơn hết, Apple vẫn sở hữu lượng người dùng cực kỳ trung thành đảm bảo giá trị thương hiệu, mức độ nhận diện cũng như chất lượng sản phẩm không bị ảnh hưởng”.

Dưới đây là phân tích sâu hơn về những gì sắp xảy ra với Apple:

Một khách hàng Trung Quốc đang cân nhắc giữa iPhone 15 Pro và Huawei Mate 60 Pro.

THỊ TRƯỜNG TRUNG QUỐC CẠNH TRANH KHỐC LIỆT

Một trong những trở ngại lớn nhất của Apple trong năm nay sẽ là thị trường Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Công ty đang nỗ lực thu hút khách hàng tại nước này sau màn ra mắt điện thoại thông minh Mate 60 Pro cực kỳ thành công của Huawei. Apple gần đây đã đưa ra khuyến mãi giảm giá tạm thời cho dòng iPhone và nhiều sản phẩm khác tại Trung Quốc, giảm giá khoảng 70 USD cho mỗi chiếc iPhone đời mới (nhiều thiết bị Mac và iPad cũng giảm giá mạnh). Động thái được đánh giá là khá bất ngờ vì việc những nhà bán lẻ giảm giá là điều bình thường nhưng bản thân đại gia này hiếm khi giảm giá.

Nhiều chuyên gia tự hỏi liệu Apple có đang hoạt động tốt tại một trong những thị trường trọng điểm, mang lại khoảng 20% doanh thu công ty vào năm ngoái, hay không. Báo cáo gần đây từ Reuters ghi nhận doanh số bán iPhone tại Trung Quốc đã giảm 30% trong tuần đầu tiên của năm khi đối mặt với cạnh tranh mạnh mẽ từ nhà sản xuất nội địa Huawei.

Ông Dan Ives, nhà phân tích thuộc công ty nghiên cứu thị trường Wedbush, ví Trung Quốc vừa là thách thức vừa là cơ hội lớn nhất của Apple bất chấp bối cảnh cạnh tranh ngày càng tăng.

CUỘC CHIẾN BẰNG SÁNG CHẾ DIỄN BIẾN PHỨC TẠP

Một trong những sản phẩm phổ biến nhất của Apple, Apple Watch, hiện vẫn đang phải chấp hành lệnh cấm ở Hoa Kỳ do vụ kiện tranh chấp bằng sáng chế kéo dài.

Tuần trước, Tòa Phúc thẩm Liên bang Hoa Kỳ đã khôi phục lệnh cấm đối với một số phiên bản cao cấp hơn của Apple Watch. Apple đã yêu cầu hoãn lệnh cấm trong khi kháng cáo phán quyết từ Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ có hiệu lực vào tháng trước. Lệnh cấm đã ngăn Apple bán dòng sản phẩm Apple Watch Series 9, Apple Watch Ultra 2 và nhiều mẫu mới khác tại Hoa Kỳ vì vi phạm bằng sáng chế máy đo oxy xung của công ty y tế Masimo.

Apple đã bán 49 triệu chiếc đồng hồ thông minh vào năm 2022 và khoảng 26,7 triệu chiếc trong 9 tháng đầu năm 2023. Lệnh cấm không chỉ ảnh hưởng đến doanh thu bán hàng, ông Jitesh Ubrani, Giám đốc Nghiên cứu tại công ty nghiên cứu thị trường IDC, nhận định danh tiếng của Apple cũng đang bị ảnh hưởng.

“Đó không phải là tin tốt”, vị Giám đốc nói. “Có thể có tác động đến doanh số bán hàng trong quý đầu tiên của năm tới, nhưng suy cho cùng, không ai muốn bị phát hiện vi phạm bằng sáng chế”.

Không rõ tranh chấp sẽ kéo dài bao lâu hoặc liệu Apple có động thái nào mới nhằm giải quyết vụ kiện hay không.

“NGƯỜI ĐẾN SAU” TRONG CUỘC ĐUA AI TẠO SINH

Hầu hết công ty công nghệ lớn, bao gồm Microsoft, Meta, Google và Samsung, đều đang nỗ lực triển khai nhiều tính năng AI tạo sinh trong dịch vụ, thiết bị máy tính và điện thoại thông minh. Tuy nhiên, Apple gần như im hơi lặng tiếng.

Có tin đồn rằng công ty sẽ giới thiệu tính năng Siri được hỗ trợ bởi AI trong bản phát hành iOS 18 vào cuối năm nay. Một số tính năng AI độc quyền trên thiết bị sẽ ra mắt cùng dòng iPhone 16, phần lớn nhờ vào bộ chip mới.

Nhưng, cuộc đua đổi mới về AI trên điện thoại thông minh không còn gây ra nhiều bất ngờ. Dòng Pixel 8 mới nhất của Google, ra mắt vào tháng 10/2023, đã trang bị nhiều tính năng AI và dòng Galaxy S24 của Samsung, sẽ lên kệ vào cuối tháng này, tích hợp vô số công cụ AI hữu ích như dịch thuật theo thời gian thực, tìm kiếm tổng hợp dựa trên AI và cập nhật tính năng chỉnh sửa ảnh.

Tận dụng AI là một phần trong nỗ lực lớn của các nhà sản xuất smartphone nhằm tạo sự khác biệt trong thị trường đông đúc và khơi dậy trí tò mò, phấn khích của khách hàng.

Mặc dù khó có khả năng người tiêu dùng sẽ chuyển sang thương hiệu khác chỉ vì một số tính năng AI, nhưng cuối cùng mọi người đều mong đợi Apple cung cấp tính năng tương tự hoặc cao cấp hơn.

Đây không phải lần đầu tiên Apple tụt lại phía sau trong lĩnh vực công nghệ mới nổi, chẳng hạn như 4G, 5G và màn hình gập – không lĩnh vực nào trong số này gây ra thất bại đáng kể cho công ty.

Giám đốc McQueen cho biết mặc dù một số đối thủ cạnh tranh của Apple, cụ thể là Samsung, sẽ có quyền khoe khoang và “chỉ ra điểm yếu AI của hãng”, ông đặt câu hỏi liệu khách hàng có thực sự biết họ đang nhận được gì với tính năng AI trên thiết bị hay không và tại sao công nghệ này xứng đáng để chi tiền nâng cấp.

Tín hiệu tích cực là công ty nghiên cứu thị trường IDC mới đây đã công bố dữ liệu tiết lộ Apple lần đầu tiên vượt qua Samsung về số lượng điện thoại thông minh xuất xưởng trong quý trước.

ÁP LỰC DOANH THU

Vào tháng 11/2023, Apple công bố doanh số bán hàng giảm quý thứ tư liên tiếp, đặc biệt đối với các sản phẩm Mac và iPad. Tuy nhiên, doanh thu iPhone lại tăng 3% lên mức 43,8 tỷ USD.

Giám đốc Điều hành Apple Tim Cook phát biểu trong sự kiện ra mắt Apple iPhone 15 tại Apple Park (Cupertino, California) vào ngày 12/9/2023.

Tuy nhiên, cổ phiếu Apple sụt giảm mạnh mẽ vào đầu tháng này với lý do doanh số bán iPhone 15 đáng thất vọng ở Trung Quốc và nhu cầu đối với iPhone thế hệ mới không cao. iPhone 16 dự kiến ra mắt cuối năm nay được đồn đoán chỉ là “bản nâng cấp", không nhiều sáng tạo.

Apple cũng phải đối mặt với thách thức xung quanh màn ra mắt tai nghe Vision Pro sắp tới, đánh dấu lần đầu tiên giới thiệu sản phẩm rủi ro nhất của hãng trong nhiều năm. Công ty sẽ phải chứng minh tiềm năng thực sự của thiết bị kết hợp cả thực tế ảo và thực tế tăng cường, công nghệ phủ hình ảnh ảo lên video trực tiếp trên thế giới thực, được ví như tương lai của điện toán. Và Vision Pro không phải sản phẩm dễ bán: mặc dù mang tính đột phá cao nhưng sản phẩm vẫn được nhìn nhận là một thiết bị cồng kềnh trị giá 3.499 USD mà bạn phải đeo trên mặt.

RÀO CẢN QUY ĐỊNH KHẮT KHE

Một số công ty công nghệ lớn được EU coi là “người thống trị”, bao gồm cả Apple, sẽ phải tuân theo bộ quy tắc nền tảng mới trong năm nay. Điều này có nghĩa là Apple có thể phải từ bỏ quyền kiểm soát độc quyền về quy trình phân phối ứng dụng iOS, ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu của hãng.

Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số mới (DMA), được thông qua vào năm 2022, nhằm mục đích thúc đẩy cạnh tranh công bằng dịch vụ trực tuyến. Đạo luật yêu cầu hệ điều hành thống trị phải cho phép các cửa hàng ứng dụng nhỏ hơn của bên thứ ba gia nhập cũng như người dùng có thể cài đặt ứng dụng từ bất kỳ nguồn nào bên ngoài cửa hàng chính thức.

Mặc dù Google đã có động thái “mở cửa” trên nền tảng Android nhưng Apple vẫn duy trì quyền kiểm soát chặt chẽ đối với ứng dụng trên iPhone. Apple lập luận rằng việc “mở cửa” hệ điều hành theo cách này có thể khiến người dùng tải xuống nhiều ứng dụng độc hại hơn.

Theo quy định mới, cửa hàng ứng dụng thống trị sẽ không thể xóa danh sách ứng dụng từ chối sử dụng hệ thống thanh toán độc quyền của chủ sở hữu hệ điều hành, vấn đề được nêu bật gần đây trong vụ kiện chống độc quyền của Apple với Epic Games. Phần lớn doanh thu từ cửa hàng ứng dụng Apple đến từ khoản hoa hồng 30% hãng nhận được thông qua kênh thanh toán hàng hóa và dịch vụ kỹ thuật số trong ứng dụng, vì vậy điều khoản mới có thể ảnh hưởng trực tiếp đến mô hình kinh doanh công ty.

Trong tháng vừa qua, Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã từ chối xét xử đơn kháng cáo của Apple, giữ nguyên phán quyết của tòa án cấp dưới rằng Apple độc quyền phân phối ứng dụng bất hợp pháp. Quyết định yêu cầu Apple sửa đổi một số điều khoản dành cho nhà phát triển ứng dụng.

Bảo Ngọc