Cựu binh Hồ Văn Thông, sinh năm 1952 ở xã Quỳnh Nghĩa, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Ông là cựu thông tin viên báo Quân đội Nhân dân, nguyên trợ lý tuyên truyền, ban tuyên huấn Sư Đoàn 356 – Quân khu II. Hiện nay ông còn giữ lại nhiều kỷ vật rất giá trị như cuốn nhật ký trận đánh MB84, chiếc máy ảnh cũ, đáng tiếc bức quyết tâm thư của Sư đoàn 356 đã bị thất lạc nhiều năm.
Thực tế, cuộc chiến tranh biên giới mà Trung Quốc đã gây ra với Việt Nam tiến hành trong bao lâu? Là một cuộc chiến tranh hay 2 cuộc? Cuộc chiến chỉ diễn ra trong năm 1979 hay còn kéo dài về sau? Và khi nào thì nó chính thức kết thúc?
Mỗi dòng nhật kí, mỗi lá thư là hình ảnh đất nước, hình ảnh Vị Xuyên của bốn mươi năm về trước.
Đã 39 năm trôi qua, nhưng ký ức về cuộc chiến đấu anh hùng để bảo vệ từng tấc đất biên cương của Tổ quốc tại mặt trận Vị Xuyên – Hà Tuyên vẫn vẹn nguyên trong tim những người lính.Tháng 7 mùa tri ân và báo ân của người còn sống đối với các anh hùng Liệt sỹ đã ngã xuống trên khắp cả nước. Riêng với Vị Xuyên chuyến xe tháng 7 lên biên giới còn là dịp để tưởng nhớ đồng đội trong một trận đánh quyết tử vì tổ quốc.
Trở về sau khi gặp nhạc sĩ TRƯƠNG QUÝ HẢI, tôi cứ ấn tượng mãi với khuôn mặt, ánh mắt anh, nghiêm nghị và rắn rỏi, nhưng sâu thẳm là những xúc động nghẹn ngào. Sau bao nhiêu năm rời chiến trận trở về, mỗi lần anh nhớ về đồng đội, hát cho đồng đội, thì 'yêu thương tràn về', nhưng cũng 'giằng xé khôn nguôi'.
Tháng 7 ở Vị Xuyên (Hà Giang) là tháng của lòng biết ơn. Trong cuộc chiến tranh biên giới, để bảo vệ Vị Xuyên, bảo vệ từng tấc đất nơi địa đầu Tổ quốc, 9 sư đoàn chủ lực cùng nhiều đơn vị bộ đội đã trực tiếp tham gia chiến đấu ròng rã nhiều năm tại đây, hơn 4.000 cán bộ chiến sĩ đã ngã xuống.
Đã mấy năm nay, từ khi nghỉ hưu, năm nào cũng vậy, cứ đến dịp Mười Hai tháng Bảy là tôi lại thu xếp mọi việc riêng để trở lại Vị Xuyên, nơi đã gắn bó một phần đời, nơi lưu giữ những kỷ niệm sâu sắc trong cuộc đời quân ngũ của mình – nơi mà mỗi lần quay trở lại đây, tôi lại thấy mình quá may mắn hơn bao anh em, đồng đội cùng thời...
Ngày 12-7, trong ngày Giỗ trận của Sư đoàn 356, hàng ngàn cựu chiến binh, cán bộ và thân nhân các gia đình liệt sĩ đã đến dâng hương, tưởng nhớ các anh hùng tại nghĩa trang liệt sĩ Vị Xuyên (tỉnh Hà Giang).
Ngày 12-7-1984, cách đây đúng 35 năm, đã có gần 600 cán bộ, chiến sĩ hy sinh và hơn 1.000 người bị thương trong các trận chiến đấu quyết liệt ở các điểm cao tại mặt trận Vị Xuyên. Và ngày 12-7 hàng năm, được lấy làm 'ngày giỗ chung' cho tất cả liệt sĩ đã hy sinh tại mặt trận này.