Năm 2023 chứng kiến hàng loạt căng thẳng địa chính trị ở nhiều khu vực leo thang và bùng nổ thành xung đột vũ trang.
Lãnh đạo cuộc đảo chính ở Gabon, Tướng Brice Oligui Nguema hôm thứ Bảy đã bổ nhiệm các thành viên Quốc hội mới và thượng viện cho giai đoạn chuyển tiếp trước cuộc bầu cử mà ông đã cam kết sẽ tổ chức vào một ngày chưa xác định.
Vợ của ông Ali Bongo Ondimba - Tổng thống Gabon mới bị phế truất cuối tháng 8-2023 - đang bị quản thúc tại gia và bị buộc một loạt tội danh, trong đó có tội 'rửa tiền'.
Ngày 26/9, Mỹ đã tuyên bố đình chỉ một phần viện trợ cho Gabon như một động thái chính thức đầu tiên sau vụ đảo chính quân sự mới đây tại nước này.
Khủng hoảng chính trị, xung đột sắc tộc triền miên ở nhiều nơi khiến người dân châu Phi rơi vào cảnh sống mòn.
Chính phủ Congo tuyên bố tin tức trên mạng về cuộc đảo chính ở nước này là tin giả, được tung ra vào thời điểm Tổng thống Nguesso đang dự họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York, Mỹ.
Thời gian gần đây, lãnh đạo quân sự tại một loạt quốc gia Tây và Trung Phi tận dụng sự bất mãn của người dân với chính quyền dân sự trong bối cảnh tình hình an ninh, kinh tế tuột dốc để tiến hành đảo chính. Cộng đồng quốc tế đến nay chưa tìm được cách tiếp cận thống nhất để ngăn ngừa làn sóng nguy hiểm đó lan rộng.
Sứ mệnh quân sự của Pháp ở Gabon sẽ được tiếp tục tùy theo các trường hợp cụ thể, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Sebastien Lecornu gần đây cho biết.
Bộ Ngoại giao Pháp kêu gọi an ninh Niger trả tự do ngay lập tức cho một cố vấn Pháp; chính quyền quân sự Niger tuyên bố chấm dứt hiệp ước quân sự với Benin vì cáo buộc nước láng giềng cho phép ECOWAS triển khai quân đội trên lãnh thổ; Tổng thống lâm thời Gabon bổ nhiệm thành viên quốc hội.
Ông Raymond Ndong Sima (SN 1955), đối thủ hàng đầu của Tổng thống bị phế truất Ali Bongo, đã được lực lượng quân đội nắm quyền sau đảo chính ở Gabon bổ nhiệm làm Thủ tướng lâm thời trong chính phủ chuyển tiếp.
Các quan chức Mỹ cho biết Lầu Năm Góc đang bố trí lại quân đội và thiết bị quân sự ở Niger; Chính quyền quân sự Gabon bổ nhiệm cựu thủ tướng làm thủ tướng lâm thời.
Tiếp tục các bước đi kiện toàn bộ máy cầm quyền mới tại đất nước sau cuộc đảo chính lật đổ Tổng thống Ali Bongo sáng 30/8, tối qua (7/9), chính quyền quân sự tại Ga-bông đã chỉ định chính trị gia Raymond Ndong Sima là Thủ tướng mới của nước này.
Liên quan đến tình hình tại Gabon. Phe đảo chính cho biết họ đã trả tự do cho Tổng thống bị lật đổ Ali Bongo, và ông sẽ được phép tự do di chuyển và có thể ra nước ngoài điều trị y tế nếu cần thiết.
Hơn một tuần sau cuộc đảo chính lật đổ Tổng thống Ali Bongo, hôm qua (6/9), chính quyền quân sự Gabon thông báo cựu Tổng thống được toàn quyền tự do di chuyển, kể cả ra nước ngoài.
Hôm thứ Tư (6/9), Tổng thống bị lật đổ Ali Bongo của Gabon đã được chính quyền quân sự nước này cho phép được tự do rời khỏi đất nước nếu muốn.
Tổng thống chuyển tiếp của Gabon, Tướng Brice Oligui Nguema, đã cho phép Tổng thống bị lật đổ Ali Bongo Ondimba được tự do rời khỏi đất nước.
Lãnh đạo chính quyền quân sự Gabon - ông Brice Nguema thông báo Tổng thống bị lật đổ Ali Bongo được tự do đi lại; có tin Pháp sẽ giảm hiện diện quân sự ở Niger nhưng sẽ duy trì 'lực lượng tự trị'.
Lãnh đạo chính quyền quân sự ở Gabon xác nhận Tổng thống bị lật đổ Ali Bongo có thể tự do rời khỏi đất nước 'nếu cần kiểm tra y tế'.
Sau Niger, đến lượt một thuộc địa cũ của Pháp ở châu Phi là Gabon chứng kiến đảo chính, khi các sĩ quan quân đội lật đổ Tổng thống Ali Bongo. Đây có thể xem như 'bàn thủng lưới' mới nhất của Pháp ở vùng đất mà Paris vẫn nỗ lực duy trì ảnh hưởng suốt nhiều thập kỷ qua...
Truyền hình nhà nước Gabon ngày 5/9 đưa tin người đứng đầu chính quyền quân sự mới của nước này, Tướng Brice Oligui Nguema, đã gặp Tổng thống Cộng hòa Trung Phi Faustin Archange Touadera. Cuộc gặp diễn ra sau cuộc đảo chính ở Gabon ngày 30/8 lật đổ Tổng thống Ali Bongo .
Sau hai cuộc đảo chính liên tiếp xảy ra tại Tây và Trung Phi (Niger và Gabon) chỉ trong hơn một tháng (từ 26/7-30/8), nhiều quốc gia châu Phi đã tức tốc tiến hành các biện pháp phòng ngừa, chủ yếu tập trung vào cải tổ quân đội và lực lượng an ninh trực tiếp bảo vệ Tổng thống.
Cộng đồng Kinh tế các Quốc gia Trung Phi (ECCAS) đã quyết định đình chỉ tư cách thành viên của Gabon sau cuộc đảo chính quân sự ở nước này.
Tướng Brice Oligui Nguema, người lãnh đạo cuộc đảo chính ở Gabon, đã tuyên thệ nhậm chức Tổng thống lâm thời vào hôm thứ Hai (4/9), chưa đầy một tuần sau khi lật đổ Tổng thống Ali Bongo.
Lãnh đạo chính quyền quân sự Gabon - Tướng Brice Nguema tuyên thệ nhậm chức tổng thống lâm thời; Chính quyền quân sự Niger quyết định mở lại không phận cho tất cả chuyến bay thương mại.
Tướng Brice Oligui Nguema lãnh đạo cuộc đảo chính lật đổ ông Ali Bongo Ondimba đã tuyên thệ nhậm chức Tổng thống lâm thời Gabon và cam kết sẽ tổ chức bầu cử nhưng không nêu thời gian.
Tiếp nối phản ứng của Liên minh châu Phi (AU) với cuộc đảo chính tại Gabon, tối 4/9,Cộng đồng Kinh tế Trung Phi (ECCAS) quyết định đình chỉ tư cách thành viên của Gabon tại khối này. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích khu vực, đây chỉ là bước đi có tính biểu tượng của ECCAS, do cục diện tại Gabon đã đi vào ổn định, sau lễ nhậm chức Tổng thống lâm thời của thủ lĩnh đảo chính.
Khu vực Sahel của châu Phi, nơi hiện diện một số quốc gia nghèo nhất, bất ổn chính trị và dễ xảy ra xung đột nhất thế giới, đang chứng kiến loạt đảo chính. Liệu điều này có thành hiệu ứng domino và làm sao để ngăn chặn?
Chiều nay (4/9), thủ lĩnh lực lượng đảo chính quân sự tại Gabon, Tướng Brice Oligui Nguema, Tư lệnh Vệ binh cộng hòa, đã làm lễ tuyên thệ nhậm chức Tổng thống lâm thời quốc gia Trung Phi.
Ngày 4/9, Tướng Brice Oligui Nguema, người nắm quyền kiểm soát Gabon vào tuần trước trong một cuộc tranh giành quyền lực quân sự, dự kiến sẽ tuyên thệ nhậm chức chính thức trong ngày hôm nay.
Theo Hãng tin DW, trước sức ép của dư luận quốc tế, chính quyền quân sự Gabon tuyên bố, việc vô hiệu hóa các thể chế của đất nước chỉ là động thái tạm thời, đồng thời cam kết sẽ sớm khôi phục nền dân chủ tại nước này.
Hàng loạt cuộc đảo chính đã làm rung chuyển châu Phi trong thời gian gần đây. Đâu là nguyên nhân sâu xa dẫn đến thực tế này?
Chưa đầy một tuần sau cuộc đảo chính lật đổ Tổng thống Ali Bongo vào ngày 30/8 vừa qua, tình hình tại Gabon đã dần đi vào ổn định. Chính quyền quân sự Gabon đã thông báo mở cửa trở lại biên giới trên bộ, trên biển và trên không, đồng thời cam kết sớm khôi phục nền dân chủ tại nước này. Theo các nhà phân tích, cục diện tại Gabon sớm đi vào ổn định như vậy vì có nhiều diễn biến trên thực địa có lợi cho lực lượng đảo chính.
Trước phản ứng gay gắt của cộng đồng quốc tế về vụ đảo chính tại nước này, chính quyền quân sự Gabon hôm qua (2/9) đã bước đầu có những động thái và cam kết ổn định tình hình trở lại.
'Thế cục đã định và rất khó bị đảo ngược' là nhận định chung của nhiều nhà phân tích khu vực cũng như quốc tế về cục diện chính trường Gabon sau cuộc đảo chính quân sự mới xảy sáng sớm hôm 30/8.
Công ty khai thác Eramet của Pháp, công ty sở hữu đơn vị sản xuất mangan Comilog ở Gabon, cho biết đã tạm dừng mọi hoạt động tại nước này.
Trong tuần qua, thế giới nổi lên các sự kiện đáng chú ý như quân đội Gabon tuyên bố đảo chính; Nga - Ukraine tăng cường sử dụng UAV tấn công nhau; và các cơn bão mạnh gây thiệt hại ở nhiều nước.
Phát biểu trên truyền hình quốc gia, phát ngôn viên của chính quyền quân sự Gabon thông báo 'quyết định mở cửa trở lại biên giới trên bộ, trên biển và trên không kể từ ngày 2/9.'
Ngày 2/9, quân đội Gabon tuyên bố sẽ mở trở lại các cửa khẩu biên giới, vốn bị đóng sau cuộc đảo chính lật đổ cựu Tổng thống Ali Bongo.
Ngày 2/9, quân đội Gabon thông báo mở trở lại các cửa khẩu biên giới vốn bị đóng sau cuộc đảo chính quân sự lật đổ Tổng thống Ali Bongo.
Albert Ondo Ossa, ứng viên đối lập tham gia tổng tuyển cử ở Gabon – quốc gia Trung Phi – cho rằng ông mới là người chiến thắng và ông cũng bác bỏ cuộc đảo chính do các sĩ quan quan đội đứng sau.
Phe đảo chính cho biết họ sẽ không vội vã tổ chức bầu cử nhằm tránh 'lặp lại những sai lầm trong quá khứ'.
Chính quyền quân sự Niger chỉ trích những phát ngôn gần đây Tổng thống Pháp Emmanuel Macron; phe đối lập ở Gabon kêu gọi cộng đồng quốc tế khuyến khích chính quyền quân sự trao lại quyền lực cho người dân.