Xử lý ô nhiễm môi trường: Khó cũng phải làm
Bài cuối:
KIỂM SOÁT Ô NHIỄM
BẰNG CÔNG NGHỆ
BPO - Bình Phước hiện có 13 khu công nghiệp (KCN), Khu kinh tế cửa khẩu Hoa Lư và nhiều doanh nghiệp sản xuất, chế biến, kinh doanh quy mô lớn, nhỏ đang hoạt động nên ít nhiều tác động xấu đến môi trường, gây khó khăn cho công tác quản lý. Vì vậy, ứng dụng công nghệ thông tin để kiểm soát ô nhiễm là việc làm cần thiết nhằm kịp thời phát hiện, phòng tránh, xử lý sự cố môi trường từ các nguồn thải lớn gây ra; đồng thời giảm chi phí nhân lực cũng như vật lực trong quá trình thanh, kiểm tra.
Động lực để doanh nghiệp đổi mới
Nhà máy xử lý chất thải công nghiệp và chất thải nguy hại thuộc Công ty cổ phần Môi trường miền Đông xã Lộc Thịnh, huyện Lộc Ninh được Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) cấp phép hoạt động từ năm 2019. Nhà máy hoạt động ở các lĩnh vực chính là lò đốt chất thải nguy hại, công suất 72 tấn/giờ; hệ thống xử lý nước thải, công suất 120m3/giờ; hệ thống tái chế dầu FOr 40 tấn nguyên liệu/ngày; hệ thống 2 lò nung bùn thải, công suất 48 tấn/ngày. Hiện nhà máy có 2 chất thải đầu ra là tro thải của lò đốt rác 3 tấn/giờ, được hóa rắn chôn lấp bằng hệ thống 12 hố chôn lấp với công suất 12.600 tấn/năm và nước thải đầu ra đạt chuẩn A, thải ra môi trường.
Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Phước ứng dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại vào xử lý chất thải rắn y tế đã mang lại hiệu quả rõ rệt
Với quy mô cũng như mức độ xử lý các chất thải nguy hại nên theo quy định, nhà máy phải lắp hệ thống quan trắc tự động nhằm đo lường, giám sát khí thải và nước thải đã qua xử lý ra môi trường. Hiện nhà máy có 2 hệ thống quan trắc (nước thải, khí thải tự động) nhằm theo dõi các chỉ số về tính chất vật lý, hóa học và sinh học của chất thải, sau đó truyền thông tin về trung tâm kiểm soát ô nhiễm, giúp cơ quan quản lý môi trường giám sát chính xác diễn biến chất lượng môi trường.
Hiện nay, Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung, những quy định về bảo vệ môi trường và các thủ tục liên quan ngày càng chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, với chúng tôi đó không phải là rào cản mà là động lực để doanh nghiệp thường xuyên thay đổi công nghệ, ứng dụng công nghệ thông tin hoạt động phù hợp với quy định mới. Từ đó, góp phần chung tay với cộng đồng, xã hội bảo vệ môi trường.
Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Môi trường miền Đông
NGUYỄN DUY LINH
Công ty cổ phần môi trường miền Đông là một trong 39 đơn vị trên địa bàn tỉnh có hệ thống quan trắc tự động truyền về trung tâm kiểm soát ô nhiễm. Để kiểm soát ô nhiễm nước thải, khí thải, Sở TN&MT đã lắp đặt hệ thống phần mềm quản lý, giám sát chất lượng nguồn thải từ 39 trạm quan trắc tự động, liên tục tại các cơ sở sản xuất, khu công nghiệp và 8 trạm quan trắc tự động nước mặt, không khí của tỉnh. Điều này đã giúp công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường được tốt hơn, kiểm soát chặt chẽ hoạt động xả thải của các cơ sở sản xuất, sớm phát hiện được hành vi gây ô nhiễm môi trường để có biện pháp xử lý kịp thời.
Quản lý chặt hoạt động xả thải
Hệ thống quan trắc tự động hoạt động liên tục 24/7, tần suất truyền dữ liệu 5 phút/lần đã giúp kiểm soát chất lượng nguồn thải tại các KCN và các nguồn thải lớn kết nối với Sở TN&MT. Trong đó, hệ thống quan trắc các thông số nước thải (kiểm soát 22 nguồn thải), gồm: lưu lượng (đầu vào và đầu ra), độ pH, nhiệt độ, TSS, COD, Amoni…; hệ thống quan trắc các thông số khí thải (kiểm soát 17 nguồn thải), gồm: lưu lượng, áp suất, nhiệt độ, O2, bụi, NOx, SO2, CO…
Việc lắp đặt và đưa vào vận hành hệ thống quan trắc nước thải, khí thải tự động và thiết bị lấy mẫu tự động nước thải đã đem lại những hiệu quả vô cùng lớn về môi trường cũng như kinh tế. Hệ thống này đã góp phần giảm thiểu và phòng tránh sự cố môi trường từ các nguồn thải lớn gây ra, giảm chi phí nhân lực cũng như vật lực trong quá trình thanh, kiểm tra.
Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường
VÕ VĂN DINH
Phó Giám đốc Sở TN&MT Võ Văn Dinh cho biết, số liệu quan trắc được từ hệ thống là nguồn cơ sở dữ liệu quan trọng phục vụ công tác nghiên cứu, đồng thời giúp chủ đầu tư các KCN, các chủ nguồn thải tự xem xét việc vận hành hệ thống xử lý nước thải, khí thải và quản lý việc xả thải của các cơ sở. Đây cũng là giải pháp góp phần nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường cho các chủ đầu tư KCN và chủ nguồn thải lớn trên địa bàn tỉnh.
Nhà máy xử lý chất thải công nghiệp và chất thải nguy hại thuộc Công ty cổ phần Môi trường miền Đông có hệ thống quan trắc quản lý chặt chẽ việc xả thải ra môi trường
“Do đã kết nối với Sở TN&MT nên khi dữ liệu quan trắc truyền về đơn vị vượt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia thì hệ thống quan trắc tự động sẽ phát tín hiệu cảnh báo. Cơ quan chuyên môn sẽ nhắc nhở và yêu cầu doanh nghiệp khắc phục ngay sự cố, không để thông số vượt quy chuẩn kỹ thuật thải ra ngoài. Nếu quá thời gian quy định mà doanh nghiệp vẫn chưa khắc phục, cơ quan chuyên môn sẽ tiến hành kiểm tra và xử phạt vi phạm theo quy định” - ông Dinh khẳng định.
Cũng theo ông Dinh, địa bàn Bình Phước khá rộng nên nếu không có hệ thống quan trắc tự động sẽ gặp rất nhiều khó khăn cho công tác quản lý, kiểm soát ô nhiễm môi trường. Bởi khi phát hiện sự cố phải phối hợp với chính quyền địa phương, cơ quan liên quan di chuyển quãng đường dài đến để kiểm tra, xử lý. Lúc đó sẽ chậm, tốn kém kinh phí, thời gian hơn rất nhiều so với việc ứng dụng công nghệ thông tin.
Sẽ xây dựng phần mềm kiểm soát chất thải rắn
Việc xây dựng, lắp đặt phần mềm quản lý, giám sát chất lượng nước thải, khí thải qua thực tế đã phát huy rất hiệu quả. Tuy nhiên, với địa bàn rộng và đang trên đà phát triển mạnh, nhiều doanh nghiệp, KCN, cơ sở sản xuất hoạt động, trong khi đó, hệ thống quan trắc mới chỉ kiểm soát 39 nguồn thải nên chưa thể kiểm soát toàn bộ chất lượng khí thải, nước thải trên địa bàn tỉnh.
Trao đổi vấn đề này, ông Võ Văn Dinh cho biết, theo quy định, nguồn nước thải có lưu lượng 500m3/ngày đêm thì mới quan trắc tự động, còn nhỏ hơn thì chưa, gây khó khăn cho công tác quản lý ô nhiễm. Tuy nhiên, trong tương lai nếu Bình Phước cũng như các tỉnh, thành phố có kiến nghị cấp thẩm quyền hạ mức lưu lượng nước thấp hơn khoảng 200-300m3/ngày đêm, khi đó việc kiểm soát, quản lý nước thải sẽ tốt hơn. Đối với khí thải, trên địa bàn đã quan trắc 8 trạm, trong tương lai sẽ mở rộng mạng lưới, qua đó việc phát hiện xả thải sẽ nhanh và xử lý cũng sớm hơn.
Hệ thống quan trắc tự động, hoạt động liên tục 24/7, tần suất truyền dữ liệu 5 phút/lần kết nối với Sở TN&MT đã giúp kiểm soát chất lượng nguồn thải tại các khu công nghiệp và các nguồn thải lớn
Toàn tỉnh hiện có 8 nhà máy xử lý chất thải rắn công nghiệp và nguy hại hoạt động và 1 nhà máy đang xây dựng với tổng công suất 5.000 tấn/ngày. Công suất này đảm bảo cho việc xử lý chất thải rắn công nghiệp và nguy hại trên địa bàn tỉnh hiện tại và thời gian tới.
Bên cạnh sự chung tay bảo vệ môi trường, quản lý chặt chẽ của lực lượng chức năng, chính quyền địa phương, trên địa bàn tỉnh vẫn còn doanh nghiệp không tuân thủ luật pháp đã đổ trộm, chôn lấp chất thải rắn thông thường và nguy hại ra môi trường.
Đối với rác thải sinh hoạt, việc đổ trộm, đổ không đúng nơi quy định diễn ra thường xuyên ở mọi nơi, thậm chí những nơi cắm biển “cấm đổ rác” thì ở nơi đó chồng chất rác. Bởi vậy, để kiểm soát việc xả rác sinh hoạt cần có phần mềm quản lý. Ông Võ Văn Dinh cho biết, Sở TN&MT chưa có phần mềm quản lý chất thải rắn nhưng trong năm 2024 sẽ xây dựng và đưa vào thực hiện.
Ở một số thành phố lớn, nhờ ứng dụng hệ thống thông tin vào quản lý chất thải, các chủ nguồn thải, chủ vận chuyển, chủ xử lý chất thải sẽ quản lý được số liệu trên máy tính. Điều đó đồng nghĩa với việc sẽ quản lý được đường đi và “vòng đời” của chất thải. Qua đó, hạn chế và giám sát chặt việc xả chất thải rắn của người dân, doanh nghiệp, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, tránh ảnh hưởng sức khỏe cộng đồng.
