Xôi gạo đồ

Ảnh: Quốc Bình

Thời gian chín cũng chỉ độ ấy là từng hạt, từng hạt đã căng bóng, ngoài tơi, trong dẻo như thể xôi vò, chỉ chờ người thưởng thức...

Tùy khẩu vị để có thể kết hợp thành xôi ruốc, xôi giò, xôi chả… Nhưng có lẽ kết hợp với thịt băm đã rang xém cùng hành khô thơm phưng phức đối với chị là hấp dẫn hơn cả. Khi đó, vị ngọt trong xôi đồ quyện với vị ngậy của thịt, hương thơm của hành quyến luyến mãi đến hạt cuối cùng…

Ảnh: Quốc Bình

Thực ra, không mấy người biết đến loại gạo đồ khá đặc biệt này, có lẽ chỉ có ở làng nghề làm cốm truyền thống Mễ Trì (Hà Nội). Ngoài việc làm ra cốm xanh non trong cả 2 vụ chiêm và mùa, người Mễ Trì còn thu hoạch những ruộng nếp “quá lứa” để làm ra loại gạo này.

Nếp già được rang chín qua lửa rồi tách vỏ là có gạo đồ và đóng gói thành phẩm. Chính vì đã một lần được làm chín bằng cách đó nên gạo đồ vẫn “mặc áo” vàng chanh và có thể rút ngắn thời gian ngâm, đồ xôi như thế.

Còn khi đã biết và đồ đúng cách (chỉ đồ cách thủy, nếu nấu trực tiếp kiểu nấu cơm nếp sẽ nhão nhoét) thì khi được thưởng thức xôi từ gạo đồ một lần hẳn rằng lại muốn đến hai. Với riêng mình, mỗi khi gửi tới những người thân quý, chị luôn cẩn thận dặn dò cách sử dụng, để rồi lòng thắc thỏm: Không biết xôi gạo đồ nơi ấy đã dậy hương?

Quốc Bình