Xây dựng và củng cố trung tâm căn cứ địa kháng chiến

Sau thất bại trong chiến dịch tấn công Việt Bắc Thu - Đông 1947, quân Pháp buộc phải chuyển từ “đánh nhanh, thắng nhanh” sang chiến lược “phòng ngự” đánh lâu dài. Chúng tập trung bình định và củng cố vùng tạm chiếm, tăng cường thực hiện chính sách “lấy chiến tranh, nuôi chiến tranh”, “dùng người Việt đánh người Việt”.

Trong giai đoạn này, việc xây dựng và củng cố địa bàn Thái Nguyên ngày càng vững mạnh là nhiệm vụ hết sức khẩn trương và cấp bách. Đảng bộ Thái Nguyên tập trung để xây dựng, củng cố trung tâm căn cứ địa - Thủ đô kháng chiến.

Trong công tác xây dựng Đảng, Đảng bộ lãnh đạo nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên và tăng cường phát triển đảng viên mới; đồng thời kiên quyết đưa ra khỏi Đảng những phần tử cơ hội, hoang mang dao động, bỏ vị trí chiến đấu, gây ảnh hưởng xấu đến quần chúng.

Quý I/1948. Đảng bộ tỉnh tiến hành kỷ luật cảnh cáo 87 đảng viên. Năm 1945, Đảng bộ kết nạp được 1.101 đảng viên mới, nâng số lượng đảng viên toàn Đảng bộ từ 2.341 đồng chí (cuối tháng 12-1947) lên 3.442 đồng chí (cuối tháng 12-1948). Toàn Đảng bộ tỉnh có 10 chi bộ dân quân - du kích, 80 chi bộ xã, 36 chi bộ cơ quan, xí nghiệp.

Ngày 8/6/1948, tại xã Văn Yên (Đại Từ) diễn ra Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên lần thứ II. Đại hội khẳng định những thành công của công cuộc kháng chiến, kiến quốc, xây dựng và bảo vệ trung tâm căn cứ địa kháng chiến, giải quyết những khó khăn về kinh tế, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn và bầu Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa II, gồm 9 ủy viên chính thức và 2 ủy viên dự khuyết, đồng chí Lê Thanh làm Bí thư.

Cuối năm 1948, Ủy ban hành chính các xã trong tỉnh cơ bản được kiện toàn đủ số ủy viên. Bước sang năm 1949, công tác xây dựng và củng cố chính quyền các cấp trong tỉnh đã có những bước phát triển mới. Sau bầu cử HĐND xã (24/4/1949), Ủy ban kháng chiến hành chính các xã trong toàn tỉnh đã được củng cố, kiện toàn với tổng số 567 ủy viên (2/3 số ủy viên được tái cử)

Ủy ban kháng chiến hành chính các huyện kiện toàn thêm 14 ủy viên mới cho 6 huyện còn thiếu (Phú Bình, Đồng Hỷ, Phú Lương, Phổ Yên, Võ Nhai, Định Hóa).

Sau khi được củng cố, kiện toàn, mỗi ủy ban kháng chiến hành chính huyện phân công 1 đồng chí ủy viên chuyên trách xây dựng, củng cố căn cứ địa (Ủy viên căn cứ địa).

Ủy ban kháng chiến hành chính tỉnh và các ngành chuyên môn của tỉnh được kiện toàn đủ số lượng. Ban Chấp hành Việt Minh các cấp trong tỉnh cũng được bầu lại, kiện toàn tổ chức. Ban Chấp hành Việt Minh tỉnh đã cử ủy viên sang làm Bí thư Thanh niên cứu quốc, Phụ nữ cứu quốc, Nông dân cứu quốc tỉnh.