Xây dựng hệ thống dữ liệu BĐS giúp minh bạch thị trường

Tại Hà Nội, giá chung cư liên tục lập đỉnh mới với mức tăng 20-30%, thậm chí 50%. Tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, đại biểu QH tỉnh Đồng Nai cho rằng đây là giá ảo và có yếu tố thổi giá của một bộ phận môi giới, cò đất và các nhà phát triển bất động sản.

Khi thị trường thiếu đi nguồn thông tin xác thực và đủ tin cậy, đã tạo điều kiện cho môi giới thổi giá, gây mất cân bằng thị trường, ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế. Thị trường bất động sản đã trải qua thời gian dài phát triển với nhiều thăng trầm, song đến nay vẫn chưa có một hệ thống thông tin dữ liệu hoàn chỉnh, chính thống về thị trường bất động sản.

Xây dựng hệ thống dữ liệu BĐS giúp minh bạch thị trường

Theo các chuyên gia, điều này đang dẫn đến ba nguy cơ:

Một là, khách hàng bị đánh cắp dữ liệu về sở hữu bất động sản khi giao dịch trên nền tảng số, kéo theo tình trạng mua bán dữ liệu trái phép.

Hai là, một số doanh nghiệp tự đầu tư nguồn lực để số hóa dữ liệu mà không có sự quản lý, kiểm soát của Nhà nước, xâm phạm quyền riêng tư và bảo mật thông tin để khai thác thông tin từ các cá nhân, doanh nghiệp, sau đó lưu trữ như một loại tài sản tư nhân và công bố thông tin để dẫn dắt sai lệch, đẩy giá, lôi kéo mua hàng hoặc thao túng thị trường.

Ba là, làm giảm tính minh bạch, khách quan về thông tin của thị trường bất động sản, gây khó khăn cho việc điều hành chính sách kinh tế vĩ mô, công tác quản lý nhà nước nhằm phát triển bền vững thị trường, từ đó làm giảm đi tính hấp dẫn của thị trường bất động sản.

Công tác quản lý và phát triển thị trường bất động sản được Nhà nước đặc biệt quan tâm. Nhiều bộ luật, nghị định, thông tư có liên quan đến lĩnh vực BĐS lần lượt được ban hành và thực hiện. Mặc dù vậy, còn nhiều hạn chế trong quản lý.

Việc chuyển đổi số và số hóa dữ liệu đã và đang là xu hướng phát triển tất yếu của các ngành nghề trong nền kinh tế, bao gồm cả bất động sản. Tuy nhiên, hiện nay chỉ có rất ít thông tin về hoạt động mua bán, giao dịch bất động sản được đưa lên môi trường số và được chia sẻ thông qua internet. Một số thông tin như hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, tư vấn,… có thể số hóa nhưng được lưu trữ một cách rời rạc bởi các chủ thể khác nhau.

Luật Kinh doanh bất động sản mới được Quốc hội thông qua ngày 28/11/2023, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2025, dành một chương để quy định về xây dựng và quản lý hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản. Từ việc có dữ liệu sạch, các quyết sách chính sách được đưa ra sẽ có tác động nhiều hơn tới thị trường; tình trạng tranh chấp, khiếu kiện trong mua bán BĐS sẽ được hạn chế; giảm tình trạng đầu cơ, thổi giá, giúp thị trường BĐS minh bạch hơn.

Để tiến đến một môi trường BĐS lành mạnh thì cần phải xây dựng được một cơ sở dữ liệu chính xác, khách quan, minh bạch.