Vì sao giá vật liệu xây dựng ở Phú Yên tăng bất thường?

Khai thác cát trên sông Đà Rằng, huyện Phú Hòa.

Giá vật liệu xây dựng tăng bất thường

Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên Tạ Anh Tuấn vừa ký ban hành Kết luận Thanh tra về trách nhiệm công tác tham mưu quản lý Nhà nước đối với các mỏ vật liệu xây dựng thông thường; việc lập, đăng ký giá, thẩm định, công bố giá vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn tỉnh Phú Yên.

Cuộc thanh tra tiến hành từ ngày 17/3/2023 đến ngày 19/5/2023, sau khi xảy ra tình trạng giá vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Phú Yên tăng cao và khan hiếm khiến hàng loạt dự án trọng điểm, nhất là dự án cao tốc Bắc - Nam qua tỉnh Phú Yên chậm tiến độ.

Hiện trên địa bàn tỉnh Phú Yên có 284 điểm mỏ được quy hoạch thăm dò, khai thác khoảng sản vật liệu xây dựng thông thường, trong đó, 132 mỏ đất đắp với tổng diện tích 2.240ha; 67 mỏ cát xây dựng với tổng diện tích 1.533ha; 85 mỏ đá xây dựng với khoảng 982ha.

Tuy nhiên, qua kết quả rà soát và số liệu thống kê cho thấy, số mỏ vật liệu thông thường hiện nay đang khai thác so với khả năng đáp ứng nhu cầu để cung cấp vật liệu xây dựng thông thường là không đảm bảo. Cụ thể, tổng công suất của 4 mỏ đất đắp đang khai thác hàng năm 650.659m3/nhu cầu 4 triệu m3 bằng 16,26%; tổng công suất của 8 mỏ cát xây dựng đang khai thác hàng năm 91.340m3/nhu cầu 830 nghìn m3 bằng 11%; tổng công suất của 9 mỏ đá đang khai thác hàng năm 565.750m3/nhu cầu 1,1 triệu m3 bằng 51,43%.

Tổng công suất của 8 mỏ cát xây dựng đang khai thác hàng năm 91.340m3/nhu cầu 830 nghìn m3, bằng 11%.

Qua thanh tra xác định, tại thời điểm từ năm 2022 đến thời điểm thanh tra giá các loại vật liệu tăng bất thường, đơn cử giá đá tại mỏ là 300.000 đồng/m3 (không có hóa đơn); mua cát không rõ nguồn gốc giá khoảng mức 200.000 đồng/m3. Một số doanh nghiệp đang hoạt động khai thác nhưng không đăng ký công bố giá nên khi bán không có hóa đơn. Giá bán không có hóa đơn là 280.000 đồng/m3/đá (chưa bao gồm thuế VAT). Để doanh nghiệp không phải thua lỗ, buộc doanh nghiệp phải mua cát tại địa phương khác với giá thực mua là 200.000 đồng/m3 nhưng không có hóa đơn, gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp.

Kiểm điểm trách nhiệm

Từ Kết luận Thanh tra, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên Tạ Anh Tuấn yêu cầu Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm, có hình thức xử lý đối với các tập thể, cá nhân liên quan đến những tồn tại, khuyết điểm về trách nhiệm công tác tham mưu quản lý Nhà nước; việc chậm triển khai đấu giá quyền khai thác khoáng sản, chậm cấp phép và gia hạn giấy phép khai thác khoáng sản, cấp phép có diện tích nhỏ hơn so với quy hoạch.

Phối hợp với thị xã Sông Cầu kiểm tra, làm rõ xử lý việc khai thác khoáng sản trái phép ngoài phạm vi cấp phép với diện tích 38.671m2 của Công ty TNHH Xây dựng Việt Phát Đạt tại khu vực mỏ cát thôn Phú Dương, xã Xuân Thịnh, thị xã Sông Cầu theo đúng quy định pháp luật.

Mỏ cát này được UBND tỉnh Phú Yên cấp Giấy phép khai thác số 38, 16/8/2016, có diện tích 1ha, công suất 10.000m3/năm, thời hạn khai thác 12,8 năm. Sau khi cấp phép đến nay, Công ty TNHH Xây dựng Việt Phát Đạt chưa hoàn tất thủ tục thuê đất, nhưng chứng từ kê khai thuế tài nguyên thì Công ty khai thác từ năm 2016. Thanh tra phát hiện doanh nghiệp này có dấu hiệu khai thác khoáng sản trái phép ngoài phạm vi cấp phép 38.671m2, độ sâu khai thác 4-5m.

Tiếp nhận vụ việc vi phạm của Công ty TNHH Thương mại và Đầu tư Phú Hòa tại mỏ cát sông Đà Rằng, thôn Phong Niên, xã Hòa Thắng, huyện Phú Hòa để chỉ đạo xử lý theo quy định tại Điều 43, Nghị định 158, ngày 29/11/2016 của Chính phủ. Bởi, Công ty TNHH Thương mại và Đầu tư Phú Hòa sử dụng 2 sổ theo dõi xuất bán với tổng khối lượng 1.700m3, nhưng thực hiện không đúng quy định tại Điều 43 Nghị định 158, ngày 29/11/2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Khoáng sản, các sổ sách, chứng từ để xác định sản lượng khoáng sản khai thác.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát ngăn chặn việc khai thác khoáng sản.

Đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên Tạ Anh Tuấn cũng yêu cầu Giám đốc Sở Xây dựng tổ chức kiểm điểm rút kinh nghiệm các tập thể, cá nhân liên quan đến công tác tham mưu quản lý Nhà nước đối với các mỏ vật liệu xây dựng thông thường; việc lập, đăng ký giá, thẩm định, công bố giá vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn.

Công an tỉnh Phú Yên chỉ đạo lực lượng chức năng chủ động, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát ngăn chặn việc khai thác, kinh doanh, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản không phép, trái phép; phối hợp với Sở Giao thông vận tải thường xuyên kiểm tra tải trọng các xe chở khoáng sản (nhất là xe chở cát) lưu thông trên địa bàn tỉnh và xử lý nghiêm đối với các trường hợp vi phạm.

Mỹ Bình