Vắc xin ngừa ung thư sẽ ra mắt vào năm 2025?

Mới đây, công ty dược phẩm Moderna (Mỹ) đã công bố kết quả thử nghiệm giai đoạn 2b đầy hứa hẹn của nghiên cứu kết hợp vắc xin mRNA (mRNA-4157 [V940]) với thuốc trị ung thư Keytruda (ký hiệu Keynote-942, còn gọi là pembrolizumabcủa) của công ty dược Merck (Đức) để điều trị khối u ác tính.

Liệu pháp kết hợp mRNA (mRNA-4157) với thuốc điều trị ung thư Keytruda đạt được những kết quả đầy hứa hẹn. Ảnh: Getty Images

Mặc dù đây không phải là kết quả cuối cùng mà là dữ liệu trung hạn từ quá trình theo dõi 3 năm nhưng chúng có phần hứa hẹn. Thử nghiệm lâm sàng được thực hiện trên những bệnh nhân có khối u ác tính nguy cơ tái phát cao (giai đoạn III/IV) sau khi cắt bỏ hoàn toàn khối u.

Kết quả cho thấy điều trị bằng mRNA-4157 kết hợp với thuốc Keynote-942 giúp bệnh nhân cải thiện tỷ lệ sống sót, không di căn xa so với chỉ dùng Keynote-942 đơn thuần, giảm 49% nguy cơ tái phát hoặc tử vong, giảm 62% nguy cơ di căn so với chỉ dùng thuốc pembrolizumab độc lập.

"Nghiên cứu Keynote-942/mRNA-4157 là minh chứng đầu tiên về hiệu quả của phương pháp điều trị ung thư bằng sử dụng liệu pháp mRNA, cho thấy lợi ích đáng kể so với chỉ dùng pembrolizumab đơn thuần trong điều trị khối u ác tính bổ trợ", ông Kyle Holen, Phó Chủ tịch cấp cao của công ty Moderna cho biết.

Tỷ lệ xuất hiện phản ứng phụ khi sử dụng phương pháp điều trị kết hợp Keynote-942/mRNA-4157 với dùng Keynote-942 đơn thuần là không đáng kể. Số bệnh nhân ung thư độ 3 trở lên báo cáo các tác dụng phụ khi dùng Keynote-942/mRNA-4157 chiếm 25%, trong khi số bệnh nhân xuất hiện tác dụng phụ khi dùng riêng pembrolizumab chiếm 20%. Các tác dụng phụ phổ biến nhất là mệt mỏi (60,6%), đau tại chỗ tiêm (56,7%) và ớn lạnh (49%).

Dựa trên dữ liệu từ nghiên cứu Keynote-942/mRNA-4157-P201 giai đoạn 2b, FDA và EMA lần lượt cấp chỉ định và công nhận liệu pháp kết hợp mRNA-4157 với pembrolizumab theo Chương trình Thuốc ưu tiên để điều trị bổ trợ cho bệnh nhân u ác tính có nguy cơ cao tái phát.

Moderna và Merck đã công bố triển khai thử nghiệm giai đoạn 3 và đánh giá "mRNA-4157 kết hợp với pembrolizumab như một phương pháp điều trị bổ trợ ở những bệnh nhân bị u ác tính đã được cắt bỏ có nguy cơ cao (giai đoạn IIB-IV)". Ông Stéphane Bancel, Tổng giám đốc Moderna, tin rằng vaccine mRNA cho khối u ác tính có thể ra mắt vào năm 2025.

Moderna không phải là đơn vị duy nhất đặt mục tiêu phát triển vắc xin ngừa ung thư. Vào tháng 5/2023, tạp chí Nature đưa tin BioNTech hợp tác với Roche đề xuất thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 cho một loại vaccine dành cho bệnh nhân ung thư tuyến tụy.

Vào tháng 6/2023, tại hội nghị của Hiệp hội Ung thư Lâm sàng Mỹ, Transgene đã trình bày kết luận của mình liên quan đến vắc xin vector virus chống lại các bệnh ung thư liên quan đến ENT và papillomavirus. Vào tháng 9/2023, Ose Immunotherapeutics đã gây chú ý với vắc xin điều trị bệnh ung thư phổi giai đoạn cuối.

Hoài Phương (theo Medscape)