Uy lực cối tự hành khiến phiến quân Mujahideen khiếp đảm
Sử dụng cỡ đạn lên tới 240mm, 2S4 Tyulpan là hệ thống cối tự hành có đường kính nòng lớn nhất trên thế giới hiện nay.
2S4 Tyulpan (Tulip) được Liên Xô thiết kế và phát triển vào cuối thập niên 1960. Sau một số chỉnh sửa, nó đã được quân đội Liên Xô đưa vào biên chế chính thức vào năm 1971. Tính đến nay, đã có khoảng 400 chiếc được chế tạo.
2S4 Tyulpan. Ảnh: Wikipedia
Khung gầm 2S4 được thiết kế dựa trên xe rải mìn GMZ, với chiều dài 8,5m; chiều rộng 3,2m; chiều cao 3,2m. Xe được trang bị một động cơ diesel V-59 có công suất 520 mã lực. Nhờ vậy, vận tốc tối đa của 2S4 có thể lên tới 62 km/h trên địa hình bằng phẳng, với phạm vi hoạt động lên tới 500km. Kíp chiến đấu của xe có 5 người.
Bản vẽ về 2S4. Ảnh: The Blueprint
Trên khung gầm 2S4 được lắp đặt pháo cối M240 có chiều dài nòng 5,34m. Cối M240 khi hành quân và tác chiến có trọng lượng lần lượt là 3,61 và 4,15 tấn. Tầm bắn của M240 với đạn cối thông thường nằm trong khoảng 7-9km, và 17-19km với đạn phản lực-tích cực.
Binh sĩ Nga tiến hành nạp đạn cho 2S4 Tyulpan. Ảnh: TASS
Để tăng sức công phá cho 2S4, Liên Xô cũng cho thiết kế loại đạn hạt nhân 3BV4 có công suất 2 kiloton với tầm bắn tối đa là 18km. Tuy nhiên do Chiến tranh Lạnh kết thúc, nên Nga vào năm 2000 tuyên bố nước này đã tiêu hủy toàn bộ kho đạn pháo hạt nhân gồm 3BV1, 3BV2, 3BV3 và 3BV4.
Đạn 240mm chuẩn bị được nạp vào cối M240. Ảnh: TASS
Theo trang GlobalSecurity.org, quân đội Liên Xô đã triển khai khoảng 120 cối tự hành 2S4 Tyulpan ở Afghanistan để chống lại phiến quân . Trong lần đầu được sử dụng vào tháng 6/1985, khẩu đội 2S4 do Thượng úy Liên Xô A. Beletskiy chỉ huy đã sử dụng đạn cối “Smel'chak” có trang bị hệ thống laser dẫn đường để bắn phá một pháo đài của Mujahideen nằm gần thung lũng Panjshir. Chỉ với 12 quả đạn, toàn bộ căn cứ của phiến quân đã bị phá hủy hoàn toàn.
Cối 2S4 khai hỏa. Ảnh: TASS
Dù là một trong những pháo cối tự hành mạnh mẽ nhất trên thế giới ở thời điểm hiện tại, nhưng 2S4 Tyulpan cũng có một số nhược điểm. Do sử dụng cỡ đạn quá to (cỡ 240mm) và nặng tới 130 kg/viên, nên dù có hệ thống cần cẩu giúp nạp đạn thì tốc độ bắn của 2S4 chỉ 1 phát/phút. Ngoài ra, cối M240 được lắp trên 2S4 cũng có thể gặp sự cố kẹt đạn nếu nòng bị bẩn.
Video: Bộ Quốc phòng Nga
