ỦY BAN THƯỜNG VỤ QUỐC HỘI CHO Ý KIẾN VỀ DỰ ÁN LUẬT THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG (SỬA ĐỔI)

Toàn cảnh Phiên họp thứ 32 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Tham dự phiên họp có: Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc; đại diện lãnh đạo các cơ quan, tổ chức: Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Y tế, Thanh tra Chính phủ; Kiểm toán Nhà nước; Văn phòng Trung ương Đảng;...

Hoàn thiện quy định về chính sách thuế GTGT

Dự thảo Luật thuế giá trị gia tăng (GTGT) (sửa đổi) dự kiến gồm 04 Chương, 16 Điều. Dự thảo Luật về cơ bản vẫn được kế thừa từ Luật hiện hành nhưng có chỉnh lý, bổ sung cho phù hợp với nội dung chính sách.

Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết cụ thể về nội dung sửa đổi, bổ sung tại dự thảo Luật liên quan tới quy định đối với: Người nộp thuế; Đối tượng không chịu thuế GTGT; Giá tính thuế GTGT; Thuế suất; Khấu trừ thuế GTGT đầu vào; Hoàn thuế GTGT;…

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc

Trong đó, về đối tượng không chịu thuế GTGT, dự thảo Luật vẫn giữ nguyên 26 nhóm hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT nhưng đã thu hẹp các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT trong 26 nhóm này (bỏ 12 loại hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT gồm: phân bón; máy móc, thiết bị chuyên dùng phục vụ cho sản xuất nông nghiệp; tàu đánh bắt xa bờ (Luật thủy sản đã thay tên gọi mới là tàu khai thác thủy sản tại vùng khơi, vùng biển); lưu ký chứng khoán; dịch vụ tổ chức thị trường của sở giao dịch chứng khoán hoặc trung tâm giao dịch chứng khoán; dịch vụ bưu chính công ích; dịch vụ viễn thông công ích; dịch vụ In-ter-net phổ cập theo chương trình của Chính phủ; dịch vụ duy trì vườn thú; dịch vụ duy trì vườn hoa, công viên; dịch vụ duy trì cây xanh đường phố; dịch vụ chiếu sáng công cộng).

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cũng cho biết, Chính phủ đề xuất bỏ Điều quy định về hóa đơn, chứng từ tại dự thảo Luật. Dự thảo Luật thuế GTGT đã sửa đổi quy định về ngưỡng doanh thu không chịu thuế GTGT theo quy định tại Luật số 31/2013/QH13. Theo đó, cũng cần bổ sung vào điều khoản thi hành dự thảo Luật thuế GTGT để sửa đổi, bổ sung Luật số 71/2014/QH13 liên quan đến nội dung về ngưỡng doanh thu chịu thuế thu nhập cá nhân của hộ, cá nhân kinh doanh nhằm đảm bảo thống nhất giữa 02 sắc thuế, thuận lợi trong triển khai.

Ngoài ra, để không gây xáo trộn đối với các hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán đã được ấn định thuế từ đầu năm, Chính phủ trình Quốc hội quy định mức doanh thu của hộ, cá nhân kinh doanh thuộc đối tượng không chịu thuế có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026.

Tán thành sự cần thiết sửa đổi Luật thuế GTGT

Trình bày Báo cáo thẩm tra sơ bộ dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh nêu rõ, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách nhất trí về sự cần thiết sửa đổi Luật để giải quyết các bất cập trong thực tiễn cũng như hoàn thiện chính sách thu, phù hợp với mục tiêu đề ra trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030 và Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15 của UBTVQH triển khai thực hiện Kết luận số 19-KL/TW của Bộ Chính trị.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh

Về mục tiêu, quan điểm và phạm vi các nội dung sửa đổi, đề nghị Chính phủ bám sát các mục tiêu, định hướng đã được xác định trong Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030 để cân nhắc bổ sung phạm vi các nội dung chính sách được sửa đổi, bảo đảm tính bao quát, tổng thể đối với các nguồn thu, ít nhất là trong trung hạn của hệ thống chính sách thuế GTGT.

Về bảo đảm tính rõ ràng, minh bạch của nội dung sửa đổi, bổ sung, đề nghị Chính phủ chỉ đạo rà soát, hoàn thiện nội dung của dự thảo Luật để bảo đảm tính nhất quán giữa nội dung thể hiện trong Báo cáo tổng kết thi hành luật, các quan điểm chỉ đạo trong xây dựng dự án Luật với nội dung sửa đổi thể hiện trong dự thảo Luật.

Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cũng nêu quan điểm của Thường trực Ủy ban đối với một số nội dung cụ thể: Về đối tượng không chịu thuế; Về giá tính thuế GTGT đối với hoạt động kinh doanh bất động sản; Về thời điểm xác định thuế GTGT; Về thuế suất; Về phương pháp tính thuế; Về khấu trừ thuế GTGT đầu vào; Các trường hợp hoàn thuế;…

Trong đó, về quy định liên quan đến sản phẩm xuất khẩu là tài nguyên, khoáng sản khai thác chưa chế biến thành sản phẩm khác và đã chế biến thành sản phẩm khác, dự thảo Luật không quy định các nội dung mang tính nguyên tắc để xác định sản phẩm là tài nguyên, khoáng sản thuộc diện không chịu thuế mà giao Chính phủ ban hành danh mục là chưa bảo đảm tính chặt chẽ của Luật. Vì vậy, đề nghị Chính phủ giải trình rõ hơn về định hướng, cách thức xây dựng các danh mục này, làm rõ các nội dung mang tính nguyên tắc, tạo căn cứ để Chính phủ ban hành danh mục và cung cấp dự thảo Danh mục để cơ quan thẩm tra có đủ thông tin đánh giá về tính phù hợp.

Về mức doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT, đề nghị Chính phủ tính toán, cân nhắc các yếu tố liên quan trên bình diện chung của các chính sách hiện hành (như mức giảm trừ gia cảnh của thuế TNCN, chuẩn nghèo đa chiều mới, GDP/đầu người tại thời điểm hiện nay đã tăng hơn 2 lần so với thời điểm năm 2013 khi mức ngưỡng doanh thu 100 triệu đồng được xây dựng,…) để quy định cụ thể mức ngưỡng này trong dự thảo Luật.

Về thời điểm xác định thuế GTGT, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách tán thành việc bổ sung quy định về thời điểm xác định thuế GTGT để bảo đảm rõ ràng, tránh các vướng mắc phát sinh trong thực thi Luật. Tuy nhiên, để nhất quán quan điểm các nội dung sửa đổi, bổ sung cần được quy định cụ thể, rõ ràng và thực hiện mục tiêu luật hóa tối đa các nội dung được quy định tại các văn bản dưới Luật, đã thực hiện ổn định, đề nghị Chính phủ rà soát các nội dung liên quan đến quy định về thời điểm xác định thuế GTGT đối với một số trường hợp đặc thù, trong đó có hoạt động kinh doanh bất động sản được quy định tại văn bản dưới luật để quy định cụ thể trong dự thảo Luật, không giao Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định….

Rà soát, hoàn thiện nội dung dự thảo Luật

Tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tập trung thảo luận, cho ý kiến về sự phù hợp của dự thảo Luật với chủ trương của Đảng, tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, tính tương thích với các cam kết, Điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên; về phạm vi, đối tượng điều chỉnh, các nội dung sửa đổi tại dự thảo Luật; sự phù hợp, tương thích của Luật sửa đổi với các luật có liên quan; tính khả thi của các quy định, điều, khoản quy định tại dự thảo luật; về hình thức, nội dung văn bản, hồ sơ dự án Luật, kết cấu dự thảo luật;…

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp

Đồng thời, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho ý kiến về một số vấn đề cụ thể được quy định tại dự thảo Luật như: Đối tượng không chịu thuế; Mức doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT; Hoàn thuế GTGT; Chế tài đối với hành vi vi phạm; Thuế suất;…

Kết luận nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ qua thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao quá trình chuẩn bị hồ sơ dự án Luật thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) của Bộ Tài chính, nội dung thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra để tiếp tục hoàn thiện hồ sơ dự án Luật đảm bảo chất lượng để trình Quốc hội. Trong đó lưu ý một số nội dung như sau:

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải kết luận nội dung thảo luận

Tiếp tục rà soát để thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng, đáp ứng chiến lược cải cách thuế, đặc biệt lưu ý đến quan điểm sửa đổi, bổ sung các luật về thuế, phí theo nguyên tắc thị trường, phù hợp với thông lệ quốc tế, gắn với cơ cấu lại nguồn thu, mở rộng cơ sở thuế và nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế và áp dụng mức thuế suất hợp lý; định hướng tiến tới cơ bản áp dụng một mức thuế suất và thực hiện tăng thuế theo lộ trình;

Rà soát phạm vi, đối tượng điều chỉnh của dự án Luật để đáp ứng quan điểm, mục tiêu, yêu cầu sửa đổi luật; khắc phục khó khăn, vướng mắc của luật hiện hành, hoàn thiện các quy định, đảm bảo bao quát trong trung hạn chính sách thuế GTGT. Cụ thể hóa tối đa trong luật các nội dung đã được kiểm nghiệm và áp dụng ổn định trong thực tiễn, giảm thiểu việc giao Chính phủ, các bộ quy định;

Đồng thời, cần rà soát đảm bảo nguyên tắc của Hiến pháp, đảm bảo thu ngân sách phải do luật định, trường hợp giao Chính phủ, Bộ Tài chính quy định cần thuyết minh rõ lý do và phải quy định mang tính nguyên tắc trong luật; cân nhắc giao Chính phủ quy định hướng dẫn chi tiết, Bộ Tài chính chỉ hướng dẫn về quy trình thủ tục. Tiếp tục rà soát ý kiến của cơ quan thẩm tra đối với các chính sách cụ thể để đảm bảo tính công khai, minh bạch… Bổ sung và tham khảo thêm kinh nghiệm quốc tế về thuế suất hàng hóa, dịch vụ chịu thuế, không chịu thuế GTGT; rà soát, đánh giá kỹ tác động của từng chính sách, các điều khoản trong luật để đảm bảo hiệu quả, khả thi và phù hợp với điều kiện của Việt Nam;

Nghiên cứu ý kiến của cơ quan thẩm tra và của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện dự thảo luật, đảm bảo phù hợp, khả thi các quy định trong dự thảo; giải trình rõ cơ sở pháp lý, lý do việc quy định các trường hợp không phải nộp thuế GTGT đầu ra nhưng được khấu trừ thuế GTGT đầu vào;… Quy định các nội dung mang tính nguyên tắc để xác định sản phẩm là tài nguyên, khoáng sản thuộc diện không chịu thuế trước khi giao Chính phủ ban hành danh mục; cân nhắc bỏ quy định không thu thuế GTGT đối với quà biếu, quả tặng tài sản di chuyển trong định mức miễn thuế nhập khẩu và việc miễn thuế GTGT đối với hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ và lưu ý về sắp xếp hợp lý các danh mục mặt hàng phù hợp với các lĩnh vực; Luật hóa các quy định trong luật về giá tính thuế, thời điểm xác định thuế GTGT; điều kiện khấu trừ thuế với một số trường hợp đặc thù, hoạt động đặc thù;...;

Đề nghị bổ sung giải trình vấn đề thuế đối với phân bón, thuế đối với các mặt hàng nông lâm thủy sản được thu mua...; nghiên cứu giữ quy định như hiện hành việc kê khai khấu trừ bổ sung; cân nhắc mở rộng diện đối tượng được hoàn thuế so với luật hiện hành, quy định cụ thể hơn trong luật về các điều kiện hoàn thuế, rà soát đảm bảo phù hợp,…Nghiên cứu, bổ sung quy định về chế tài xử lý các vi phạm liên quan đến lĩnh vực đặc thù về thuế GTGT, tiếp tục rà soát xử lý mâu thuẫn, đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống pháp luật; rà soát kỹ quy định áp dụng thi hành; tuân thủ đúng quy định Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cũng đề nghị, Tổng Thư ký Quốc hội tổng hợp ý kiến và thông báo ý kiến kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để các cơ quan thực hiện; đề nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan soạn thảo, cơ quan hữu quan nghiên cứu tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; ý kiến cơ quan thẩm tra hoàn thiện Hồ sơ dự án luật ; Ủy ban Tài chính, Ngân sách hoàn thiện báo cáo thẩm tra trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV tới đây.

Một số hình ảnh tại Phiên họp:

Toàn cảnh phiên họp thứ 32 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải kết luận điều hành nội dung phiên họp

Đại diện lãnh đạo các cơ quan hữu quan cùng dự phiên họp.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng phát biểu

Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Hải Hà phát biểu

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường phát biểu

Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh phát biểu

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương tham dự phiên họp./.

Lê Anh - Phạm Thắng