Ứng cử viên Thị trưởng Mexico bị sát hại

Hiện trường nơi ứng cử viên Thị trưởng Celaya bị ám sát khi vận động tranh cử ở San Miguel Octopan, bang Guanajuato, Mexico ngày 1-4-2024

Vào tối 1-4, bà Gisela Gaytan vừa trình bày kế hoạch chiến lược an ninh của mình trong cuộc vận động tranh cử đầu tiên ở thành phố Celaya, bang Guanajuato thì bị các tay súng tấn công khiến tử vong tại chỗ. Công tố viên bang Guanajuato cho biết đang điều tra vụ giết người nhưng chưa có lệnh bắt nào được đưa ra.

Bà Gaytan, một cựu luật sư 38 tuổi, là ứng cử viên nữ duy nhất ở Celaya, một trong những thành phố nguy hiểm nhất thế giới và là một trong những nơi nguy hiểm nhất để trở thành cảnh sát ở Bắc Mỹ. Trong một đoạn video dài 6 giây được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội, những người ủng hộ cuộc biểu tình của bà mang theo cờ của đảng và hô vang “Morena, Morena” cho đảng Phong trào Tái sinh Quốc gia (MORENA) cầm quyền của Tổng thống Andres Manuel Lopez Obrador. Vài giây sau, 6 tiếng súng vang lên và đám đông nhanh chóng giải tán. Trước đó cùng ngày, bà Gaytan nói với các phóng viên rằng, đảng Morena đã đề nghị Nhà nước đảm bảo an ninh cho chiến dịch tranh cử của mình. Bà nói: “Chúng tôi đang xem xét vấn đề để xem có thể giải quyết nó như thế nào. Hãy xem hôm nay họ có câu trả lời cho chúng ta không”.

Sau vụ ám sát manh động này, Bộ trưởng An ninh Rosa Icela Rodriguez trong một cuộc họp báo hôm 2-4 cho biết, sẽ mở cuộc điều tra về lý do tại sao ứng cử viên Gaytan không nhận được sự bảo vệ từ chính quyền tiểu bang hoặc thành phố. Nữ Bộ trưởng thừa nhận, đảng cầm quyền Morena đã đề nghị các biện pháp an ninh từ Viện bầu cử quốc gia cho tất cả các ứng cử viên vào đầu tháng 3-2024. Tuy nhiên, cơ quan bầu cử bang Guanajuato trả lời rằng họ vẫn chưa bắt đầu quá trình cần thiết cho công tác bảo vệ này.

Lý do tại sao bà Gaytan trở thành mục tiêu tấn công vẫn chưa rõ ràng, nhưng bang Guanajuato trong những năm gần đây đã ghi nhận một số vụ giết người thuộc hàng cao nhất ở Mexico khi xảy ra cuộc thanh trừng giữa các nhóm tội phạm. Các nhà phân tích an ninh cho biết, hầu hết bạo lực bầu cử có xu hướng xảy ra ở cấp thành phố Mexico, nơi các băng đảng gây áp lực nhằm tác động đến kết quả với hy vọng giành được nhiều quyền kiểm soát hơn đối với hoạt động buôn bán ma túy và các hoạt động tội phạm khác. Ông Vicente Sanchez, một chuyên gia về an ninh và chính trị tại Đại học Biên giới phía Bắc Mexico cho biết: “Ngày càng rõ ràng ai là người thực thi quyền lực thực sự ở những vùng lãnh thổ có tội phạm, bất kể đảng nào nắm quyền. Các nhóm tội phạm có tổ chức vẫn quyết định ai là ứng cử viên”.

Các cuộc bầu cử ở Mexico đã bị hủy hoại bởi bạo lực chính trị trong nhiều năm, nhưng số liệu cho thấy, tình hình đang trở nên tồi tệ hơn. Hàng chục chính trị gia và ứng cử viên đã bị sát hại trước cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2021. Theo tổ chức nghiên cứu Civic Data có trụ sở tại thành phố Mexico, bạo lực bầu cử chính trị ở nước này đã gia tăng 236% từ năm 2018 đến 2023. Theo nghiên cứu của công ty tư vấn rủi ro chính trị Integralia, từ ngày 1-9-2023 đến 1-4-2024, 24 ứng cử viên tranh cử đầy tham vọng của Mexico đã bị sát hại. Trong khi đó, chính phủ nước này hôm 2-4 cho biết, 14 người công khai tuyên bố sẽ tranh cử đã bị ám sát kể từ tháng 10-2023.

Theo Reuters