Tỷ lệ giải ngân lĩnh vực văn hóa, giáo dục thấp

Sáng 28.9, Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục làm việc với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và các bộ, ngành về việc thực hiện nhiệm vụ năm 2023, dự kiến kế hoạch công tác năm 2024 đối với các lĩnh vực Ủy ban phụ trách. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tạ Văn Hạ chủ trì cuộc làm việc.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Tạ Văn Hạ chủ trì cuộc làm việc

Quy mô vốn ít, tốc độ giải ngân chậm

Đánh giá kết quả thực hiện 6 tháng đầu năm 2023, ước thực hiện năm 2023, theo báo cáo của Bộ Tài chính, công tác phân bổ, quản lý và sử dụng ngân sách nhà nước năm 2023 đối với các lĩnh vực văn hóa thông tin, thể dục thể thao, du lịch, phát thanh, truyền hình, thông tấn thực hiện theo đúng quy định của Luật Ngân sách nhà nước và các văn bản hướng dẫn Luật, việc điều hành, quản lý chi ngân sách nhà nước chặt chẽ theo đúng dự toán được giao.

Phó Vụ trưởng Vụ Hành chính sự nghiệp, Bộ Tài chính Vũ Thị Hải Yến trình bày báo cáo

Dự toán ngân sách trung ương cùng với chi ngân sách địa phương, chi thực hiện các nhiệm vụ được nhà nước đặt hàng, tài trợ, nguồn lực dành cho lĩnh vực này cơ bản đáp ứng yêu cầu thực hiện các nghị quyết, chính sách, chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước.

Nhu cầu nguồn lực dành cho các lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch rất lớn để xúc tiến, triển khai được các nhiệm vụ, mục tiêu đã đề ra. Tuy vậy, trong điều kiện nguồn ngân sách nhà nước khó khăn, đề nghị các đơn vị đẩy mạnh hoạt động xã hội hóa, huy động tối đa nguồn lực xã hội tham gia hỗ trợ phát triển các lĩnh vực.

Trên cơ sở tổng hợp số liệu tại hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu về đầu tư công, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp kết quả phân bổ vốn ngân sách trung ương năm 2023 của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương cho các ngành, lĩnh vực do Ủy ban Văn hóa, Giáo dục phụ trách là 11.653 tỷ đồng, bằng 90,94% so với kế hoạch năm 2022.

Vụ trưởng Vụ Lao động, Văn hóa, Xã hội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Ngọc Hùng cho biết tỷ lệ giải ngân của các bộ, cơ quan trung ương trong các lĩnh vực do Ủy ban phụ trách còn thấp

Như vậy trong 3 năm 2021 - 2023, kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 các ngành, lĩnh vực do Ủy ban phụ trách đã phân bổ 35.787 tỷ đồng, đạt 50,05% kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021 - 2025, cao hơn mức bình quân chung của cả nước (45%); trong đó ngành giáo dục - đào tạo đạt 46,61%; ngành văn hóa đạt 58,22%, ngành thông tin đạt 72,02%, ngành phát thanh truyền hình thông tấn đạt 69,66%, ngành thể dục thể thao đạt 51,18%, ngành du lịch đạt 51,09%.

Về tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư năm 2023, đến ngày 31.8.2023, ước tỷ lệ giải ngân của các bộ, cơ quan trung ương do Ủy ban phụ trách đạt 10,64% kế hoạch, thuộc nhóm các cơ quan giải ngân thấp so với cả nước (tỷ lệ giải ngân cả nước bình quân là 42,35%). Nguyên nhân do tình hình thế giới, khu vực phức tạp, khó lường, nhiều khó khăn, thách thức; công tác chuẩn bị dự án; năng lực trong triển khai thực hiện còn yếu; một số quy định pháp luật còn chưa đồng bộ, thống nhất, khả thi… Kỳ vọng 3 tháng cuối năm tốc độ giải ngân sẽ tăng lên.

Cũng theo đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư, về những bất cập, hạn chế trong quản lý, sử dụng vốn đầu tư công, một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương chưa coi trọng việc đầu tư cho lĩnh vực văn hóa - thể thao - thông tin, giáo dục và đào tạo do lựa chọn thực hiện các dự án trực tiếp phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Điều này làm cho số vốn và tỷ trọng vốn ngân sách nhà nước bố trí cho các công trình thuộc lĩnh vực trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 này còn thấp, chưa đáp ứng định hướng đầu tư phát triển các lĩnh vực văn hóa, xã hội theo chủ trương, Nghị quyết của Đảng và Nhà nước.

Thúc đẩy giải ngân đúng tiến độ, huy động nguồn lực xã hội hóa

Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đánh giá cao báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, cung cấp nhiều số liệu, thông tin về tình hình phân bổ, quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước, kế hoạch đầu tư công năm 2022 trong các lĩnh vực Ủy ban phụ trách. Báo cáo đã thể hiện được nguồn chi đầu tư phát triển; vốn chi sự nghiệp cả Ngân sách trung ương và địa phương; tình hình phân bổ, quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước từng lĩnh vực cụ thể và dự toán năm 2024 các lĩnh vực.

Toàn cảnh cuộc làm việc

Năm 2023, tình hình trong nước chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố phức tạp của thế giới và những khó khăn nội tại. Song, Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục ghi nhận, đánh giá cao Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính đã nỗ lực tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tập trung ưu tiên hoàn thiện đồng bộ thể chế, chính sách về tài chính và đầu tư phát triển làm cơ sở khơi thông, huy động, phân bổ và sử dụng các nguồn lực của nền kinh tế, cải thiện môi trường đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, quốc phòng - an ninh, trong đó có các lĩnh vực thuộc Ủy ban phụ trách.

Lần đầu tiên báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tổng hợp được tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công năm 2023 phân bổ theo ngành, lĩnh vực thuộc Ủy ban phụ trách (cả nguồn Trung ương và địa phương); tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công năm 2023 tại các bộ, ngành cơ quan Trung ương thuộc thuộc Ủy ban phụ trách.

Cụ thể, tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công năm 2023 phân bổ theo ngành, lĩnh vực thuộc Ủy ban phụ trách, kết quả phân bổ ngân sách trung ương bằng 90,94% so kế hoạch năm 2022.

Tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công năm 2023 phân bổ theo ngành, lĩnh vực thuộc Ủy ban phụ trách, nguồn vốn phân bổ năm 2023 đều thấp hơn so với kế hoạch năm 2022; thấp hơn so với tổng nhu cầu vốn năm 2023 các ngành, lĩnh vực Ủy ban phụ trách, mới đạt 88,56% nhu cầu, trong đó thể dục thể thao đạt thấp nhất, 45,67%.

Các ý kiến của Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục quan tâm tới giải pháp huy động nguồn lực xã hội hóa cho các lĩnh vực

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Tạ Văn Hạ đề nghị các bộ, ngành ưu tiên đầu tư cho các lĩnh vực văn hóa - thể thao - du lịch, thông tin - truyền thông, giáo dục - đào tạo, thanh niên, trẻ em. Bên cạnh đó, quan tâm hoàn thiện cơ chế tự chủ trong giáo dục, đặc biệt là giáo dục đại học, gắn tự chủ với trách nhiệm giải trình, tăng cường kiểm tra giám sát.

Ban hành cơ chế, chính sách xã hội hóa phù hợp hơn để tăng cường huy động các nguồn lực cho các lĩnh vực, đặc biệt là văn hóa, giáo dục, trẻ em. Đến nay, các cơ chế, chính sách vẫn chưa hoàn thiện dẫn đến khó khăn trong huy động nguồn lực xã hội trong các lĩnh vực.

Phó Chủ nhiệm Tạ Văn Hạ cũng đề nghị các bộ tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính; đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công theo tiến độ.

Ng. Phương