Trung Quốc tiếc nuối khi đặt niềm tin vào LNG Qatar và bỏ qua khí đốt Nga

Tưởng như khí đốt Nga sẽ chiếm vị thế thống trị trên thị trường Trung Quốc, tuy nhiên Bắc Kinh lại quay sang Qatar với hy vọng đa dạng hóa nguồn cung, quyết định trên có hợp lý?

Với vị trí địa lý đặc biệt khi nằm cạnh hai cường quốc khu vực là Saudi Arabia và Iran, Qatar từ lâu đã cố gắng cân bằng lợi ích giữa hai láng giềng Trung Đông và những siêu cường bảo trợ của họ.

Đối với Saudi Arabia - đồng minh chủ chốt của Riyadh trong nhiều thập kỷ là nước Mỹ, còn đối với Iran, đối tác quan trọng nhất của Tehran ban đầu là Liên Xô/Nga và sau đó tới Trung Quốc.

Gần đây có diễn biến mới đáng quan tâm khi Saudi Arabia dường như đã nghiêng về phía trục Trung Quốc - Nga khi thi hành những chính sách gây bất lợi cho Mỹ, điển hình là cắt giảm sản lượng khai thác dầu mỏ.

Tuy nhiên bất chấp điều này, Qatar dường như vẫn tiếp tục đi theo với thỏa thuận không chính thức nhưng chắc chắn mà nước này đạt được với Mỹ, để cung cấp cho phương Tây nguồn khí đốt quan trọng nhằm thay thế nhiên liệu Nga.

Chuyên gia phân tích Simon Watkins của tờ Oilprice nhận xét, mặc dù Doha đã nhận một số tiền khổng lồ dưới hình thức đầu tư từ Trung Quốc, nhưng họ vẫn nghiêng về Washington.

Vừa qua Tập đoàn Dầu khí & Hóa chất Trung Quốc (Sinopec) đã ký một thỏa thuận với QatarEnergy để mua 1,25% cổ phần trong dự án mở rộng và hóa lỏng khí đốt (NFE).

Đây là chìa khóa cho kế hoạch tăng xuất khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Qatar lên 110 triệu tấn mỗi năm vào năm 2026 (so với con số 77 triệu tấn thời điểm hiện tại).

Việc gia tăng các hợp đồng khí đốt giữa Trung Quốc và Qatar, cũng như 1,25% cổ phần trong dự án mở rộng NFE lẽ ra phải mang lại cho Bắc Kinh đảm bảo họ sẽ được ưu tiên nhận tài nguyên, nhưng mọi thứ hóa ra phức tạp hơn nhiều.

Doha có chung hoạt động kinh doanh với Conoco Philips của Mỹ, dưới sự sắp xếp của Washington, một trong những công ty con của họ sẽ mua LNG từ Qatar và sau đó đưa đến một trạm tiếp nhận ở Brunsbüttel, Đức, hiện vẫn đang được xây dựng.

Theo giới phân tích đánh giá, một khi cơ sở hạ tầng đã sẵn sàng, Qatar sẽ tuân theo yêu cầu của Mỹ và chuyển lượng khí đốt mà Trung Quốc đã đặt mua sang châu Âu.

Trong trường hợp này, Bắc Kinh không có hy vọng hợp tác lâu dài với quốc gia Trung Đông. Đây là điều đáng tiếc khi họ cố gắng đa dạng hóa nguồn cung và đã hoãn việc xây dựng tuyến thứ hai của đường ống Sức mạnh Siberia để nhận khí đốt từ Nga.

Trung Quốc rất có thể sẽ hối hận về quyết định đặt niềm tin vào LNG của Qattar, bởi Bắc Kinh đã từng đứng trước cơ hội không thể tốt hơn để lấy tất cả nhu cầu nhiên liệu cần thiết từ Nga.

Chiến lược đa dạng hóa năng lượng của Trung Quốc là dễ hiểu, nhưng tính toán của họ đã vấp phải sự phản kháng quyết liệt từ các đối thủ, đặc biệt là Mỹ.

Nỗ lực của Trung Quốc nhằm thể hiện sức mạnh tài chính ở khu vực Trung Đông vẫn chưa mang lại kết quả tích cực, phương Tây vẫn cho thấy họ là một cực đáng gờm và có khả năng chi phối chính sách nhiều nơi trên thế giới.