Trung Quốc nắng nóng, chuỗi cung ứng toàn cầu chịu ảnh hưởng nặng nề

Trung Quốc đang quay cuồng với đợt nắng nóng nghiêm trọng nhất và lâu nhất trong vòng sáu thập kỷ. Mực nước trên sông Dương Tử, con sông dài nhất châu Á, đang thấp ở mức kỷ lục, theo South China Morning Post.

Hệ thống giao thông đường thủy trên sông Dương Tử phải tạm ngừng hoạt động. Trong khi đó, mực nước trên hồ Bà Dương, hồ nước ngọt lớn nhất Trung Quốc, cũng giảm 75%. Đây là mực nước thấp nhất từng được ghi nhận kể từ năm 1951.

Vào ngày 20/8, Cục Thời tiết Quốc gia Trung Quốc đã đưa ra một cảnh báo đỏ về một đợt sóng nhiệt khác đối với khu vực miền nam nước này, mức cảnh báo cao nhất trong hệ thống cảnh báo ba cấp. Khu vực này đã ghi nhận chín lần và 31 ngày liên tiếp có cảnh báo nhiệt độ cao.

Ngày 19/8, Trung Quốc đã đưa ra cảnh báo hạn hán trên toàn quốc. Miền Trung và miền Đông Trung Quốc đang liên tiếp ghi nhận nhiệt độ cao kỷ lục. Trong suốt một tháng, các trạm quan trắc ghi nhận nhiệt độ duy trì trên 40 độ C.

Nhiệt độ cao kéo dài và trữ lượng nước giảm đã gây ra một cuộc khủng hoảng năng lượng. Nhu cầu làm mát tăng vọt, các nhà máy phải hạn chế hoạt động đã làm dấy lên những lo ngại đối với chuỗi cung ứng ở trung tâm sản xuất lớn nhất thế giới.

Mực nước thấp ở sông Dương Tử. Ảnh: Reuters.

Nông dân ngồi trên đống lửa

Hưng Hóa, miền đông tỉnh Giang Tô, đã không có mưa trong suốt ba tuần qua. Nhiệt độ ban ngày chạm mốc 40 độ C, cao tới mức làm cho lá đậu nành bị héo.

“Có vẻ như thực vật sẽ chết vào buổi trưa. Chúng hồi phục một chút vào ban đêm khi trời mát hơn. Nhưng đến sáng hôm sau, lá lại bị héo”, ông Cheng, một nông dân 70 tuổi tại Hưng Hóa, cho biết. Ông lo ngại sản lượng đậu nành năm nay sẽ giảm đến 30%.

“Trong giai đoạn ra hoa của đậu nành, nhiệt độ ngoài trời không nên quá cao. Nhiệt độ lý tưởng nằm vào khoảng 30 độ C. Trong suốt cuộc đời mình, tôi chưa bao giờ chứng kiến một đợt hạn hán nghiêm trọng như thế này”, ông nói.

Tuần trước, tỉnh Giang Tô đã cảnh báo nhiệt độ mặt đường có thể tăng lên 72 độ C, khiến lốp xe có nguy cơ bị xẹp. Các tuyến đường vận chuyển trên sông Dương Tử từ trung tâm tỉnh Hồ Nam đến An Huy đã phải ngừng hoạt động.

Tại khu đô thị phía tây nam Trùng Khánh, có tới 66 con sông và 25 hồ chứa đã cạn kiệt nước. Gần một triệu cư dân và 59.000 ha đất nông nghiệp trên 34 quận chịu ảnh hưởng.

Nông dân kiểm tra những cây khoai đã chết khô do nhiệt độ cao. Ảnh: Reuters.

“Trong tháng qua, 4,5 triệu km2 đất đai đã hứng chịu nhiệt độ từ 35 độ C trở lên”, Trung tâm Khí tượng Quốc gia Trung Quốc cho biết hôm 19/8. Con số này chiếm khoảng một nửa diện tích Trung Quốc đại lục.

Hơn 200 trạm quan trắc quốc gia đã ghi nhận nhiệt độ cao kỷ lục. Tại Bắc Bội, Trùng Khánh, nhiệt độ thậm chí đã chạm mốc 45 độ C. Trung tâm dự báo thời tiết cho biết đợt nắng nóng này sẽ kéo dài ít nhất đến ngày 25/8.

Năm tỉnh Chiết Giang, Giang Tô, Phúc Kiến, Tứ Xuyên và Hà Nam đã báo cáo một số trường hợp say nắng và hai trường hợp tử vong vì nhiệt độ cao.

Thời tiết khắc nghiệt đến đúng thời điểm quan trọng đối với lúa, đậu nành và một số loại cây trồng sử dụng nhiều nước.

“Tháng 8 là thời điểm cây lúa sinh trưởng mạnh và trổ bông. Nhưng lúc này, sức nóng có ảnh hưởng nghiêm trọng và gây ra những tác động cực kỳ bất lợi”, Fang Fuping, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Lúa gạo Trung Quốc, nói với CCTV.

Nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng

Một số tỉnh đã áp đặt các hạn chế về điện trong những ngành công nghiệp khác nhau. Tứ Xuyên đã chỉ đạo tất cả các nhà máy đóng cửa trong sáu ngày. Điều hòa không khí bị tắt ở một số tòa nhà văn phòng. Tờ báo Sichuan Daily kêu gọi các quan chức chính phủ đi thang bộ thay vì thang máy.

“Công suất phát điện tại các nhà máy thủy điện của tỉnh đã giảm hơn 50%”, một kỹ sư của Công ty Điện lực Tứ Xuyên cho biết. Thủy điện chiếm khoảng 80% nguồn cung điện của tỉnh Tứ Xuyên.

Công nhân tưới cây sau nhiều tuần hạn hán tại Trùng Khánh. Ảnh: Reuters.

Tại Trùng Khánh, các biển quảng cáo ngoài trời, đèn tàu điện ngầm và biển báo tòa nhà đã bị giảm độ sáng để tiết kiệm năng lượng.

Các chuyên gia cảnh báo thời tiết khắc nghiệt có thể xuất hiện thường xuyên hơn khi sự nóng lên toàn cầu ngày càng tồi tệ.

Trung Quốc không những phải đối mặt với hạn hán và nắng nóng, mà còn cả mưa to và lũ lụt chết người tại một số tỉnh. Nhiều ngôi nhà bị cuốn trôi và hàng nghìn người phải di dời.

Vào ngày 13/8, lũ quét đã cướp đi sinh mạng của 7 người tại một điểm du lịch ở Tứ Xuyên. Tuần trước, 18 người khác cũng thiệt mạng do lũ lụt ở tỉnh Thanh Hải.

Một báo cáo khoa học của Liên Hợp Quốc cảnh báo rằng những đợt nắng nóng khắc nghiệt vốn xuất hiện theo chu kỳ 50 năm sẽ tấn công 5 năm một lần nếu nhiệt độ toàn cầu tăng 1,5 độ C so với mức tiền công nghiệp. Ở mức tăng 4 độ C, điều này sẽ xảy ra gần như hàng năm.

“Thời tiết khắc nghiệt có những tác động khác nhau đối với các lĩnh vực khác nhau. Mỗi ngành nên có một hệ thống cảnh báo và dự báo sớm, đồng thời thực hiện các biện pháp thích hợp. Điều này cũng liên quan đến sự hợp tác giữa các ngành”, Li Zhao, nhà nghiên cứu rủi ro khí hậu tại Greenpeace East Asia ở Bắc Kinh, cho biết.

“Trong khi đó, các quốc gia phải tăng cường nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính càng sớm càng tốt”, cô nói thêm.

Tuấn Đạt