Trung đoàn Không quân 940: Nỗ lực làm chủ, bảo đảm hoạt động an toàn các máy bay huấn luyện hiện đại Yak-130

Để đảm bảo yêu cầu kỹ thuật và tính năng kỹ-chiến thuật của dòng máy bay hiện đại này, cán bộ, kỹ thuật viên Trung đoàn Không quân 940 đã làm chủ và không ngừng tìm tòi để không chỉ bảo đảm an toàn bay, mà còn khai thác tối đa tính năng của phương tiện chiến đấu hiện đại này.

Đến với Trung đoàn 940, khi đơn vị đang chuẩn bị cho hoạt động diễn tập bắn, ném đạn thật năm 2023, chúng tôi đã có cơ hội được tiếp cận với dòng máy bay huấn luyện đa năng Yak-130, cũng như hoạt động kiểm tra và bảo đảm kỹ thuật cho dòng máy bay hiện đại thuộc biên chế đơn vị.

Công tác bảo đảm kỹ thuật của máy bay huấn luyện đa năng Yak-130 tại Trung đoàn 940, Trường Sĩ quan Không quân.

Chia sẻ về máy bay Yak-130, Đại úy Trần Văn Ban, Phó trưởng Ban Kỹ thuật, Trung đoàn 940, Trường Sĩ quan Không quân cho biết, Yak 130 là máy bay mới nhất trong biên chế của Không quân nhân dân Việt Nam. Tính năng của máy bay Yak-130 đảm bảo được việc huấn luyện cho phi công lái các loại máy bay chiến đấu thế hệ 4 và 4+ và kể cả các loại máy bay tàng hình thế hệ 5 với hệ thống điện tử hàng không tinh vi, có thể giả lập được nhiều tình huống hoạt động chiến đấu. Yak-130 có thể sử dụng trong hoạt động huấn luyện nhiều khoa mục cho phi công lái máy bay chiến đấu phản lực tiên tiến.

Đại úy Trần Văn Ban giới thiệu, máy bay Yak-130 được trang bị các thiết bị điện tử hàng không rất hiện đại, với các màn hình hiển thị kỹ thuật số và hệ thống điều khiển bay số hóa (fly by wide) khi sử dụng tín hiệu điện và máy tính. Máy tính sẽ biến đổi các động tác điều khiển từ tay phi công thành các thông số điều khiển tương ứng, hiệu quả cao, tin cậy, an toàn trong các điều kiện hoạt động chiến đấu hoặc môi trường phức tạp. Ngoài ra, do là máy bay huấn luyện, Yak-130 cũng được trang bị các hệ thống kiểm tra khách quan để đánh giá lại quá trình dạy và học của cả học viên và giảng viên.

“Một điểm rất đặc biệt trên máy bay là có hệ thống kiểm tra khách quan ưu việt. Tất cả những dữ liệu bay khi phi công bay về đều được kiểm tra khách quan. Đối với phi công có thể rút kinh nghiệm trực tiếp thông qua các video quay thực tế trên máy bay. Trong các hoạt động bắn ném bom đạn thật thì các phi công trẻ có thể lấy dữ liệu kết quả sau khi hạ cánh từ bộ phận khách quan đưa về, và sẽ đưa kết quả để cho giảng viên phân tích và rút kinh nghiệm nâng cao chất lượng. Bên cạnh đó máy bay Yak-130 được chuyển giao kèm một hệ thống buồng lái giả lập có khả năng mô phỏng lại các tính năng bay, tình huống chiến đấu, tình huống máy bay hỏng hóc, gặp sự cố trên không…”, Đại úy Trần Văn Ban nói.

Theo Đại úy Trần Văn Ban, buồng tập lái của máy bay Yak-130 có thể mô phỏng lại các quá trình bay của phi công, các bài bay từ đơn giản đến phức tạp, cũng như các yếu tố ngoại cảnh thời tiết, cũng như địa hình của sân bay và các yếu tố về mặt kỹ thuật như sử dụng vũ khí và tạo giả các tín hiệu hỏng hóc giống y hệt máy bay thật để giúp phi công có thể xử lý được, tập làm quen xử lý các tín hiệu này. Ngoài ra, thiết bị buồng tập lái của máy bay giúp phi công làm quen với các thiết bị trong buồng lái máy bay chiến đấu thật với tỷ lệ tương đồng tới 90%. Máy bay cũng có thể giả lập được địa hình, các yếu tố thời gian, thời tiết của sân bay giống y hệt ngoài thực địa. Trong điều kiện huấn luyện chiến đấu, buồng tập Yak-10 có thể giả lập được các tình huống chiến đấu đối không, đối đất sát thực tế và đáp ứng các kịch bản do giảng viên và phi công đưa ra.

Là một dòng máy bay huấn luyện hiện đại hàng đầu thế giới, nên đặc điểm kỹ-chiến thuật của máy bay Yak-130 cũng rất tinh vi với các tiêu chuẩn bảo đảm kỹ thuật cao và phức tạp. Đánh giá về máy bay huấn luyện mới này, Trung úy QNCN Nguyễn Đức Hiếu, Ban Kỹ thuật, Trung đoàn 940, Trường Sĩ quan Không quân cho biết, khác biệt so với các dòng máy bay thế hệ trước, toàn bộ các hệ thống trên máy bay Yak-130 đều được tự động hóa. Quá trình kiểm tra kỹ thuật được thực hiện thông qua hệ thống đọc thông số và lỗi. Hệ thống thông qua kiểm soát các module của máy bay để đánh giá tình trạng kỹ thuật, cũng như vấn đề phát sinh.

Nói vui về máy bay Yak-130, Trung úy QNCN Nguyễn Đức Hiếu nói: "Máy bay giống như “xe sang Mercedes-Benz” hiện đại, có tính năng mạnh mẽ, nhưng cùng với đó cũng yêu cầu quá trình bảo dưỡng với tiêu chuẩn nghiêm ngặt và khắt khe. Tuy nhiên, với quyết tâm và nỗ lực không ngừng nghỉ của cán bộ, kỹ thuật viên trung đoàn, đơn vị đã làm chủ hoàn toàn quy trình đảm bảo kỹ thuật cho máy bay".

Chỉ sau thời gian ngắn, cán bộ, kỹ thuật viên Trung đoàn 940 đã làm chủ, bảo đảm kỹ thuật cho các máy bay huấn luyện hiện đại Yak-130.

Thượng tá Nguyễn Minh Nhật, Chính ủy Trung đoàn 940, Trường Sĩ quan Không quân chia sẻ thêm, chỉ sau 4 tháng tiếp nhận và thực hành huấn luyện, thực hành về công tác kỹ thuật, khai thác sử dụng tại đơn vị, trung đoàn và đội ngũ phi công đã hoàn toàn làm chủ được trang bị kỹ thuật mới hiện đại, sẵn sàng có thể tham gia bất cứ các nhiệm vụ theo yêu cầu cấp trên. Điều này được minh chứng qua kết quả bảo đảm an toàn bay, cũng như các đợt bay huấn luyện, ném bom, bắn đạn thật.

“Có thể nói đây là một trong những dòng máy bay hiện đại bậc nhất của Quân chủng Phòng không-Không quân hiện nay. Nó phù hợp trong quá trình đào tạo, chuyển loại phi công tất cả các dòng máy bay chiến đấu Quân đội nhân dân Việt Nam đang trang bị, cũng như các loại máy bay chiến đấu tương lai của Liên bang Nga”, Thượng tá Nguyễn Minh Nhật cho biết và nhấn mạnh, trong tương lai nếu như Không quân nhân dân Việt Nam có thêm các loại máy bay chiến đấu thế hệ mới thì Yak-130 vẫn đáp ứng được yêu cầu huấn luyện phi công, kể cả các loại máy bay tàng hình thế hệ thứ 5.

Bài, ảnh: TUẤN SƠN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.