TRỰC TUYẾN: Chuyên đề 'Chính sách pháp luật lao động và Bảo hiểm xã hội'

Đây là hoạt động thiết thực chào mừng Tháng Công nhân năm 2024, Tháng hành động về An toàn, vệ sinh lao động năm 2024; hướng tới kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam, 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô. Đồng thời nhằm giúp cán bộ, đoàn viên công đoàn và người lao động hiểu rõ hơn về những nội dung liên quan đến chính sách pháp luật và bảo hiểm xã hội.

Các đại biểu tham dự buổi Đối thoại - giao lưu

Dự buổi Đối thoại - Giao lưu trực tuyến có các đại biểu: Bà Nguyễn Thị Thu Thủy, Phó Chủ tịch LĐLĐ thành phố Hà Nội; ông Trần Anh Tuấn, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Trưởng ban Ban Quản lý các khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội; ông Nguyễn Đình Thắng, Ủy viên Ban Chấp hành Tổng LĐLĐ Việt Nam, Ủy viên Ban Thường vụ LĐLĐ Thành phố, Chủ tịch Công đoàn các Khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội; ông Nguyễn Văn Bình - Phó Tổng Biên tập Báo Lao động Thủ đô; ông Đinh Tuấn Anh - Phó Tổng Biên tập Báo Lao động Thủ đô; ông Nguyễn Công Kỷ; bà Ngô Thị Liên, Phó Chủ tịch Công đoàn các Khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội. Ông Đinh Hồng Lương, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Cơ khí chính xác và chuyển giao công nghệ.

Đoàn viên, CNVCLĐ tham dự buổi Đối thoại- giao lưu

Đặc biệt, tham dự buổi Đối thoại - giao lưu trực tuyến có hơn 200 cán bộ công đoàn, đoàn viên, công nhân lao động đến từ Công đoàn cơ sở trực thuộc Công đoàn các Khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội.

Tham gia buổi Đối thoại trực tiếp, giao lưu trực tuyến và trả lời các câu hỏi của đoàn viên, người lao động và bạn đọc là các chuyên gia trong các lĩnh vực pháp luật, chính sách, bảo hiểm xã hội gồm: Bà Dương Thị Minh Châu - Trưởng phòng Truyền thông, Bảo hiểm xã hội thành phố Hà Nội; Tiến sĩ Đỗ Thị Lan Chi - Phó Trưởng khoa An toàn lao động và sức khỏe nghề nghiệp, Trường Đại học Công đoàn; ông Vũ Hồng Ngọc - Phó Viện trưởng, Viện Quản lý và phát triển năng lực tổ chức.

8h30: Khai mạc buổi Đối thoại - giao lưu

Phát biểu khai mạc buổi Đối thoại - giao lưu trực tuyến - truyền thông chính sách, ông Nguyễn Văn Bình, Phó Tổng Biên tập Báo Lao động Thủ đô cho biết: Với phương châm hướng về cơ sở, vì người lao động, khi tổ chức mỗi buổi đối thoại, giao lưu trực tuyến, truyền thông chính sách, Ban tổ chức luôn chú trọng lựa chọn các chủ đề liên quan thiết thực đến đời sống, việc làm của người lao động. Trong đó, kiến thức về pháp luật lao động và bảo hiểm xã hội, đặc biệt về các chế độ, chính sách như tiền lương, thu nhập, chế độ thai sản, thời giờ làm việc, nghỉ ngơi… là những vấn đề được người lao động quan tâm đặc biệt.

Phó Tổng biên tập báo Lao động Thủ đô Nguyễn Văn Bình phát biểu khai mạc buổi Đối thoại - giao lưu

Phó Tổng Biên tập Báo Lao động Thủ đô chia sẻ, hiện nay các chế độ, chính sách này lại thường xuyên được điều chỉnh, bổ sung, sửa đổi để phù hợp với xu thế phát triển của xã hội cũng như những thay đổi trong quan hệ lao động. Với những thay đổi như vậy, nếu các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp không được cập nhật kịp thời thì sẽ gặp khó khăn khi triển khai thực hiện chính sách, còn người lao động nếu không tìm hiểu rõ về kiến thức pháp luật rất có thể sẽ bị thiệt thòi về quyền lợi.

“Đồng hành với chúng tôi trong buổi đối thoại, giao lưu trực tuyến, truyền thông chính sách hôm nay có các chuyên gia đến từ: Bảo hiểm xã hội thành phố Hà Nội; Viện Quản lý và Phát triển năng lực Tổ chức; Trường Đại học Công đoàn…

CNLĐ tham gia buổi Đối thoại - giao lưu

Đây là các chuyên gia rất giàu kiến thức lý luận cũng như kinh nghiệm thực tiễn về pháp luật lao động và bảo hiểm xã hội, sẵn sàng truyền đạt kiến thức, giải đáp những câu hỏi, những thắc mắc người lao động” - ông Nguyễn Văn Bình, Phó Tổng Biên tập Báo Lao động Thủ đô nhấn mạnh.

8h45: Phát biểu chỉ đạo tại buổi Đối thoại - giao lưu trực tuyến - truyền thông chính sách, Phó Chủ tịch LĐLĐ thành phố Hà Nội Nguyễn Thị Thu Thủy đánh giá cao hoạt động này của Báo Lao động Thủ đô khi vừa truyền tải trực tiếp nội dung đến với người lao động, đồng thời cũng khai thác thế mạnh của báo điện tử, tạo kênh thông tin nhanh, rộng rãi và đem lại hiệu quả lâu dài.

Thông qua chương trình Đối thoại - giao lưu trực tuyến, bạn đọc, nhất là người lao động có thể nắm bắt kịp thời các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, tổ chức Công đoàn cũng như cập nhật, nâng cao nhận thức, kiến thức về mọi mặt, nhất là các kiến thức pháp luật liên quan thiết thân đến đời sống của người lao động.

Phó Chủ tịch LĐLĐ thành phố Hà Nội Nguyễn Thị Thu Thủy, phát biểu chỉ đạo tại buổi Đối thoại - giao lưu

“Để chương trình Đối thoại - Giao lưu trực tuyến - Truyền thông chính sách với chủ đề “Chính sách pháp luật lao động và Bảo hiểm xã hội” mang lại hiệu quả cao nhất, tôi đề nghị các đoàn viên, công nhân lao động tham dự chương trình hãy mạnh dạn, thẳng thắn nêu nhiều câu hỏi để tiếp tục cập nhật được những thông tin, kiến thức hữu ích nhất cho mình. Những vấn đề được nêu ra và giải đáp tại đây sẽ không chỉ tập trung ở không gian hội trường này, mà sẽ lan tỏa tới các tổ sản xuất để có nhiều công nhân lao động theo dõi, tương tác qua hệ thống trực tuyến của Báo Lao động Thủ đô.

Tôi cũng mong rằng, mỗi anh chị em công nhân tham dự chương trình ngày hôm nay sẽ là những tuyên truyền viên để truyền tải những kiến thức đã tiếp thu, tích lũy được đến đông đảo đồng nghiệp, để tất cả cùng nhau hiểu và nắm rõ những nội dung về pháp luật lao động, bảo hiểm xã hội, chế độ, chính sách mà người lao động được hưởng”, Phó Chủ tịch LĐLĐ Thành phố nhấn mạnh.

Ngoài ra, để tiếp tục giúp đoàn viên, người lao động có cơ hội tìm hiểu, nắm bắt rõ hơn những nội dung về pháp luật lao động, các chế độ, chính sách mới liên quan đến bản thân, Phó Chủ tịch LĐLĐ Thành phố Nguyễn Thị Thu Thủy đề nghị sau chương trình này, Báo Lao động Thủ đô và Công đoàn các khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội nói riêng, các cấp Công đoàn Thủ đô nói chung tiếp tục có các giải pháp sáng tạo, mô hình hiệu quả để triển khai công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên, người lao động.

Toàn cảnh buổi Đối thoại - giao lưu

Trong đó, chú trọng tuyên truyền, phổ biến, trang bị kiến thức mọi mặt, nhất là kiến thức pháp luật về lao động, các chế độ chính sách và những vấn đề thiết thực gắn với đời sống, việc làm mà người lao động quan tâm đến với đông đảo đoàn viên, công nhân viên chức lao động. Thông qua đó, góp phần thực hiện tốt chức năng của tổ chức Công đoàn là đại diện bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, người lao động.

Các đồng chí Lãnh đạo LĐLĐ Thành phố, Báo Lao động Thủ đô, Công đoàn các Khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội tăng hoa các chuyên gia.

8h45: Bắt đầu chương trình Đối thoại - giao lưu trực tuyến

Các chuyên gia buổi Đối thoại - giao lưu

Một người lao động hỏi: Trong trường hợp công ty nợ tiền bảo hiểm, người lao động có thể tự đóng bảo hiểm xã hội, tự mua bảo hiểm y tế cho mình không?

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Đây là vấn đề bức xúc trong thời gian qua trên địa bàn thành phố Hà Nội, bởi có nhiều doanh nghiệp nợ đọng BHXH.

Theo quy định, doanh nghiệp có trách nhiệm phải đóng BHXH, bảo hiểm y tế cho nhân viên đầy đủ và đúng thời hạn. Việc công ty nợ tiền BHXH thuộc vào các trường hợp bị nghiêm cấm khi tham gia BHXH, bảo hiểm y tế; trái với quy định của nhà nước.

Theo Luật, phần tiền đóng BHXH là trích từ tiền lương của bạn, trách nhiệm của đơn vị là phải đóng BHXH cho nhân viên. Do đó, bạn không thể tự đóng bảo hiểm cho mình mà buộc phải do doanh nghiệp đóng BHXH.

Cán bộ Công đoàn, CNLĐ chăm chú theo dõi buổi Đối thoại - giao lưu

Chị Hằng, Công ty cổ phần chăn nuôi CP Việt Nam, chi nhánh 3 tại Hà Nội hỏi: Trong trường hợp người sử dụng lao động nợ tiền BHXH thì người lao động được bảo vệ quyền lợi như thế nào?

Chị Hằng, Công ty cổ phần chăn nuôi CP Việt Nam, chi nhánh 3 tại Hà Nội

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Các doanh nghiệp đã nợ BHXH là không đảm bảo được quyền lợi cho người lao động. Do vậy khi doanh nghiệp chậm đóng, người lao động khi nghỉ việc sẽ bị ảnh hưởng đến chế độ bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu

Có thể nói việc doanh nghiệp chậm đóng BHXH ảnh hưởng lớn đến việc đảm bảo quyền lợi của người lao động. Việc này các anh chị có thể kiến nghị với tổ chức Công đoàn, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội hoặc cơ quan bảo hiểm.

Chị Dương Thị Hậu, Công ty cổ phần chăn nuôi CP Việt Nam chi nhánh 3 tại Hà Nội hỏi: Trong danh mục nghề nặng nhọc, độc hại ngành nông nghiệp có quy định về nghề giết mổ heo. Vậy những người làm kỹ thuật cùng làm trong môi trường làm việc đấy có được hưởng chế độ trợ cấp nặng nhọc độc hại không?

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm được ban hành kèm theo Thông tư số 11/2020/TT-BLĐTBXH.

Nếu người lao động muốn hưởng trợ cấp nghề, công việc nặng nhọc, độc hại thì trong hợp đồng lao động tại đơn vị phải ghi rõ chức danh công việc đúng mục công việc nặng nhọc, độc hại thì sẽ được hưởng quyền lợi. Người lao động chú ý, chức danh nghề phải đúng từng câu, từng chữ mới được hưởng trợ cấp này.

Chị Tô Thị Tuyến, Công ty may thời trang Star hỏi: Xin chuyên gia cho tôi biết, theo Bộ luật Lao động hiện hành, lao động nữ được hưởng những chế độ chính sách gì?

Chị Tô Thị Tuyến, Công ty may thời trang Star nêu câu hỏi với các chuyên gia.

Chuyên gia Đỗ Thị Lan Chi: Khi nói về lao động, nữ thường được ưu ái hơn. Hiện có nhiều quy định liên quan đến lao động nữ. Chúng tôi thống kê được lao động nữ có khoảng 15 quyền lợi. Chẳng hạn, trong quy định của Luật lao động nữ sẽ được khám sức khỏe định kỳ và khám chuyên sâu sản khoa.

Chuyên gia Đỗ Thị Lan Chi

Trước đây có những công việc quy định cấm lao động nữ, nhưng hiện nay đã không cấm nữa vì gây bất bình đẳng giới. Tuy nhiên, Nhà nước cũng đã có Thông tư hướng dẫn doanh nghiệp, nếu người lao động làm việc nặng nhọc độc hại, có thai hoặc nuôi con nhỏ… chủ sử dụng lao động sẽ điều chuyển lao động nữ sang vị trí nhẹ nhàng hơn.

Khi lao động nữ sinh con sẽ được nghỉ 6 tháng, và không phải đi làm thêm, làm đêm, xử lý kỷ luật… khi nuôi con nhỏ. Đây là những quyền lợi thiết thực mà lao động nữ được hưởng.

Anh Khuất Trọng Tuyển, Công ty điện tử Giantsun Việt Nam hỏi: Bạn tôi đang bị công ty nợ BHXH. Bạn tôi muốn chuyển công tác sang đơn vị khác, muốn chốt BHXH ở công ty cũ, xin hỏi bạn tôi có thể tự đi chốt BHXH được không? Thủ tục làm thế nào?

Anh Khuất Trọng Tuyển nêu câu hỏi

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Theo quy định, người lao động không tự chốt được sổ BHXH vì muốn chốt sổ phải có báo giảm mà chỉ chủ sử dụng lao động mới có thể báo giảm. Trừ khi đơn vị thực hiện báo giảm rồi thì người lao động in lại sổ thì cơ quan BHXH sẽ có thể thực hiện chốt sổ được.

Trong trường hợp đơn vị chưa thực hiện báo giảm, người lao động vẫn có thể thực hiện chốt sổ BHXH nếu trước khi dừng công việc thực hiện chấm dứt Hợp đồng lao động theo đúng quy định của pháp luật. Người lao động có thể báo trước 45 ngày đối với Hợp đồng lao động không xác định thời hạn; 30 ngày đối với Hợp đồng lao động xác định thời hạn.

Khi chấm dứt Hợp đồng lao động thì đơn vị bắt buộc phải thực hiện trách nhiệm chốt, trả sổ BHXH cho người lao động. Như vậy chúng ta phải thực hiện theo từng bước một. Khi chấm dứt Hợp đồng lao động đúng theo quy trình, quy định thì người lao động mới được quyền hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Phó Tổng biên tập báo Lao động Thủ đô Nguyễn Văn Bình tặng quà người lao động

Anh Nguyễn Mạnh Cường, Công ty TNHH Tech hỏi: Xin hỏi, công ty có bắt buộc phải tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho người lao động không? Nếu công ty không tổ chức được thì công ty có chi tiền cho người lao động tự đi khám được không?

Anh Nguyễn Mạnh Cường, Công ty TNHH Tech

Chuyên gia Đỗ Thị Lan Chi: Trong quá trình làm việc, các nguy cơ bệnh nghề nghiệp sẽ dần dần ảnh hưởng đến người lao động, nên việc khám sức khỏe định kỳ vô cùng quan trọng, điều này sẽ quyết định đến việc khi nghỉ hưu chúng ta có cuộc sống khỏe mạnh hay không.

Theo luật, người sử sụng lao động bắt buộc phải tổ chức khám sức khỏe định kỳ hàng năm cho người lao động. Với người lao động làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, người lao động là người khuyết tật, người lao động chưa thành niên, người lao động cao tuổi được khám sức khỏe ít nhất 6 tháng một lần.

Việc khám sức khỏe định kỳ bên cạnh phát hiện các nguy cơ tiềm ẩn bệnh nghề nghiệp còn đánh giá, phân loại sức khỏe của người lao động. Nơi tổ chức thăm khám cũng phải là nơi đảm bảo yêu cầu và các tiêu chí về y khoa, do đó người sử dụng lao động phải có nghiên cứu kỹ lưỡng và không nên chi tiền cho người lao động tự đi khám.

Chị Trần Thị Thùy Vân, Công ty TNHH Elentec Viet Nam hỏi: Trong trường hợp công ty sắp xếp cho người lao động làm thêm giờ, trên đường đi làm, người lao động bị tai nạn giao thông. Vậy trường hợp này có được xem là tai nạn lao động không?

Chị Trần Thị Thùy Vân, Công ty TNHH Elentec Viet Nam

Chuyên gia Đỗ Thị Lan Chi: Theo quy định Luật, nếu người lao động đi từ nơi ở đến nơi làm việc, hoặc ngược lại trong thời gian hợp lý mà bị tai nạn giao thông, thì đó là tai nạn lao động. Người lao động sẽ được hưởng chi trả từ người sử dụng lao động và Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

Chú ý, nếu người lao động bị tai nạn do người khác gây ra, hoặc không xác định được người gây tai nạn thì sẽ được hưởng chế độ trợ cấp của người sử dụng lao động.

Tuy nhiên, nếu người lao động trên đường đi làm thêm mà tự gây tai nạn lao động như say rượu, chất kích thích… thì sẽ không được hưởng trợ cấp tai nạn lao động.

Còn trường hợp, người lao động làm thêm giờ, làm việc theo sự chỉ đạo của người sử dụng lao động. Nếu trên đường không may bị tai nạn lao động, thì người lao động sẽ được bồi thường từ người sử dụng lao động. Mức bồi thường cao hơn trợ cấp tùy vào tình trạng sức khỏe của người lao động. Trợ cấp chỉ bằng 40% mức bồi thường.

Chị Hoàng Thị Mai - Công CP sản xuất và Thương mại phụ liệu ngành may Tam Niên hỏi: Xin chuyên gia cho tôi biết, Công ty có lao động trong thời gian nghỉ phép thì bị ốm nhập viện, vậy người lao động có được hưởng phụ cấp ốm đau không?

Chị Hoàng Thị Mai - Công CP sản xuất và Thương mại phụ liệu ngành may Tam Niên.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Theo quy định của Luật BHXH, người lao động khi nghỉ phép là đang hưởng 100% lương tại đơn vị, vì vậy trong thời gian nghỉ phép chẳng may ốm và nhập viện thì không được hưởng chế độ ốm đau.

Câu hỏi bạn đọc trực tuyến: Xin hỏi trong một năm làm việc, nếu không nghỉ hết số ngày phép năm và cũng không có nhu cầu dồn số ngày phép thừa sang năm tiếp theo thì người lao động có được thanh toán tiền cho những ngày chưa nghỉ phép hay không?

Chuyên gia Vũ Hồng Ngọc

Chuyên gia Vũ Hồng Ngọc: Về cơ bản, việc nghỉ phép năm là do thỏa thuận của người lao động và chủ sử dụng lao động, trong trường hợp người lao động không nghỉ hoặc nghỉ không hết số ngày phép thì về nguyên tắc luật không quy định người sử dụng lao động bắt buộc phải thanh toán số tiền nghỉ phép năm đó cho người lao động, chủ yếu là do thỏa thuận giữa hai bên.

Chị Vũ Thị Dung, Công ty mây tre Hà Linh hỏi: Một nam công nhân lao động có vợ sinh con bằng phương pháp sinh mổ vào ngày 30/4. Theo luật, anh được nghỉ 7 ngày, nhưng vợ sinh con vào ngày nghỉ lễ thì anh ấy có được nghỉ bù thêm thời gian không?

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Về quy định nghỉ thai sản, lao động nam được nghỉ chế độ thai sản trong khoảng 30 ngày kể từ ngày vợ sinh. Vợ người lao động sinh con vào ngày 30/4, anh ấy có quyền nghỉ bất kỳ ngày nào trong 30 ngày vợ sinh không liên quan gì đến nghỉ lễ và có thể chia ra các đợt nghỉ. Nhưng lưu ý nếu ngoài 30 ngày vợ sinh, các anh sẽ không được nghỉ chế độ này.

Chị Ngô Thị Dịu, Công ty Cheewan hỏi: Tôi đã đóng bảo hiểm xã hội 20 năm, giờ tôi muốn nghỉ việc thì có được rút Bảo hiểm xã hội 1 lần không?

Lãnh đạo Ban quản lý các Khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội tặng hoa CNLĐ tham gia trả lời câu hỏi phần chuyên gia.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, nếu đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội, thì đủ điều kiện nghỉ hưu. Đây là một trong hai điều kiện nghỉ hưu.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu

Luật Bảo hiểm xã hội cũng quy định người đóng đủ 20 năm bảo hiểm xã hội sẽ không được quyền thanh toán bảo hiểm xã hội 1 lần, trừ các trường hợp mắc các bệnh hiểm nghèo như: Ung thư, xơ gan,… hoặc suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên thì vẫn được thanh toán.

Ông Đặng Đình Trung, Công ty TNHH Kenmec Việt Nam hỏi: Với những lao động làm việc theo hợp đồng dài hạn, trước khi nghỉ việc phải báo trước bao lâu và làm thế nào để được hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Chuyên gia Vũ Hồng Ngọc: Theo quy định, người lao động phải báo trước 45 ngày với Hợp đồng lao động không xác định thời hạn; 30 ngày với Hợp đồng lao động có xác định thời hạn, người lao động cần tuân thủ việc báo trước theo đúng quy định.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu bổ sung: Sau khi chấm dứt Hợp đồng lao động trong vòng 3 tháng, người lao động phải có trách nhiệm đến Trung tâm dịch vụ việc làm để đăng ký hưởng trợ cấp thất nghiệp, nếu người lao động không đến coi như không có nhu cầu, thời gian đóng Bảo hiểm thất nghiệp chưa hưởng trợ cấp sẽ được bảo lưu.

Thủ tục gồm: Sổ BHXH đã được chốt sổ; có quyết định chấm dứt HĐLĐ, ở Trung tâm sẽ hướng dẫn người lao động viết đơn để hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính theo số tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp, cứ đóng đủ 12 tháng đến đủ 36 tháng thì được hưởng 3 tháng trợ cấp thất nghiệp, sau đó, cứ đóng đủ thêm 12 tháng thì được hưởng thêm 1 tháng trợ cấp thất nghiệp nhưng tối đa không quá 12 tháng.

Lưu ý: Trường hợp người lao động đơn phương chấm dứt HĐLĐ, không đúng quy trình thì không được hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Chị Nguyễn Thị Thu, Công ty Thời trang star hỏi: Xin chuyên gia cho tôi biết, theo quy định mới, những đối tượng nào sẽ được tăng lương hưu từ tháng 7/2024. Mức tăng cụ thể như thế nào?

Chị Nguyễn Thị Thu

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Hiện mức tăng bao nhiêu và tăng như thế nào còn phụ thuộc vào các văn bản quy định của Nhà nước, hiện chúng ta đang phải chờ. Tuy nhiên, các quy định về tăng lương hưu hiện nay thì khá đồng đều. Theo ghi nhận của chúng tôi, tất cả các đối tượng có tham gia BHXH bắt buộc hay tự nguyện thì đều có mức điều chỉnh lương hưu như nhau.

Ông Nguyễn Đình Thắng - Chủ tịch Công đoàn các Khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội tặng quà CNLĐ.

Chị Hiền, Công ty cổ phần chăn nuôi CP Việt Nam hỏi: Trường hợp lao động nữ đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ thai sản thì người lao động có phải đóng bảo hiểm xã hội trong thời gian đi làm sớm này không?

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Trường hợp lao động nữ đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ sinh con theo quy định thì thời gian hưởng chế độ thai sản từ khi nghỉ việc đến khi đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ sinh được tính là thời gian đóng BHXH, kể từ thời điểm đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ sinh con thì lao động nữ vẫn được hưởng chế độ thai sản cho đến khi hết thời hạn theo quy định tại khoản 1 hoặc khoản 3 Điều 34 của Luật Bảo hiểm xã hội, nhưng người lao động và sử dụng lao động phải đóng BHXH, BHYT.

Căn cứ quy định nêu trên, trường hợp của chị đi làm trước khi hết thời hạn hưởng chế độ thai sản thì ngoài tiền lương của những ngày đi làm việc, vẫn được hưởng chế độ thai sản cho đến khi hết thời hạn theo quy định. Thời gian đi làm trước khi hết thời hạn hưởng chế độ thai sản của chị, Công ty và chị phải đóng BHXH, BHYT và thời gian này được tính là thời gian đóng BHXH.

Lưu ý, khi đi làm sớm là có sự thỏa thuận của người lao động và chủ sử dụng trên cơ sở người lao động phải đảm bảo sức khỏe.

Ông Đinh Tuấn Anh, Phó Tổng biên tập Báo Lao động Thủ đô tặng quà người lao động trả lời câu hỏi về chế độ chính sách trong phần giao lưu.

Chị Doãn Thị Mến, Công ty may thời trang star hỏi: Lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì sẽ được hưởng những chế độ gì?

Chị Doãn Thị Mến, Công ty may thời trang star

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi sẽ được hưởng 2 chế độ. Thứ nhất, theo Bộ luật Lao động thì mỗi ngày được nghỉ 60 phút. Còn theo chế độ BHXH, thì người lao động có chế độ nghỉ con ốm. Nếu con dưới 3 tuổi sẽ được nghỉ 20 ngày/năm; còn nếu con dưới 7 tuổi được nghỉ 15 ngày/năm.

Hiện, nam giới cũng được nghỉ khi con bị ốm. Trong thời gian con ốm, nếu cả nam và nữ cùng nghỉ chăm con ốm thì vẫn được thanh toán chế độ chăm con ốm như bình thường.

Anh Lê Văn Long, Công ty Cổ phần chăn nuôi CP Việt Nam hỏi: Trong trường hợp người lao động đang trong thời gian nghỉ không lương, trên đường đi bị tai nạn thì có được dùng thẻ BHYT công ty phát không? Và có được chế độ tai nạn lao động không?

Chuyên gia Đỗ Thị Lan Chi

Chuyên gia Đỗ Thị Lan Chi: Khi anh xin nghỉ không lương, thời điểm đó anh không tham gia làm việc, đi giải quyết công việc riêng, khi đó mối quan hệ giữa người sử dụng lao động và người lao động là không có. Do đó khi bị tai nạn thì tai nạn đó không được coi là tai nạn lao động như vậy sẽ không được hưởng các chế độ của người sử dụng lao động và chế dộ Bảo hiểm tai nạn lao động.

Bà Dương Thị Minh Châu bổ sung: Đối với chế độ BHYT, nếu trường hợp nghỉ không lương dưới 14 ngày và vẫn đang đóng BHYT thì thẻ BHYT vẫn có giá trị sử dụng. Nếu nghỉ không lương từ 14 ngày trở lên, thì khi đó thẻ BHYT sẽ bị cắt, khi đó không sử dụng được thẻ.

Liên quan đến vấn đề đóng BHXH, theo quy định khi nghỉ không hưởng tiền lương, tiền công tại đơn vị từ 14 ngày trở lên thì tháng đó sẽ không phải đóng BHXH, khi đó sẽ không tính thời gian công tác, không có thẻ BHYT, không được sử dụng.

Chị Đỗ Thơm - Công ty CP Dược phẩm công nghệ cao Abipha hỏi: Xin chuyên gia cho tôi biết, nếu lao động nữ trong thời gian nghỉ sinh và đồng thời họ nghỉ luôn. Đơn vị sử dụng lao động cũng đồng ý. Tuy nhiên, thời gian đó đã phát sinh đóng bảo hiểm, vậy trong tháng đấy người sử dụng lao động có phải nộp BHXH cho người lao động không?

Chị Đỗ Thơm đặt câu hỏi.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Trường hợp bạn nói liên quan đến việc người lao động và người sử dụng lao động thỏa thuận. Nếu người lao động nghỉ quá thời hạn tháng đó thì người sử dụng lao động và đơn vị sẽ phải đóng bảo hiểm.

Chị Vũ Thị Hương Nhu hỏi: Người lao động đã đóng BHXH trên 15 năm thì chế độ tử tuất cho nhân thân như thế nào?

Chị Vũ Hương Nhu

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Những người tham gia BHXH trên 15 năm chẳng may mất đi thân nhân có thể hưởng tử tuất hàng tháng hoặc tử tuất 1 lần.

Về chế độ tuất hàng tháng, thân nhân được hưởng trong các trường hợp: Con chưa đủ 18 tuổi; con từ đủ 18 tuổi trở lên nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; con được sinh khi người bố chết mà người mẹ đang mang thai; vợ từ đủ 55 tuổi trở lên hoặc chồng từ đủ 60 tuổi trở lên; vợ dưới 55 tuổi, chồng dưới 60 tuổi nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.

Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ của vợ hoặc cha đẻ của chồng, mẹ đẻ của vợ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình mà người tham gia BHXH đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, nếu từ đủ 60 tuổi trở lên đối với nam, từ đủ 55 tuổi trở lên đối với nữ.

Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ của vợ hoặc cha đẻ của chồng, mẹ đẻ của vợ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình mà người tham gia BHXH đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu dưới 60 tuổi đối với nam, dưới 55 tuổi đối với nữ và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.

Người lao động tham gia buôi Đối thoại - giao lưu

Thân nhân hưởng tuất hàng tháng (trừ đối tượng con dưới 18 tuổi hoặc từ 18 tuổi bị suy giảm khả năng lao động 81% trở lên) phải không có thu nhập hoặc có thu nhập hằng tháng nhưng thấp hơn mức lương cơ sở.

Về chế độ tuất 1 lần: Thân nhân không thuộc đối tưởng hưởng tuất hàng tháng; Thân nhân hưởng tuất hàng tháng có yêu cầu hưởng tuất 1 lần (trừ trường hợp con dưới 6 tuổi, vợ/chồng/con bị suy giảm khả năng lao động 81% trở lên); người lao động chết không có thân nhân (thực hiện theo quy định của pháp luật về thừa kế).

Mức hưởng chế độ tử tuất hàng tháng là: Chế độ trợ cấp tuất cơ bản, mức hưởng bằng 50% mức lương cơ sở; chế độ trợ cấp tuất nuôi dưỡng, mức hưởng bằng 70% mức lương cơ sở.

Chế độ tuất 1 lần đối với người đang hưởng lương hưu là mức hưởng = 48 x lương hưu – 0,5 x (Số tháng đã hưởng lương hưu – 2) x lương hưu. Đối với các trường hợp còn lại là mức hưởng = 1,5 x mức bình quân tiền lương đóng BHXH x thời gian tham gia BHXH trước năm 2014 + 2 x mức bình quân tiền lương đóng BHXH x thời gian tham gia BHXH từ năm 2014 trở đi.

Một người lao động chết thì tối đa 4 thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng. Trường hợp có 2 người chết trở lên thì thân nhân được hưởng 2 lần mức trợ cấp nêu trên. Thời điểm hưởng trợ cấp tuất hàng tháng được thực hiện từ tháng liền kề sau tháng người lao động chết. Trường hợp khi bố chết mà mẹ đang mang thai thì thời điểm hưởng trợ cấp tuất hàng tháng của con tính từ tháng con được sinh ra.

Bên cạnh chế độ tử tuất, gia đình người lao động sẽ được hưởng chế độ mai táng phí. Do vậy, thân nhân có thể phụ thuộc vào hoàn cảnh gia đình để lựa chọn chế độ hưởng tử tuất. Nếu thân nhân lựa chọn chế độ tuất một lần phải lưu ý đến việc gia hạn mua bảo hiểm y tế.

Chị Vũ Thị Dung, Công ty TNHH Mây tre Hà Linh hỏi: Nữ lao động làm ở Công ty A đóng BHXH được 3 tháng, vào Công ty B, nữ lao động tiếp tục đóng BHXH được 5 tháng, trường hợp này, khi nghỉ sinh, nữ lao động có được hưởng chế độ thai sản không?

Chị Vũ Thị Dung, Công ty TNHH Mây tre Hà Linh

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Điều kiện hưởng chế độ thai sản là đóng BHXH 6 tháng trong vòng 12 tháng trước sinh, thời gian đóng BHXH được cộng dồn tất cả, thời gian ngắt quãng thì không được tính, trường hợp đã thanh toán BHXH 1 lần thì không được tính. Trường hợp này, nữ lao động đủ điều kiện để hưởng chế độ thai sản.

Chị Hằng Công ty cổ phần chăn nuôi CP Việt Nam, chi nhánh 3 tại Hà Nội hỏi: Tôi xin kiến nghị cần phải có thêm cách xác nhận việc người lao động bị tai nạn trên đường đi làm để được hưởng chế độ tai nạn lao động. Hiện việc xác nhận này phải qua cơ quan công an, đây là điều không phải lao động nào cũng biết. Ngoài ra, xin chuyên gia cho biết, thời gian làm việc 1 ngày là 8 tiếng ,vậy có nghỉ giữa ca không?

Nếu người lao động nghỉ không lương 14 ngày/tháng thì không đủ điều kiện đóng BHXH, không sử dụng được thẻ BHYT, tuy nhiên nếu NLĐ nghỉ trước khoảng thời gian 14 ngày người ta sẽ nghỉ ốm và nghỉ không lương thì các chế độ liên quan ra sao?

Người lao động nêu câu hỏi

Chuyên gia Vũ Hồng Ngọc: Với vấn đề tai nạn lao động trên đường di chuyển, câu chuyện ở đây dù nằm ở lỗi người lao động hay không thì vẫn cần phải có xác định của cơ quan công an và điều này khó có thể thay đổi.

Với vấn đề nghỉ giữa khoảng thời gian 8 tiếng như bạn nói, nguyên tắc chung là tôn trọng thỏa thuận. Nghĩa là những văn bản, sự thỏa thuận không trái với quy định của pháp luật là được. Và người lao động có thể trao đổi và thỏa thuận với chủ doanh nghiệp.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Trước đây những vấn đề xác nhận, đo đạc hiện trường phải là Công an cấp huyện mới có thể làm. Tuy nhiên giờ các quy định đã sửa đổi, để Công an xã xác nhận. Đây là điều rất mở rộng và bạn cần tuân thủ.

Ở chuyện nghỉ ốm như bạn đề cập, đề nghị bạn ghi rõ thời điểm nào thì nghỉ ốm và thời điểm nào nghỉ không lương để có thể được giải đáp các chế độ liên quan.

Chuyên gia Đỗ Thị Lan Chi: Chúng ta cần phải tuyên truyền cho người lao động nắm được các quy định tại các buổi tập huấn về an toàn vệ sinh lao động. Đây là điều cần thiết mà các doanh nghiệp cần lưu ý.

Chị Đỗ Thị Quý Thu, Công ty RSK Việt Nam hỏi: Người lao động trong thời gian nghỉ thai sản bị ốm hoặc con ốm thì có được hưởng chế độ ốm đau hay không?

Chị Đỗ Quý Thu

Người nước ngoài đóng BHXH, khi nghỉ việc họ về nước ngay, trường hợp này có thể linh động giải quyết chế độ một làn cho họ hay không hay phải chờ một năm sau quay lại để hưởng chế độ BHXH một lần đó? Hiện tại, người lao động nước ngoài chưa tham gia Bảo hiểm thất nghiệp, khi nào họ được tham gia Bảo hiểm thất nghiệp như người Việt Nam?

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Khi người lao động đã nghỉ chế độ thai sản rồi thì không được hưởng chế độ ốm đau của BHXH.

Đối với việc người lao động nước ngoài nghỉ việc về nước ngay, trong quy định của BHXH có thể nộp hồ sơ trước 5 ngày, trong quy định của Nghị định 145, người lao động nước ngoài có thể giải quyết ngay chế độ BHXH một lần nếu như người lao động hết giấy phép ở Việt Nam, chứ không phải chờ hết, hay dừng sau một năm.

Hỗ trợ trợ cấp thất nghiệp là trong trường hợp người lao động phải ở Việt Nam, không tìm kiếm được việc làm, hàng tháng phải đến Trung tâm dịch vụ việc làm để khai báo, trường hợp người nước ngoài sau khi nghỉ việc họ về nước ngay thì không thuộc đối tượng tham gia Bảo hiểm thất nghiệp. Việc trả trợ cấp cho người lao động khi thôi việc ở Việt Nam sẽ do chủ sử dụng lao động chi trả.

Công nhân hỏi: Doanh nghiệp có bắt buộc phải thay đổi thang, bảng lương hàng năm hay không? Và người lao động có bắt buộc phải xin giấy nghỉ việc hưởng BHXH phải ghi đúng tên Công ty thì mới được hưởng chế độ BHXH không?

Chuyên gia Vũ Hồng Ngọc: Doanh nghiệp không bắt buộc phải xây dựng thang bảng lương hàng năm. Trong trường hợp nếu mức lương thấp nhất trong thang bảng lương của doanh nghiệp hiện đang thấp hơn mức lương tối thiểu vùng theo quy định của pháp luật, thì nên rà soát xây dựng thang bảng lương. Đây là vấn đề chủ động của doanh nghiệp, chứ luật không quy định bắt buộc.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Còn vấn đề ghi tên chính xác của doanh nghiệp khi xin giấy nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội là quy định của Bộ Y tế quy định cho các cơ sở khám chữa bệnh. Đây là chứng từ, khi có giấy đó ghi rõ mã số bảo hiểm xã hội và tên đơn vị… thì mới được thanh toán.

Phía cơ quan Bảo hiểm xã hội, khi có những thông tin đó sẽ là căn cứ để Bảo hiểm xã hội rà soát thông tin. Tuy nhiên, vấn đề này Bảo hiểm xã hội sẽ tiếp tục nghiên cứu để đưa ra phương án tốt nhất nhằm bảo vệ quyền lợi cho người lao động.

10h45: Phát biểu bế mạc

Phát biểu bế mạc, ông Nguyễn Đình Thắng -Chủ tịch Công đoàn các Khu công nghiệp và Chế xuất Hà Nội nhấn mạnh, sau 2 giờ làm việc, buổi Giao lưu trực tuyến và truyền thông chính sách phối hợp với Báo Lao động Thủ đô đã đạt được những kết quả tốt đẹp.

Hàng trăm công nhân lao động đã được các chuyên gia giàu kinh nghiệm giải đáp những vướng mắc phát sinh trong quan hệ lao động. Từ đó người lao động được nâng cao kiến thức, áp dụng vào quá trình làm việc, bảo vệ quyền lợi và đảm bảo an toàn cho chính bản thân mình.

Thông tin nhanh các hoạt động trong tháng 5, ông Nguyễn Đình Thắng cho biết, Công đoàn các Khu công nghiệp và Chế xuất Hà Nội đã có các chuỗi hoạt động hưởng ứng các ngày lễ lớn, Tháng Công nhân và hưởng ứng Tháng An toàn vệ sinh lao động, đồng thời kỷ niệm 20 năm thành lập Khu công nghiệp và Chế xuất Hà Nội như trao quà, thăm khám cho các công nhân lao động có hoàn cảnh khó khăn, tổng kết công nhân giỏi, sáng kiến sáng tạo.

Trong chuỗi hoạt động đó, ông Nguyễn Đình Thắng mong muốn, công nhân lao động sẽ có thêm nhiều dịp tiếp cận với truyền thông chính sách như hôm nay, có cơ hội nâng cao đời sống tinh thần và đóng góp nhiều hơn cho doanh nghiệp, đơn vị.

Nhóm PV