Trở lại bài báo: 'Định cư 30 năm, 4 hộ dân vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất': Vì sao 4 hộ dân ở thôn Phương Hải đến nay vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất?

Các hộ dân đã xây dựng nhà ở, quán kinh doanh ổn định từ 30 năm trước trên tuyến đường ĐT 583, đoạn qua chợ Phương Lang, xã Hải Ba, huyện Hải Lăng - Ảnh: LÊ MINH

Hơn 5 tháng, thủ tục xác nhận nguồn gốc sử dụng đất vẫn chưa hoàn thành

Từ cuối năm 2021 đến tháng 6/2022, Báo Quảng Trị đã có 4 bài viết phản ánh việc 4 hộ dân ở thôn Phương Hải, xã Hải Ba, huyện Hải Lăng định cư hơn 30 năm vẫn chưa được cấp giấy CNQSD đất. 4 hộ dân kể trên gồm: hộ ông Võ Viết Vang và bà Lê Thị Gấm; hộ ông Trần Đình Phương và bà Nguyễn Thị Thúy Hằng; hộ ông Nguyễn Bằng và bà Nguyễn Thị Huệ; hộ bà Nguyễn Thị Tương.

Nội dung các bài viết phản ánh, từ năm 1991, các hộ dân đã tiến hành khai hoang, nhận chuyển nhượng các diện tích đất trên tuyến đường tỉnh ĐT 583 và có đơn xin chính quyền làm nhà ở, đồng thời tiếp tục cơi nới xây dựng nhà ở trên một phần đất ruộng do Hợp tác xã Phương Hải giao từ năm 1990. Sau khi định cư, các hộ dân sử dụng đất ổn định từ đó đến nay và không có tranh chấp. Năm 2019, các hộ dân tiến hành làm thủ tục ban đầu để được cấp giấy CNQSD đất theo hiện trạng sử dụng nhưng chính quyền địa phương không đồng ý vì lý do việc sử dụng đất của các hộ dân có chồng lấn…

Sau bài báo đầu tiên đăng trên báo Quảng Trị ngày 23/12/2021: “Định cư 30 năm, 4 hộ dân vẫn chưa được cấp giấy CNQSD đất”, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Hưng đã chỉ đạo cơ quan Thanh tra vào cuộc. Kết thúc thanh tra, từ kiến nghị của Thanh tra tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Hưng tiếp tục chỉ đạo cấp giấy CNQSD đất cho các hộ dân. Từ cuối năm 2022, các hộ dân tiến hành làm thủ tục để được cấp giấy CNQSD đất, nhưng đến nay đã hơn 5 tháng trôi qua, việc xác nhận nguồn gốc sử dụng đất tại chính quyền địa phương vẫn chưa hoàn thành.

Cứ mỗi lần niêm yết hồ sơ là có đơn!

Trao đổi với phóng viên về việc chính quyền địa phương chậm ký xác nhận nguồn gốc sử dụng đất cho các hộ dân, Chủ tịch UBND xã Hải Ba Lê Xuân Trường cho biết: thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại số 1568, 1569, 1570, 1571 ngày 13/7/2021 của Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng, 4 hộ dân chỉ được xem xét cấp phần đất ít hơn diện tích đang sử dụng do có chồng lấn phần đất ruộng đã cấp giấy CNQSD đất cho hộ liền kề.

Theo đó, hộ ông Võ Viết Vang có thực tế sử dụng đất là 399 m2 nhưng chỉ được xem xét cấp giấy với diện tích 274 m2; ; hộ ông Trần Đình Phương đang sử dụng 107 m2 , hồ sơ cấp lần này chỉ 90 m2 ; hộ ông Nguyễn Bằng chỉ 182 m2 trên tổng số 243 m2 đất đang sử dụng; hộ bà Nguyễn Thị Tương chỉ được 203 m2 trên phần diện tích 279 m2.

Để tạo thuận lợi trong việc cấp giấy CNQSD đất, UBND xã Hải Ba đã yêu cầu các hộ dân hoàn thành các hồ sơ, thủ tục để chính quyền thực hiện việc niêm yết công khai. Hồ sơ được UBND xã Hải Ba tiến hành niêm yết từ ngày 30/12/2022 và kết thúc vào ngày 14/1/2023. Tuy nhiên, ngày 9/1/2023, chính quyền địa phương nhận được đơn của bà Lê Thị Thúy và Hợp tác xã Phương Hải về việc 4 hộ dân kê khai không đúng nguồn gốc thực tế sử dụng đất. Chính vì vậy, UBND xã Hải Ba yêu cầu các hộ dân thực hiện lại việc kê khai nguồn gốc, thời điểm sử dụng. Tuy nhiên, quá trình kê khai lần 2, các hộ dân không đồng ý như hướng dẫn.

Bà Nguyễn Thị Tương, đại diện cho 4 hộ dân cho rằng, hướng dẫn của chính quyền địa phương yêu cầu các hộ dân trong hồ sơ phải thể hiện có nhiều phần diện tích đất các hộ đang sử dụng có nguồn gốc do lấn chiếm là không đúng. Bởi phần đất đó có nguồn gốc là ruộng ô nhiễm được Hợp tác xã Phương Hải giao cho các hộ dân sử dụng và có thu sản lượng.

Bên cạnh đó, các hộ dân chưa hề bị lập biên bản hay quyết định xử phạt hành chính vì vi phạm pháp luật về đất đai. “Nguồn gốc sử dụng đất của 4 hộ dân chúng tôi đã được thể hiện khá rõ ràng tại các quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu của Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng đã có hiệu lực pháp luật. Việc chính quyền địa phương yêu cầu kê khai khác với các quyết định giải quyết khiếu nại là không đúng, chúng tôi không đồng ý. Vì lý do đó, chúng tôi đã đưa hồ sơ lên nộp tại Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh - Chi nhánh huyện Hải Lăng để được giải quyết”, bà Tương bức xúc nói.

Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh - Chi nhánh huyện Hải Lăng Trần Kim Quang cho biết: ngày 16/5/2023, đơn vị đã tiếp nhận hồ sơ xin cấp giấy CNQSD đất của 4 hộ dân kể trên. Ngày 17/5/2023, đơn vị đã trực tiếp chuyển hồ sơ của 4 hộ dân đến UBND xã Hải Ba để xác nhận theo thẩm quyền. “Theo quy định của Điều 70, Nghị định 43 của Chính phủ, UBND xã Hải Ba phải xác nhận ý kiến trong vòng 15 ngày; đến ngày 1/6/2023 UBND xã Hải Ba phải chuyển nộp toàn bộ hồ sơ đến Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh - Chi nhánh huyện Hải Lăng để thụ lý hồ sơ, cấp giấy CNQSD đất cho các hộ dân”, ông Trần Kim Quang nhấn mạnh.

Chỉ 5 ngày sau khi UBND xã Hải Ba tiếp nhận hồ sơ để tiến hành thủ tục niêm yết công khai, bà Lê Thị Thúy (hộ liền kề) đã có đơn nộp tại chính quyền địa phương.

Các quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực phải được thi hành

Từ diễn biến sự việc cho thấy, việc cấp giấy CNQSD đất cho 4 hộ dân theo các quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu của Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng là đúng pháp luật, được quy định tại điểm d, khoản 1, Điều 99, Luật Đất đai năm 2013. Bởi lẽ, các quyết định giải quyết khiếu nại đã được xem xét khách quan, đúng trình tự thủ tục pháp luật về quá trình sử dụng, diện tích đất của các hộ dân. Đặc biệt, các quyết định đã có hiệu lực thi hành, không bị khiếu nại, khiếu kiện.

Chính vì vậy, UBND xã Hải Ba phải có trách nhiệm thực hiện các quyết định khiếu nại, đồng thời thực hiện thủ tục niêm yết công khai và ký xác nhận nguồn gốc sử dụng đất của các hộ dân. Bên cạnh đó, không phải thực hiện thủ tục lấy ý kiến khu dân cư vì nội dung này đã được thể hiện rõ trong các quyết định giải quyết khiếu nại.

Đối với trường hợp đơn của hộ bà Lê Thị Thúy, qua tiếp cận của phóng viên cho thấy, nội dung đơn không nêu tên cụ thể và không có yêu cầu ngừng cấp giấy CNQSD đất cho 4 hộ dân kể trên, đồng thời chỉ yêu cầu chính quyền địa phương xử lý việc một số hộ dân xây dựng công trình trên đất lúa của gia đình bà Thúy.

Theo chúng tôi, nội dung đơn kể trên không liên quan đến phần diện tích đang xem xét cấp giấy cho 4 hộ dân và chỉ được xem xét giải quyết trong một vụ việc khác. Chính vì vậy, thủ tục xác nhận nguồn gốc sử dụng đất phải được tiến hành theo thời hạn luật định để UBND huyện Hải Lăng thực hiện việc cấp giấy CNQSD đất cho các hộ dân, đảm bảo quyền lợi công dân và sớm ổn định tình hình địa phương.

Lê Minh