Tranh luận gay gắt trước giờ bỏ phiếu bầu Thủ tướng Thái Lan

Lãnh đạo đảng Move Forward ông Pita Limjaroenrat - ứng viên Thủ tướng duy nhất trong cuộc bỏ phiếu ngày 13/7. Ảnh: Reuters

Theo Nikkei Asia, cuộc bỏ phiếu sẽ bắt đầu lúc 5h chiều ngày 13/7. Các nhà lập pháp sẽ được gọi theo thứ tự bảng chữ cái để bỏ phiếu đồng ý hoặc không cho lãnh đạo đảng Move Forward là ông Pita Limjaroenrat, hoặc bỏ phiếu trắng. Để có thể thành công ngồi vào vị trí này, ông Pita cần ít nhất 376 phiếu ủng hộ.

Trả lời các phóng viên sau khi tới Quốc hội vào buổi sáng, ông cho biết mình “sẽ cố gắng hết sức”, đồng thời khẳng định mọi người sẽ được nghe thấy kết quả cùng lúc với ông.

Để đảm bảo việc bỏ phiếu diễn ra thuận lợi, cảnh sát Thái Lan đã thực hiện nhiều công tác chuẩn bị trong nhiều tuần để đối phó với các cuộc biểu tình kêu gọi gây áp lực buộc các thượng nghị sĩ bỏ phiếu cho ông Pita như thiết lập hàng rào thép gai, xe container và vòi rồng dọc theo bán kính 50m cấm biểu tình.

Nguyên nhân là do một ngày trước buổi bỏ phiếu, 2 khiếu nại chống lại ứng viên thủ tướng duy nhất đã được chuyển lên Tòa án Hiến pháp Thái Lan. Ngay sau khi Ủy ban Bầu cử đệ trình kiến nghị đình chỉ ông Pita, các cuộc biểu tình của vài trăm người đã bắt đầu ở trung tâm thủ Bangkok cũng như các tỉnh phía bắc và đông bắc Thái Lan.

Trước khi việc bỏ phiếu diễn ra, các cuộc thảo luận tại Quốc hội ngày 13/7 vốn có mục đích quyết định xem ông Pita có đủ điều kiện để trở thành Thủ tướng tiếp theo của đất nước hay không. Tuy nhiên, các bài phát biểu của thượng nghị sĩ và các đại biểu chủ yếu tập trung vào sự thay đổi đối với luật khi quân đề xuất bởi đảng Move Forward.

Theo điều 112 của bộ luật hình sự Thái Lan, người có với hành vi xúc phạm nhà vua, hoàng hậu và các thành viên cấp cao khác của hoàng gia Thái Lan sẽ phải chịu các hình phạt, thậm chí cả phạt tù. Nhưng dưới dự luật được Đảng Move Forward đệ trình tại Quốc hội, thời gian thụ án tù và số tiền phạt cho người vi phạm sẽ được cắt giảm. Ngoài ra, dự luật này cũng sẽ chỉ cho phép các thành viên của gia đình hoàng gia nộp đơn khiếu nại về tội khi quân chứ không phải bất kỳ ai từ công chúng.

Những thay đổi trên vấp phải sự phản đối từ đại diện của các đảng Bhumjaithai, Quốc gia Thái Lan Thống nhất và Đảng Dân chủ của phe bảo thủ - những đảng tuyên bố sẽ không bỏ phiếu cho bất kỳ ứng cử viên nào thay đổi luật khi quân.

Nikkei Asia trích dẫn ông Chada Thaiseth, nghị sĩ Đảng Bhumjaithai, khẳng định ông Pita không chỉ làm Thủ tướng cho 14 triệu hay 25 triệu dân mà là tất cả 60 triệu dân. Một số thượng nghị sĩ khác cũng đồng tình với ông Chada khi nêu lên lo ngại bạo lực gia tăng nếu mọi người được phép xúc phạm chế độ quân chủ.

Ngoài ra, ông Pita cũng bị Thượng nghị sĩ Prapanth Koonmee cáo buộc là không đủ tiêu chuẩn để trở thành thủ tướng với hai khiếu nại bầu cử chống lại ông trước Tòa án Hiến pháp.

Phản ứng lại các động thái trên, ông Pita tái khẳng định việc mình đáp ứng đủ tiêu chuẩn. Ông tuyên bố: "Chương trình nghị sự hôm nay là để bỏ phiếu bầu Thủ tướng thứ 30 của Thái Lan, chứ không nhằm sửa đổi bất kỳ luật nào. Như với bất kỳ dự luật nào được đề xuất tại quốc hội, mỗi người trong số 750 người chúng ta đều có thể nói về vấn đề này một cách chín chắn và minh bạch theo các quy tắc của Quốc hội”.

Về phía Move Forward, đảng này vẫn kiên định với chính sách cải cách do sự vi phạm ngày càng nhiều của cơ quan thực thi pháp luật liên quan tới Điều 112. Theo Thai PBS World trích dẫn ông Chaithawat Tulathon, tổng thư ký của Move Forward, hơn 250 cá nhân đã bị buộc tội tội khi quân kể từ năm 2020, bao gồm cả trẻ vị thành niên.

Phát biểu trước quốc hội, ông Chaithawat tuyên bố đảng Move Forward không thể giả vờ không nhìn thấy những vấn đề trong luật này, đồng thời cảnh báo rằng nếu luật không được sửa đổi ngay bây giờ, nó sẽ trở thành một quả bom hẹn giờ sẽ phát nổ trong tương lai.

Ngoài ra, ông cũng cho biết dự luật sửa đổi của đảng tuân thủ nguyên tắc quốc tế về quyền tự do ngôn luận tương xứng với việc bảo vệ quyền của các cá nhân chống lại sự phỉ báng.

Ngân Hà