Tổng thống đắc cử Iran tuyên bố sẽ không gặp ông Biden
Trong buổi họp báo quốc tế đầu tiên sau cuộc bầu cử cuối tuần qua, Tổng thống đắc cử Iran Ebrahim Raisi hôm qua tuyên bố sẽ không gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden và kêu gọi Mỹ quay lại thỏa thuận hạt nhân.
Tổng thống đắc cử Iran Ebrahim Raisi. (Ảnh: CNN)
Ông Raisi nói rằng ông sẽ ông gặp ông Biden, ngay cả khi hai bên đồng ý với các điều khoản khôi phục thỏa thuận hạt nhân 2015, trong đó Iran đồng ý dừng làm giàu urani để đối lấy việc Mỹ dỡ bỏ trừng phạt.
Ngày 19/6, vị thẩm phán với quan điểm cứng rắn và chỉ trích phương Tây gay gắt được tuyên bố là người chiến thắng trong cuộc bầu cử chỉ có 48,8% cử tri đi bỏ phiếu, tỷ lệ thấp nhất kể từ khi thành lập nhà nước Cộng hòa Hồi giáo năm 1979.
Ông Raisi sẽ trở thành vị tổng thống thứ tám sau khi tiếp quản công việc từ ông Hassan Rouhani vào tháng 8 năm nay. Iran hiện đang đàm phán không trực tiếp với Mỹ tại Vienna về cách cứu vãn thỏa thuận hạt nhân mà chính quyền Trump đã rút từ năm 2018.
Trả lời phỏng vấn từ Tehran, vị tổng thống đắc cử cáo buộc Mỹ và EU vi phạm thỏa thuận, và kêu gọi ông Biden dỡ bỏ tất cả trừng phạt. Ông cũng tuyên bố chương trình tên lửa đạn đạo của Iran “không phải để mang ra đàm phán”.
“Đề xuất nghiêm túc của tôi với chính phủ Mỹ là họ hãy quay lại thỏa thuận theo cách nhanh chóng…để chứng tỏ sự thân thành của họ. Người dân Iran không có ký ức tốt đẹp về JCPOC”, ông Raisi nói, sử dụng tên đầy đủ của thỏa thuận hạt nhân.
“Người Mỹ giẫm đạp lên JCPOA và châu Âu thất bại trong việc thực hiện cam kết. Tôi nhắc lại với Mỹ rằng các ông đã cam kết dỡ bỏ trừng phạt, trở lại và tuân thủ các điều khoản”, ông Raisi nói ngay trong phát biểu mở đầu.
Ông tuyên bố chiến dịch trừng phạt để gây sức ép tối đa với Iran mà chính quyền Trump thực hiện không thành công.
“Cho đến bây giờ, sức ép tối đa không thành công với người dân của chúng tôi, Mỹ phải thay đổi tư tưởng và quay lại. Người dân của chúng tôi đã thể hiện rằng họ có thể chịu được sức ép”, ông nói.
Ông Raisi hoan nghênh đối thoại và ngoại giao, nhưng nói rằng chính sách đối ngoại của Iran sẽ không bị hạn chế theo thỏa thuận hạt nhân 2015.
Ông Raisi cũng bày tỏ hy vọng nhiệm kỳ của ông sẽ chứng kiến sự khôi phục quan hệ với kẻ thù của Iran ở khu vực là Ả-rập Xê-út. Tổng thống đắc cử nói rằng ông sẽ không đặt ra rào cản nào cho việc mở lại đại sứ quán của hai nước.
Hồi tháng 5, Bộ Ngoại giao Iran xác nhận nước này và Ả-rập Xê-út đã bắt đầu đối thoại trực tiếp.
Riyadh và Tehran cắt đứt quan hệ từ năm 2016, sau khi Ả-rập Xê-út hành hình giáo sĩ Shia Nimr al-Nimr. Vài giờ sau, đám đông Iran xông vào đại sứ quán Ả-rập Xê-út ở Tehran rồi châm lửa đốt.
Ông Raisi là tổng thống Iran đầu tiên nằm trong danh sách trừng phạt của Mỹ. Bộ Tài chính Mỹ áp trừng phạt dựa trên báo cáo của Liên Hợp quốc nói rằng tòa án Iran đã phê chuẩn việc hành hình ít nhất 9 trẻ em trong các năm 2018 và 2019.
Ông Raisi cũng bị nhiều nhóm nhân quyền lên án vì vai trò trong vụ hành quyết hàng loạt đối với 5.000 tù nhân chính trị. Ông Raisi không bao giờ bình luận về vụ việc này.
