Tín hiệu tích cực
Cuộc gặp trực tiếp của hai quan chức ngoại giao hàng đầu Nga và Mỹ tại thủ đô Rây-ki-ê-vích của Ai-xơ-len đã phát đi những tín hiệu tích cực đầu tiên về triển vọng cải thiện quan hệ song phương.
Cuộc gặp trực tiếp của hai quan chức ngoại giao hàng đầu Nga và Mỹ tại thủ đô Rây-ki-ê-vích của Ai-xơ-len đã phát đi những tín hiệu tích cực đầu tiên về triển vọng cải thiện quan hệ song phương.
Hai bên cùng xác nhận tầm quan trọng của hợp tác Nga - Mỹ và yêu cầu cấp thiết giải quyết khúc mắc, đưa quan hệ hai nước vào quỹ đạo ổn định.
Cuộc tiếp xúc giữa Bộ trưởng Ngoại giao Nga X.La-vrốp và người đồng cấp Mỹ A.Blin-ken, bên lề cuộc họp của Hội đồng Bắc cực tại Rây-ki-ê-vích hôm 19-5, đánh dấu cuộc hội đàm trực tiếp cấp bộ trưởng hai nước lần đầu kể từ khi Tổng thống Mỹ G.Bai-đơn nhậm chức. Bởi vậy, các chủ đề thảo luận và tuyên bố của hai quan chức ngoại giao hàng đầu Nga và Mỹ được dư luận quan tâm đặc biệt.
Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh quan hệ Nga - Mỹ rơi xuống "vùng trũng" do một số khúc mắc và bất đồng. Kỳ vọng cải thiện quan hệ Nga - Mỹ từng được dấy lên khi chính phủ mới tại Mỹ nhậm chức, song đến nay vẫn chưa có tiến triển rõ rệt nào. Không chỉ hai nước tiếp tục có quan điểm khác biệt về cuộc khủng hoảng ở U-crai-na, mà Oa-sinh-tơn còn cáo buộc Crem-li can thiệp cuộc bầu cử, đứng sau một số vụ tiến công mạng tại Mỹ, trong khi Mát-xcơ-va một mực bác bỏ. Nga cũng cáo buộc Mỹ và đồng minh châu Âu can thiệp công việc nội bộ Mát-xcơ-va, liên quan nhân vật đối lập tại Nga. Tranh cãi đẩy hai bên vào cuộc đua "trừng phạt - đáp trả", mới nhất là tháng 4 vừa qua, Mỹ thông báo một loạt biện pháp trừng phạt gồm trục xuất 10 nhà ngoại giao Nga và hạn chế các ngân hàng Mỹ giao dịch với Nga; Nga cũng trục xuất 10 nhà ngoại giao Mỹ, từ chối nhập cảnh đối với một số quan chức cấp cao Mỹ.
"Cuộc gặp mở màn" tại Rây-ki-ê-vích vì thế được kỳ vọng có thể khởi động tiến trình cải thiện quan hệ Nga - Mỹ. Trước cuộc hội đàm, Mỹ đã phát đi tín hiệu tích cực, khi thông báo tạm dừng một số biện pháp trừng phạt nhằm vào dự án đường ống Dòng chảy phương Bắc 2, do Nga và Ðức hợp tác triển khai đưa khí đốt vào các nước châu Âu. Quyết định của Oa-sinh-tơn vì vậy góp phần tạo bầu không khí dễ chịu hơn cho cuộc đối thoại.
Ngoài ra, mặc dù còn những khác biệt, Mỹ và Nga cũng đã đạt đồng thuận gia hạn thỏa thuận kiểm soát vũ khí quan trọng là START. Theo Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ A.Blin-ken, đây là minh chứng cho thấy Oa-sinh-tơn và Mát-xcơ-va có điểm chung để duy trì hợp tác.
Phía Nga cũng cho rằng, Mát-xcơ-va và Oa-sinh-tơn có những lĩnh vực và cơ hội cùng hợp tác. Theo Bộ trưởng Ngoại giao Nga X.La-vrốp, trừng phạt đơn phương nhằm nền kinh tế Nga chỉ phá hỏng mục tiêu ổn định quan hệ; Nga và Mỹ vẫn có những lĩnh vực để thảo luận, cả về quan hệ song phương và các vấn đề quốc tế, dựa trên sự bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau, chẳng hạn hợp tác về khoa học, chống biến đổi khí hậu, gìn giữ hòa bình, an ninh chiến lược...
Cả Nga và Mỹ đều đánh giá tích cực kết quả cuộc gặp tại Rây-ki-ê-vích. Bộ trưởng X.La-vrốp nhận định cuộc thảo luận với người đồng cấp Mỹ là hữu ích và mang tính xây dựng; hai bên đều nhận thấy sự cần thiết vượt qua thách thức hiện nay, giải quyết những khúc mắc trong quan hệ Nga - Mỹ. Nga sẵn sàng thảo luận mọi vấn đề, không có ngoại lệ, nếu đối thoại diễn ra một cách chân thành, tin tưởng lẫn nhau. Trong khi đó, Bộ trưởng A.Blin-ken thừa nhận, có bất đồng giữa Mỹ và Nga, song Oa-sinh-tơn đang tìm kiếm cơ hội hợp tác với Mát-xcơ-va, hướng tới mối quan hệ ổn định. Phía Mỹ nhấn mạnh, hợp tác Mỹ - Nga đóng góp quan trọng cho hòa bình, an ninh quốc tế; hai nước có thể đẩy mạnh hợp tác trong nhiều lĩnh vực, như chống đại dịch Covid-19, biến đổi khí hậu, hay trong các vấn đề I-ran, Triều Tiên, Áp-ga-ni-xtan...
Tuy nhiên, cuộc đối thoại tại Rây-ki-ê-vích chưa thể loại bỏ nhiều bất đồng giữa hai nước. Cùng để ngỏ khả năng xây dựng quan hệ ổn định hơn, song cả Nga và Mỹ tiếp tục nhắc lại quan điểm khác biệt trong việc đánh giá tình hình quốc tế và trong cách tiếp cận nhằm tìm giải pháp cho một loạt vấn đề.
Những khúc mắc giữa Nga và Mỹ chưa thể được giải tỏa sau cuộc đối thoại lần đầu giữa những người đứng đầu ngành ngoại giao hai nước. Song, tín hiệu tích cực đã được phát đi và điều quan trọng nhất là, hai bên xác định rõ nhu cầu cải thiện quan hệ song phương, phác thảo những nét đầu tiên cho một quỹ đạo hợp tác mới, ổn định hơn giữa Nga và Mỹ.
