Thực hư việc Ukraine đột phá thành công trên hướng nam Bakhmut?

Sau bốn tháng, thành phố Bakhmut một lần nữa trở thành địa điểm được chú ý nhất trên chiến trường Ukraine, khi các trận đánh ác liệt tiếp tục diễn ra. Nhưng lần này là giữa quân chính quy Nga và các đơn vị mới tăng cường của Ukraine.

Sau sự cố “binh biến Wagner”, Quân đội Ukraine coi đây là cơ hội có thể tạo bước đột phá, mở ra thắng lợi đáng kể; ít nhất cũng đạt được thắng lợi phản công một phần và có cơ hội lật ngược tình thế tại Bakhmut; nơi mà họ đã bị đánh bật khỏi thành phố vào hồi cuối tháng 5 vừa qua.

Nói đúng ra, không phải quân đội Nga đang gặp khủng hoảng ở thành phố Bakhmut, mà ở ba ngôi làng nhỏ Kreseyevka, Andreevka và Kuzhimivka, cách Bakhmut 6 km về hướng nam. Theo tuyên bố của Bộ Quốc phòng Ukraine, trong vòng 48 giờ trước và sau ngày 15/9, quân Nga đã bị đánh bật khỏi Krisivka và Andreevka.

Điều đáng chú ý là Lữ đoàn bộ binh cơ giới độc lập số 72 của Nga chịu trách nhiệm bảo vệ làng Andrevka đã bị bao vây trong cuộc phản công của quân đội Ukraine. Một số đơn vị không thể đột phá vòng vây và cuối cùng bị tiêu diệt ở phía đông làng Andrevka.

Trước khi quân đội Ukraine mở trận đánh Bakhmut, hầu hết các ngôi làng xung quanh thành phố, bao gồm cả ba ngôi làng này, đã bị lính đánh thuê Wagner đánh chiếm. Một số vị trí phòng thủ và điểm cao do quân đội Ukraine kiểm soát cũng bị lính đánh thuê Wagner tấn công.

Trong suốt thời gian dài, Quân đội Ukraine đã không thể tổ chức tấn công tái chiếm 3 làng này, khi họ phải căng mình chống đỡ các đòn tấn công của lính đánh thuê trong thành phố Bakhmut. Tuy nhiên ba làng này có những điểm cao có thể khống chế Bakhmut và cả con đường tiếp tế từ hướng nam của Quân đội Nga.

Theo tờ Southfront, nếu quân đội Ukraine muốn chiếm lại Bakhmut, thì ba ngôi làng ở phía Nam thành phố, là phương án có thể tạo thành thế vây ép đối với quân Nga ở trong thành phố Bakhmut.

Tuy nhiên, sau khi cuộc phản công mùa hè bắt đầu, lãnh đạo quân đội Ukraine, mặc dù chịu áp lực từ NATO, nhưng nhất quyết triển khai một phần lực lượng đến khu vực mặt trận phía Đông, với mục đích duy nhất là tái tràn ngập Bakhmut. Dù rất khó khăn, nhưng với Tổng thống Zelensky, Bakhmut là thành phố mang tính biểu tượng.

Và với Ukraine, đây có thể là cơ hội tốt nhất cuối cùng để tái chiếm Bakhmut và chắc chắn họ không thể bỏ qua. Vì vậy, dưới sự chỉ huy của Tư lệnh Lục quân, kiêm Tư lệnh mặt trận phía Đông của quân đội Ukraine, tướng Syrskyi, quân đội Ukraine đã bắt đầu nhiệm vụ chiến đấu gian khổ này.

Sau đợt điều chỉnh quy mô lớn của quân đội Nga vào tháng 6 tại mặt trận Bakhmut; tận dụng khoảng trống khi thay lính đánh thuê Wagner bằng quân chính quy Nga, đây có thể là cơ hội quý báu cho quân đội Ukraine để tái chiếm Bakhmut.

Tuy nhiên phải qua 3 tháng chiến đấu gian khổ và thiệt hại quá lớn, vào tối 17/9, theo Reuters và AFP, Tổng thống Ukraine Zelensky tuyên bố, quân đội Ukraine đã giành quyền kiểm soát làng Kreseyevka, phía nam Bakhmut. Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Hanna Maria đã công bố một đoạn video về việc này.

Mặc dù quân đội Ukraine đã chiếm làng Kreseyevka, trưng cờ Ukraine và các lá cờ khác của các đơn vị tham gia trận đánh vào đây, bà Hanna Maria cũng thừa nhận rằng, mặc dù Kreseyevka đã thuộc về quyền kiểm soát của Quân đội Ukraine, nhưng quân đội Nga vẫn đang chống trả quyết liệt.

Thiếu tá Maxim Zorin, chỉ huy phó Lữ đoàn xung kích Azov số 3 của quân đội Ukraine, cho biết: "Quân đội Ukraine đã chiếm hoàn toàn làng Andrevka”. Ông cũng cho biết quân đội Ukraine đã kiểm soát thành công tuyến đường sắt từ bắc tới nam Bakhmut; đường sắt là tuyến hỗ trợ và là chỗ đứng cho cuộc tấn công tiếp theo.

Tất cả đều biết rằng, quân đội Ukraine đã phải mất ba tháng để tái chiếm 3 ngôi làng này, nơi trước xung đột chỉ có vài trăm người sinh sống. Nhưng mục tiêu của quân đội Ukraine là tái chiếm Bakhmut, nhưng các ngôi làng này có thể đóng vai trò gì?

Hiện tại, hai làng Kreseyevka và Andrevka đã bị san bằng sau nhiều tháng pháo kích; việc bên nao chiếm những làng này chỉ có tính chất biểu tượng, vì thực sự không thể ẩn nấp ở đó. Trong làng cũng không có các công sự chiến đấu hoặc hào giao thông. Tất cả đều trơ trụi.

Do vậy việc chiếm làng Kreseyevka và Andrevkacủa Ukraine, không những không thể làm “bàn đạp” ngăn chặn cuộc tấn công của Nga, ngay cả việc đồn trú trong làng cũng hết sức nguy hiểm, vì pháo kích của Nga bắn liên tục.

Ngoài ra, cách các làng này khoảng 3-4 km về phía đông còn có đường cao tốc T 0513, hiện vẫn do quân đội Nga kiểm soát. Ở phía đông con đường này, Nga triển khai Sư đoàn bộ binh cơ giới 150, Lữ đoàn bộ binh cơ giới 4 và 39. Trung đoàn bộ binh cơ giới cận vệ, Lữ đoàn bộ binh 40 thuộc Sư đoàn dù 98, Lữ đoàn dù cận vệ 31 và nhiều đơn vị khác.

Cho dù những đơn vị quân Nga này vẫn duy trì thế trận phòng ngự, do vậy vẫn chưa biết quân Ukraine có thể tiếp tục vượt qua con đường này và dồn ép quân Nga về phía đông hay không? Nếu không, việc tấn công Bakhmut sẽ là chuyện xa vời.

Nếu cho dù quân đội Ukraine có kiểm soát được đường cao tốc T-0513 thì vẫn có hơn mười ngôi làng ở phía đông đường cao tốc nằm trong tay quân đội Nga, nên đánh hay không đánh? Do vậy, có khả năng Ukraine còn có thể bị kéo vào một cuộc chiến tiêu hao tại đây một lần nữa, khi Nga có thể dùng những ngôi làng này làm căn cứ.

Có hai vấn đề nghiêm trọng và thực tế nhất. Thứ nhất, không còn đủ thời gian tấn công Bakhmut, Ukraine sẽ sớm bước vào mùa thu - đông. Đến lúc đó, chưa kể hoạt động của quân cơ giới quy mô lớn, các phân đội nhỏ sẽ bị bùn lầy bao vây tại các cánh đồng, vành đai rừng.

Thứ hai là liệu quân đội Ukraine có còn sức để đánh mạnh hay không, trong khi cuộc phản công mới chiếm được 3 làng nhỏ, nhưng ít nhất 30.000 đến 50.000 người đã thiệt mạng. Ngoài ra còn có tin gần đây, lính đánh thuê của Ukraine gặp nhiều xích mích với đồng đội, nên thực sự nghi ngờ liệu họ có đủ sức mạnh để tiến hành một cuộc tấn công Bakhmut hay không?

Tóm lại, không còn nghi ngờ gì nữa, việc Ukraine quyết tâm đánh chiếm Bakhmut và đường lối của họ rất đúng đắn. Tuy nhiên, ý chí chủ quan không thể thay đổi được thực tế khách quan; chiếm được hai ngôi làng này cũng có thể là một điều dấu hiệu cho thấy, nỗ lực phản công của quân đội Ukraine tại Bakhmut đã kết thúc.

Quân đội Ukraine tiến vào làng Kreseyevka ở phía nam Bakhmut. Nguồn Bộ Quốc phòng Ukraine.

Tiến Minh (theo AFP, Southfront)