Thủ tướng Belarus thăm Việt Nam: Nối lại động lực tích cực, khai phá lĩnh vực hợp tác mới

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính (phải) tiếp Đại sứ Cộng hòa Belarus tại Việt Nam Uladzimir Baravikou ngày 14/11. (Nguồn: VGP)

Đại sứ có thể giới thiệu sơ lược với độc giả của Báo Thế giới & Việt Nam về đất nước và người dân Belarus?

Cộng hòa Belarus là một nhà nước pháp quyền xã hội dân chủ thống nhất, có truyền thống hàng nghìn năm là nhà nước có chủ quyền, có nền văn hóa cao và nền kinh tế phát triển. Belarus nằm ở trung tâm châu Âu và thu hút các doanh nhân và nhà đầu tư nhờ an ninh-chính trị ổn định, cơ sở hạ tầng phát triển và trình độ giáo dục cao. Với dân số hơn 9,2 triệu người, Belarus có nền tảng công nghiệp, năng lượng, giao thông, nông nghiệp và khoa học phát triển và có một nhà máy điện hạt nhân đang hoạt động.

Người dân Belarus rất thân thiện và thiện chí, nổi tiếng là người ôn hòa và điềm tĩnh, bắt nguồn từ yếu tố lịch sử - là đất nước vốn bị tàn phá bởi nhiều cuộc chiến tranh.

Belarus là đất nước có thiên nhiên đẹp như tranh vẽ, rất chú trọng đến việc bảo vệ môi trường nhằm giữ gìn cho thế hệ tương lai. Vườn quốc gia Belovezhskaya Pushcha ở Belarus là khu rừng lớn nhất và lâu đời nhất ở châu Âu, cũng là nơi sinh sống của loài bò rừng lớn nhất châu Âu. Belarus còn nổi tiếng có nhiều những cánh rừng và hồ nước thơ mộng. Không phải ngẫu nhiên mà đất nước chúng tôi được mệnh danh là “lá phổi của châu Âu”.

Belarus là đất nước của khởi nghiệp. Bạn có biết trò chơi điện tử World of Tanks nổi tiếng thế giới, ứng dụng nhắn tin di động Viber, ứng dụng Msqrd và nhiều ứng dụng khác đều do người Belarus tạo ra không? Khu Công nghệ cao của Belarus có lúc còn được gọi là “Thung lũng Silicon của Đông Âu”.

Đời sống văn hóa hiện đại của Belarus rất năng động và đa dạng với khoảng 5-6.000 câu lạc bộ, thư viện công cộng, bảo tàng, nhà hát.... Các lễ hội trong nước và quốc tế thường xuyên được tổ chức trên khắp cả nước. Nổi tiếng nhất trong số đó là Slavic Bazaar ở Vitebsk.

Belarus cũng có nhiều điểm tham quan lịch sử, văn hóa và một loạt các dịch vụ chất lượng thu hút nhiều khách du lịch.

Belarus luôn chào đón du khách và quan tâm đến việc làm phong phú thêm kiến thức cho du khách về văn hóa và truyền thống Belarus.

Đại sứ đánh giá thế nào về quan hệ song phương giữa Belarus và Việt Nam trong thời gian qua và tiềm năng hợp giữa hai nước?

Quan hệ giữa Belarus-Việt Nam phát triển năng động và tích cực. Hai bên đều nhận thấy nhiệm vụ quan trọng phải nâng cấp quan hệ song phương lên tầm cao mới, qua đó có thể chuyển mức độ tương tác cao trong lĩnh vực chính trị thành các mối quan hệ sâu rộng trong lĩnh vực kinh tế và thương mại.

Các sản phẩm như xe ben khai thác mỏ hạng nặng BelAZ, xe tải MAZ, máy kéo của Belarus đã nổi tiếng ở Việt Nam từ nhiều thập kỷ nay. Hiện MAZ đã có văn phòng đại diện và liên doanh MAZ-Asia đang hoạt động tại Việt Nam. Một liên doanh sản xuất các sản phẩm sữa với Việt Nam cũng đang được xúc tiến thành lập.

Đại sứ Belarus tại Việt Nam. (Nguồn: Đại sứ quán Belarus tại Hà Nội)

Chúng tôi nhận thấy tiềm năng rất lớn trong việc mở rộng nguồn cung nông sản sang Việt Nam. Hai bên đang tiến hành nỗ lực đi đến cấp phép cho thịt của Belarus tại Việt Nam.

Người dân Việt Nam quan tâm mua bánh kẹo, đồ uống có cồn của Belarus. Ngược lại, người tiêu dùng Belarus đã quen thuộc với các mặt hàng truyền thống của Việt Nam như hải sản, trà, cà phê. Gần đây, vi mạch và thiết bị điện tử mang thương hiệu “Made in Vietnam” cũng đã được biết đến rộng rãi.

Tuy nhiên, tôi cho rằng thành tựu chính trong quan hệ hai nước thời gian qua là việc duy trì tình hữu nghị chân thành và mức độ tin cậy lẫn nhau một cách nghiêm túc giữa người dân Belarus và Việt Nam.

Thủ tướng Belarus Roman Golovchenko sẽ thăm Việt Nam từ ngày 6-9/12, Đại sứ có thể cho biết mục đích, ý nghĩa của chuyến thăm? Đại sứ kỳ vọng gì vào chuyến thăm này trong thúc đẩy quan hệ song phương?

Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Cộng hòa Belarus có ý nghĩa đặc biệt. Đây là chuyến thăm đầu tiên của một quan chức cấp cao Belarus đến Việt Nam sau đại dịch Covid-19.

Trong bối cảnh toàn thế giới đang nỗ lực hồi phục, điều quan trọng là cần nối lại động lực tích cực cũng như các tiếp xúc chính trị cấp cao giữa hai nước, và phải nhanh chóng làm điều này. Tôi cho rằng điều quan trọng là chúng ta không bị tụt lại phía sau và không bỏ lỡ cơ hội của mình.

Tôi tin tưởng chuyến thăm của Thủ tướng Belarus tới Việt Nam sẽ mở ra một trang mới trong quan hệ song phương. Thực tế cho thấy, các chuyến thăm cấp cao là động lực để tăng cường hợp tác trên nhiều vấn đề, chủ yếu là trong lĩnh vực thương mại và đầu tư.

Trong số những kết quả thiết thực của chuyến thăm, chúng tôi kỳ vọng sẽ đạt được các thỏa thuận về các vấn đề quan trọng nhất của chương trình nghị sự song phương, giải quyết các vấn đề còn tồn tại và xác định các phương hướng hợp tác tiếp theo. Các văn kiện song phương dự kiến được ký kết trong chuyến thăm sẽ trở thành cơ sở để mở rộng các tiếp xúc và tương tác ở cấp địa phương, chính phủ và liên ngành.

Chắc chắn rằng chuyến thăm sẽ tăng cường hơn nữa lòng tin và sự hiểu biết lẫn nhau giữa hai nước chúng ta. Đây là điều đặc biệt quan trọng trong bối cảnh tình hình thế giới phức tạp như hiện nay, khi mỗi quốc gia cần xác định rõ vai trò, vị trí của mình trong hệ thống hợp tác toàn cầu, tăng cường các mối quan hệ đã được thử thách qua thời gian và tìm kiếm đối tác, đồng minh mới, tạo cơ hội phát triển đất nước để giữ vững an ninh, chủ quyền và độc lập.

Tháng 12 đánh dấu kỷ niệm 25 năm thành lập Đại sứ quán Belarus tại Việt Nam. Đại sứ có thể chia sẻ kể từ khi thành lập, Đại sứ quán đã gặp những thuận lợi và khó khăn gì và đã góp phần thúc đẩy quan hệ song phương giữa Belarus và Việt Nam như thế nào?

Năm nay chúng tôi kỷ niệm 25 năm thành lập Đại sứ quán Cộng hòa Belarus tại nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Quyết định mở Đại sứ quán ở Hà Nội vào tháng 4/1997 được thực hiện sau chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của Tổng thống Cộng hòa Belarus Alexander Lukashenko.

Lễ khai trương Đại sứ quán là một sự kiện mang tính bước ngoặt, đã góp phần tăng cường và nâng tầm quan hệ song phương lên một tầm cao mới, bao gồm các mối quan hệ chính trị, hợp tác kinh tế thương mại, tương tác trong các lĩnh vực khác và quan hệ liên khu vực.

Kể từ khi mở Đại sứ quán, đã có thêm hai chuyến thăm chính thức của Người đứng đầu Nhà nước Belarus tới Việt Nam vào năm 2008 và 2015, chuyến thăm của Thủ tướng Belarus vào năm 2004 và 2011 và chuyến thăm của Chủ tịch Hội đồng Cộng hòa Quốc hội Belarus năm 2018.

Trong khi đó, Belarus đã được Chủ tịch nước Việt Nam thăm vào các năm 1998, 2010 và 2017, Thủ tướng Việt Nam thăm năm 2000 và 2013, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam năm 2009 và 2019. Đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã thăm Belarus tháng 4/2009 với tư cách Chủ tịch Quốc hội và tháng 11/2014 với tư cách Tổng Bí thư.

Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam tổ chức buổi gặp mặt giữa Đoàn đại biểu Bộ Giáo dục Belarus và các cựu sinh viên Việt Nam đã học tại các trường đại học Belarus ngày 15/6/2023. (Nguồn: Quân đội nhân dân)

Hợp tác giữa các bộ, ngành hai nước về an ninh, khoa học, văn hóa, giáo dục ngày càng phát triển tích cực, thể hiện rõ qua hàng chục chuyến thăm và sự kiện hai bên cùng tổ chức trong thời gian này. Nhiều liên kết tốt đẹp và đầy hứa hẹn đã được phát triển giữa các địa phương của hai nước. Quan hệ liên nghị viện được tăng cường, các nhóm nghị sĩ hữu nghị được thành lập trong Quốc hội hai nước. Hàng trăm sinh viên Việt Nam đã theo học tại các trường đại học Belarus.

Kể từ khi đại dịch Covid-19 kết thúc, hợp tác liên ngành đã được tăng cường đáng kể. Ngoài hàng chục chuyến thăm của các cơ quan thực thi pháp luật hai nước diễn ra trong năm 2022-2023, năm nay Ngày Văn hóa và Ngày Giáo dục của Belarus được tổ chức tại Việt Nam, các thỏa thuận hợp tác mới đã được ký kết.

Tổng thể, hai bên đã ký kết hơn 90 thỏa thuận hợp tác giữa chính phủ, bộ, ngành và địa phương hai nước. Một số văn bản khác đang trong quá trình chuẩn bị và có thể được ký kết trong chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Cộng hòa Belarus Roman Golovchenko tới Việt Nam dự kiến vào ngày 6-9/12.

Ở nhiều cấp độ khác nhau, các đối tác Belarus và Việt Nam có sự quan tâm chung đối với việc duy trì và tăng cường quan hệ song phương cùng có lợi.

Đại sứ có thể chia sẻ với độc giả những trải nghiệm cá nhân của ông khi sống và làm việc tại Việt Nam?

Việt Nam là đất nước tuyệt vời. Vẻ đẹp của thiên nhiên và các di tích kiến trúc rất ấn tượng sẽ lưu lại trong ký ức của chúng tôi rất lâu. Vịnh Hạ Long và quần thể danh thắng Tràng An là những quần thể thiên nhiên được biết đến rộng rãi. Các khu nghỉ dưỡng ở Việt Nam thu hút nhiều du khách bởi vùng biển ấm và đẹp, dịch vụ cao cấp và giá cả phải chăng…

Tất nhiên, còn có những trở ngại mang tính khách quan khi sống ở Việt Nam liên quan đến sự khác biệt về khí hậu, các vấn đề giao thông ở Hà Nội và ngôn ngữ.

Tuy vậy, cũng giống như nhiều nhà ngoại giao Belarus, tôi cảm thấy rất thoải mái khi sống ở Việt Nam. Chúng tôi được tôn trọng và đối xử rất tốt. Mặc dù có sự khác biệt về ngôn ngữ nhưng chúng tôi vẫn cảm nhận được điều này.

Và đó không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên. Xét cho cùng, kể từ thời Liên Xô cũ, mối quan hệ hữu nghị và tin cậy đã phát triển giữa đất nước và nhân dân chúng ta.

Chúng ta đoàn kết với nhau bởi thực tế đều đã trải qua chiến tranh khiến chúng ta được tôi luyện và trở nên mạnh mẽ, gần gũi nhau hơn. Belarus đã ủng hộ và hỗ trợ Việt Nam trong chiến tranh trước đây, cũng như trong tiến trình phát triển một đất nước Việt Nam chủ quyền, độc lập, vững mạnh và thịnh vượng.

Tôi thấy rằng người Việt Nam rất thông minh, chăm chỉ và chân thành. Đó là điểm chung giữa hai nước chúng ta. Chúng tôi đều là những người cởi mở, chăm chỉ và hiếu khách. Và chúng tôi rất ấn tượng bởi sự thân thiện, nhiệt tình và lạc quan của các bạn. Điều này có thể là do các bạn có nhiều ngày kỷ niệm trong năm. Hoặc, có thể, do trải qua nhiều cuộc chiến tranh với nhiều hệ lụy mà các thế hệ hiện tại, đặc biệt là giới trẻ, muốn bù đắp những điều này bằng cảm xúc tích cực, sự sẵn sàng và cởi mở với những mối liên hệ mới và những dự án đầy hứa hẹn.

Tìm kiếm và thiết lập các mối liên hệ, dự án như vậy là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của Đại sứ quán Belarus tại Hà Nội. Chúng tôi sẽ tiếp tục nỗ lực hết sức để giữ gìn, phát triển và tăng cường tình hữu nghị, hợp tác và hiểu biết lẫn nhau giữa Belarus và Việt Nam.

Xin trân trọng cảm ơn Đại sứ!

Nguyễn Kim