Thái Lan quan ngại về các tour du lịch 0 đồng

Khách du lịch tham quan Vịnh Maya trên đảo Phi-Phi, Thái Lan. Ảnh: AFP/TTXVN

Trong đó, dự kiến khoảng 5 triệu lượt khách Trung Quốc sẽ đến Thái Lan trong năm nay, tương đương 50% tổng số du khách Trung Quốc vào quốc gia Đông Nam Á này trong năm 2019.

Trong giai đoạn đầu mở cửa trở lại của Trung Quốc năm nay, Bắc Kinh đã liệt kê Thái Lan là một trong 20 quốc gia đầu tiên mà các khách du lịch Trung Quốc có thể đến thăm. Tính chung cả lượng khách du lịch tự túc, Thái Lan đã đón gần 500.000 lượt du khách từ Trung Quốc đại lục trong quý đầu tiên của năm 2023.

Tuy nhiên, sự phục hồi đầy hứa hẹn đã làm dấy lên mối lo ngại về sự trở lại của cái gọi là “các chuyến du lịch 0 đồng”, được biết đến với mức giá thấp bất thường.

* Tour du lịch 0 đồng

Nhiều doanh nghiệp điều hành tour du lịch của Thái Lan đã dựa vào khách du lịch Trung Quốc trong một khoảng thời gian dài. Một số công ty cung cấp tour du lịch 0 đồng cho khách du lịch Trung Quốc, vốn được đặt tên như vậy vì giá trọn gói của họ thấp hơn chi phí.

Các đại lý này tìm kiếm lợi nhuận bằng cách gửi các nhóm du khách đến các đại lý địa phương của Thái Lan mà không phải trả bất kỳ khoản phí tham quan nào, sau đó khách du lịch buộc phải đến các địa điểm và chi tiền cho hàng hóa và dịch vụ với giá cao hơn giá thị trường.

Trong trường hợp xấu nhất, khách du lịch có thể bị bỏ lại phía sau mà không được báo trước nếu các nhà khai thác không thể kiếm được lợi nhuận hoặc khách du lịch từ chối chi tiền hoặc đến các điểm đến theo lịch trình. Kịch bản này đã xảy ra nhiều lần trước đại dịch, với việc khách du lịch tìm kiếm sự trợ giúp từ chính quyền.

Tương tự, các “chuyến du lịch lại quả” không mong muốn là khi các công ty Thái Lan trả phí tính theo đầu người cho các công ty lữ hành Trung Quốc để đổi lấy cam kết từ các công ty Trung Quốc sẽ gửi khách hàng cho các công ty Thái Lan.

Các nhà điều hành tour du lịch tại Thái Lan kiếm được lợi nhuận bằng cách đưa khách du lịch đến thăm các cửa hàng hoặc điểm tham quan được sắp xếp trước. Phương pháp này giống như việc mua theo “số đầu người” từ các công ty lữ hành Trung Quốc.

Trong nhiều trường hợp, các nhà điều hành này cũng tham gia vào hoạt động của các doanh nghiệp được chỉ định - các công ty thuộc sở hữu hợp pháp của công dân Thái Lan có các nhà điều hành nước ngoài tài trợ hoặc chỉ đạo họ đằng sau hậu trường.

* Ảnh hưởng đối với ngành du lịch Thái Lan

Là một mạng lưới có tổ chức, lợi nhuận của các chuyến tham quan này có xu hướng bị giới hạn ở một số nhà khai thác nhất định trong chuỗi cung ứng khép kín, làm tổn hại đến danh tiếng du lịch của Thái Lan. Khách du lịch phải đối mặt với các khoản phí hoặc chính sách bị bóp méo khi đi du lịch với một nhóm hộ tống.

Với một chương trình du lịch thông thường, chi tiêu của khách du lịch được cho là phân bổ giữa các nhà khai thác địa phương trong chuỗi cung ứng, bao gồm khách sạn, nhà hàng, cửa hàng và điểm tham quan. Hệ thống khép kín có các nhà đầu tư nước ngoài lựa chọn một số doanh nghiệp nhất định cho mạng lưới của họ và thu lợi nhuận bằng cách đưa các nhóm đến những nơi đó.

Các tour du lịch 0 đồng thực tế buộc khách du lịch phải trả giá cao hơn trong suốt chuyến đi, trong khi chất lượng sản phẩm và dịch vụ hầu hết dưới tiêu chuẩn, điều này có thể tạo ra cái nhìn tiêu cực đối với ngành du lịch Thái Lan.

Trong một số trường hợp, các công ty lữ hành này còn thuê công dân nước ngoài làm hướng dẫn viên du lịch để tiết kiệm chi phí. Hành vi này là bất hợp pháp vì hướng dẫn viên du lịch là nghề được bảo vệ theo luật lao động chỉ dành riêng cho công dân Thái Lan.

Kết quả là, một lượng tiền đáng kể đã chảy ra khỏi Thái Lan, trong khi chính phủ không thể thu được số tiền thuế mà lẽ ra phải có.

* Những thay đổi sau đại dịch COVID-19

Nhiều nhà điều hành lo ngại các hoạt động kinh doanh “mờ ám” sẽ quay trở lại và gây ra tác động lớn hơn, với các loại tội phạm có hệ thống thậm chí còn lớn hơn, mà Tổng cục Du lịch Thái Lan (TAT) gọi là “các tour du lịch khép kín”.

Một tour du lịch khép kín do một mạng lưới điều hành độc quyền. Mạng lưới này sử dụng công dân các nước nhất định, với các bộ phận giúp việc và quản lý có hệ thống hơn. Ví dụ, các đại lý du lịch có thể đưa các nhóm đi ăn tại nhà hàng của họ và mua sắm tại các cửa hàng do các nhà điều hành có cùng quốc tịch làm chủ.

Tổng giám đốc TAT Yuthasak Supasorn, cho biết sự xuất hiện của các tour du lịch khép kín đang ở giai đoạn đầu vì ngành du lịch chỉ mới phục hồi sau đại dịch.

Ông Yuthasak nhấn mạnh mặc dù không phải tất cả doanh thu từ du lịch đang bị bòn rút khỏi Thái Lan, nhưng chỉ có một phần nhỏ nằm trong tay địa phương vì những xu hướng này. Đồng thời ông lưu ý thêm rằng các dịch vụ du lịch này cần phải được quản lý cẩn thận vì lợi ích của người dân địa phương.

Tuy nhiên, ông Yuthasak thừa nhận rằng miễn là họ hoạt động hợp pháp về mặt đăng ký, sẽ rất khó để theo dõi hoặc ngăn chặn các nhà khai thác đó hoạt động kinh doanh.

* Quy định pháp lý được siết chặt

Các cơ quan liên quan, bao gồm Cục Du lịch và Cục Cảnh sát Du lịch, đã nhận được một số khiếu nại liên quan đến các tour du lịch bất thường kể từ khi Thái Lan mở cửa trở lại cho khách du lịch.

Năm 2016, chính phủ đã áp đặt các quy định nghiêm ngặt để chấn chỉnh các tour du lịch 0 đồng, chẳng hạn như áp đặt mức giá tối thiểu cho phí tham quan ít nhất 1.000 baht (29 USD)/người/ngày và tour tùy chọn không quá 3.000 baht (gần 90 USD)/lượt.

Trung tướng Surachate Hakparn, Phó Tổng ủy viên Cảnh sát Hoàng gia Thái Lan, người đứng đầu Cảnh sát Du lịch vào thời điểm đó, tuyên bố những biện pháp đó đã giúp Thái Lan thu thêm khoảng 10 tỷ baht (290 triệu USD) tiền thuế trong năm 2017 so với năm trước đó.

Năm nay, Cục Du lịch Thái Lan có kế hoạch ký một biên bản ghi nhớ với Bộ Văn hóa và Du lịch Trung Quốc để giải quyết những vấn đề này lâu dài.

Tổng cục trưởng Cục Du lịch Thái Lan Jaturon Phakdeewanit, cho biết cơ quan này đã tổng hợp danh sách 189 nhà điều hành hợp pháp của Thái Lan hợp tác với các công ty Trung Quốc để cung cấp cho Bộ Ngoại giao và Chính phủ Trung Quốc.

Ông Jaturon lưu ý các nhà khai thác bị loại khỏi danh sách sẽ phải đối mặt với sự kiểm tra toàn diện và cần cung cấp bằng chứng về hoạt động kinh doanh của họ cho chính quyền để tiến hành các dịch vụ du lịch của họ.

Thiếu tướng Apichat Suriboonya, Phó Ủy viên Cục Cảnh sát Du lịch, cho biết đơn vị này nhận được nhiều khiếu nại hơn liên quan đến các hoạt động du lịch bất hợp pháp, chủ yếu là các hoạt động quy mô nhỏ ở các thành phố du lịch lớn như Bangkok, Chiang Mai, Phuket và Pattaya.

Theo ông Apichat, Cục Cảnh sát Du lịch đang trong quá trình thu thập bằng chứng, chuẩn bị cho việc sớm bắt giữ một mạng lưới tội phạm lớn, thay vì chỉ nhắm vào các vụ án hình sự nhỏ. Ông Apichat lưu ý thêm rằng tội phạm ngày nay có xu hướng chuyên nghiệp hơn, có nền tảng vững chắc hơn về vốn, am hiểu pháp luật và những kẽ hở của nó.

* Mối quan tâm của các công ty du lịch Thái Lan

Chủ tịch Hiệp hội các công ty du lịch Thái Lan Sisdivachr Cheewarattanaporn cho biết việc làm tổn hại danh tiếng của ngành du lịch Thái Lan về lâu dài có hại hơn là các tour du lịch bất hợp pháp.

Ông Sisdivachr cho biết các hoạt động bất hợp pháp có thể vẫn còn ở quy mô nhỏ vì Thái Lan đang nhận được ít nhóm du lịch Trung Quốc hơn so với trước đây, nhưng các thông tin liên quan đến việc này đã làm tổn hại niềm tin của khách du lịch ở một mức độ nào đó.

Ông Sisdivachr kiến nghị các nhà chức trách nên xác định các doanh nghiệp bất hợp pháp và ngăn chặn hoàn toàn hoạt động của họ để tránh việc các công ty lữ hành hợp pháp liên lụy.

Chủ tịch Hiệp hội các công ty du lịch Thái Lan cho rằng ngành du lịch và chính quyền phải chấp nhận việc hướng dẫn viên du lịch nước ngoài có thể định cư ở Thái Lan vì thiếu hướng dẫn viên du lịch địa phương có thể nói các ngôn ngữ khác.

Trên thực tế, các nhà khai thác du lịch địa phương dựa vào hướng dẫn viên nước ngoài, vì vậy chính phủ nên giải quyết vấn đề này vì số lượng hướng dẫn viên địa phương sẽ không bao giờ đủ để đáp ứng nhu cầu từ thị trường Trung Quốc./.

Huy Tiến (P/v TTXVN tại Bangkok)