Tết ấm no nhờ lúa thơm, tôm sạch

Quyết tâm bứt phá trong năm mới
Vùng ngọt vào vụ hoa màu
Hương xuân trên vùng ngọt
Mạnh dạn đưa giống mới về địa phương

Trên tuyến lộ nông thôn rộng 3 m, những chiếc xe bán tải hối hả thu gom lúa về điểm tập kết sau khi máy gặt đập liên hợp hoàn thành nhiệm vụ ngoài đồng. Bức tranh vùng nông thôn theo đó cũng rộn ràng. Hớp ngụm nước, lão nông Phạm Việt Miền chia sẻ, trước đây trồng lúa 2 vụ, năng suất thấp, chất lượng lúa không cao nên mỗi mùa Tết, thu hoạch lúa về nhà, trừ chi phí giống, phân bón, thuốc trừ sâu, công thu hoạch..., nông dân gần như phá huề. Rồi chuyển dịch cơ cấu sản xuất từ trồng lúa sang nuôi tôm, mấy năm đầu trúng đậm, nhưng niềm vui này không vững bền qua mùa vụ. Nông dân lại loay hoay, chật vật khi tôm chết, thất mùa. Ấy vậy mà, từ khi áp dụng mô hình lúa - tôm theo hướng sạch, kỹ thuật được hướng dẫn tận đầu bờ, lúa giống loại ST24 chất lượng cao, trong suốt quá trình sản xuất đều tuân thủ lịch thời vụ, nhất là không sử dụng phân, thuốc hóa học... thì năng suất, chất lượng tăng cao theo đúng nghĩa trúng mùa, có giá.

Người dân ấp Chống Mỹ, xã Khánh Bình, huyệnTrần Văn Thời thu hoạch vụ lúa trên đất nuôi tôm - vụ lúa được mong chờ nhất trong năm khi trúng mùa, trúng giá. Ảnh: PHƯƠNG LÀI

Gia đình ông Miền có gần 1 ha đất lúa - tôm và 1 ha đất lúa 2 vụ. Giống được chọn là ST24, chất lượng ngang nhau, nhưng lúa được trồng trên đất nuôi tôm, thương lái thu mua với giá cao hơn. “Chi phí sản xuất giảm, sản phẩm đạt chất lượng, giá thành cao, đây là động lực để nông dân chúng tôi duy trì mô hình trồng lúa trên đất nuôi tôm. Giờ thì không cần địa phương vận động nữa, bởi đã thấy được hiệu quả nên bà con nông dân chủ động áp dụng mô hình này trên đồng ruộng của gia đình”, ông Miền chia sẻ.

Trên cánh đồng hơn 15.000 m2 của gia đình ông Dư Văn Út, cùng ấp, máy gặt đập liên hợp, máy thu gom lúa đang hối hả chở lúa về sân để thương lái đến thu mua. Ban đầu gia đình ông Út cũng e dè khi địa phương đến vận động chuyển dịch độc canh con tôm sang mô hình lúa - tôm. Khi thấy nhiều hộ dân thành công, gia đình ông mạnh dạn làm theo. Ông Út cho biết, trước đây chỉ nuôi tôm, mấy năm đầu hiệu quả nhưng dần dà màu mỡ của đất giảm đi. Hiện nay, mô hình lúa - tôm góp phần cải tạo đất, tăng độ màu mỡ của đất nên nuôi tôm rất hiệu quả, bình quân 1 ha lúa - tôm cho nông dân thu nhập hơn 100 triệu đồng/năm, đây là số tiền đáng mơ ước sau mấy năm chỉ độc canh con tôm.

Ða phần nông dân vùng ngọt hóa huyện Trần Văn Thời canh tác lúa 2 vụ. Năm nay lúa trúng mùa, được giá, bà con rất phấn khởi. Ảnh: NHẬT MINH

Ông Dương Hoàng Sơn, Bí thư Chi bộ ấp Chống Mỹ, chia sẻ, thời gian đầu mới triển khai mô hình, công tác tuyên truyền gặp không ít khó khăn bởi sự phản ứng của người dân. Thực tế, người dân băn khoăn, thậm chí chưa dám bỏ tiền vào đầu tư khuôn bao, con giống và giống lúa chất lượng... Thế nhưng, với sự chỉ đạo kỳ quyết từ huyện đến tận cơ sở, nhất là sự tiên phong của cán bộ, đảng viên, hơn hết là những vụ mùa trúng đậm, người dân theo đó mạnh dạn thực hiện mô hình lúa - tôm. Từ một vài nông hộ thực hiện mô hình này với diện tích chưa đầy 10 ha, đến nay ấp Chống Mỹ đã có 121 ha chuyên canh lúa - tôm.

Nông dân ấp Kinh Hội, xã Khánh Bình, huyện Trần Văn Thời “ăn chắc, mặc bền” với vụ lúa trên đất nuôi tôm. Ảnh: NHẬT MINH

Ông Ðỗ Văn Sử, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Trần Văn Thời, nhận định, thực tế sản xuất thời gian qua khẳng định, việc trồng lúa kết hợp với nuôi tôm là mô hình sản xuất bền vững, ít rủi ro so với các mô hình nuôi thủy sản khác và là mô hình thích ứng với biến đổi khí hậu hiện nay, được nhiều nhà khoa học và người nuôi tôm đánh giá hiệu quả. Mô hình lúa - tôm không xảy ra xung đột trong quá trình sản xuất bởi sử dụng các chế phẩm sinh học, giúp cân bằng sinh thái đồng ruộng, bảo vệ môi trường.

Nhờ chính quyền địa phương, các ngành, đoàn thể vận động nên mỗi hộ dân ở xã Khánh Bình Ðông đều có ý thức bảo vệ cảnh quan môi trường. Ảnh: NHẬT MINH

Hiện tại, diện tích lúa - tôm của huyện Trần Văn Thời đạt 2.320 ha. UBND huyện đã xây dựng kế hoạch mở rộng thêm 500 ha trong năm 2024, năng suất bình quân 4 tấn/ha.

Vùng chuyển dịch sản xuất lúa - tôm được huyện quy hoạch tập trung tại các xã: Lợi An, Phong Lạc, Phong Ðiền và một phần xã Khánh Bình, Khánh Bình Ðông. Tiểu vùng này cũng được phân bố 27 cống ngăn triều, giữ ngọt... Kết cấu hạ tầng được đầu tư, dân đồng thuận, trở thành điều kiện cần và đủ để huyện tiếp tục phát huy thế mạnh mô hình lúa - tôm.

Ấp Chống Mỹ nói riêng và nhiều vùng chuyên canh lúa - tôm của huyện Trần Văn Thời nói chung đã tạo nên gam màu sáng, góp phần làm đổi thay diện mạo nông thôn. Trong tương lai, vùng lúa - tôm được canh tác theo hướng đa dạng sinh học của huyện sẽ góp thêm những sản phẩm sạch, đạt chuẩn xuất khẩu./.

Đăng Khôi