Tăng trưởng nông nghiệp cần dựa vào công nghệ và đổi mới, sáng tạo
Tăng trưởng ngành Nông nghiệp giai đoạn tới cần dựa vào công nghệ và đổi mới, sáng tạo trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Dự kiến giai đoạn tới, khoa học công nghệ sẽ đóng góp trên 50% tổng mức tăng trưởng của ngành Nông nghiệp.
Quang cảnh diễn đàn.
Ngày 18/10, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) phối hợp với Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ và Hiệp hội CropLife châu Á tổ chức diễn đàn “Ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo hướng tới phát triển nông nghiệp bền vững”.
Khoa học công nghệ đã đóng góp khoảng trên 35% vào thành công sản xuất nông nghiệp
Theo Bộ NN&PTNT, từ một đất nước thiếu lương thực, đến nay Việt Nam không những đủ tiêu dùng trong nước mà còn xuất khẩu nông sản thuộc nhóm nước xuất khẩu hàng đầu thế giới.
9 tháng năm 2023, xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 38,48 tỷ USD; trong đó, trồng trọt là 19,54 tỷ USD, chiếm khoảng 50,8% giá trị xuất khẩu của ngành Nông nghiệp. Ngành NN&PTNT đóng góp phần quan trọng trong cơ cấu nền kinh tế, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia.
Theo ông Ralph Bean - Tham tán Nông nghiệp, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, nhu cầu thực hành nông nghiệp bền vững đang trở nên quan trọng trong bối cảnh biến đổi khí hậu. An ninh lương thực đang là mối quan ngại thường trực khi dân số ngày một tăng cũng như đảm bảo công bằng trong dinh dưỡng, giá phải chăng.
Để có được những thành công đó có sự đóng góp vô cùng to lớn của khoa học công nghệ. Trong giai đoạn 2020-2023, các nhà khoa học Việt Nam đã nghiên cứu tạo ra 148 giống cây trồng các loại được công nhận; 36 tiến bộ kỹ thuật được Bộ NN&PTNT công nhận phục vụ sản xuất, giúp tăng năng suất, chất lượng sản phẩm đảm bảo phục vụ nội tiêu và xuất khẩu.
Phát biểu khai mạc tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến khẳng định, Việt Nam đã định hướng phát triển để trở thành quốc gia sản xuất và cung cấp lương thực, thực phẩm minh bạch – trách nhiệm – bền vững trong thời gian tới. Theo đó, Việt Nam sẽ thực hiện chuyển đổi hệ thống lương thực, thực phẩm theo hướng “xanh”, ít phát thải và bền vững, thúc đẩy phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo trong sản xuất nông nghiệp và nhân rộng mô hình hợp tác công tư, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong các chuỗi giá trị nông nghiệp.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, khoa học công nghệ tiếp tục là then chốt trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ trên khắp thế giới. Theo ước tính, khoa học công nghệ đã đóng góp khoảng trên 35% vào thành công trong sản xuất nông nghiệp ở nước ta thời gian qua. Chính nhờ khoa học công nghệ mà tốc độ tăng trưởng của ngành Nông nghiệp luôn duy trì ở mức cao, góp phần duy trì mức tăng trưởng chung của cả nước...
Nông dân từ đó có thể tạo ra nguồn thực phẩm đa dạng, bổ dưỡng với giá cả hợp lý nhờ ứng dụng các cải tiến khoa học và việc hỗ trợ nông dân canh tác hiệu quả, thân thiện hơn với môi trường như sử dụng nguyên liệu đầu vào tiết kiệm hơn, giảm phát thải, giảm áp lực lên tài nguyên thiên nhiên như: đất đai, nước, nguyên liệu đầu vào… Qua đó, cũng góp phần cải thiện sinh kế của cộng đồng nông thôn.
Nhiều doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, trang trại tiên tiến đã và đang làm chủ được quy trình công nghệ, giảm giá thành sản phẩm, nhân rộng các quy trình công nghệ chuyển giao cho người sản xuất ở tất cả các lĩnh vực trên các đối tượng cây con chủ lực, tăng năng suất lao động, tăng hiệu quả kinh tế từ 15 - 30%, thúc đẩy sản xuất sản phẩm ở quy mô công nghiệp.
Lễ ký kết Biên bản ghi nhớ về hợp tác thúc đẩy nghiên cứu phát triển và ứng dụng giải pháp, công nghệ tiên tiến giai đoạn 2023-2030.
Tăng nguồn lực tài chính trong nghiên cứu nông nghiệp
Tại diễn đàn, các đại biểu đề xuất giải pháp thúc đẩy nghiên cứu phát triển, ứng dụng giải pháp công nghệ trong thời gian tới. Bà Nguyễn Giang Thu - Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường (Bộ NN&PTNT) cho rằng, tăng trưởng ngành Nông nghiệp giai đoạn tới cần dựa vào công nghệ và đổi mới, sáng tạo trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Dự kiến giai đoạn tới, khoa học công nghệ sẽ đóng góp trên 50% tổng mức tăng trưởng của ngành Nông nghiệp.
Bà Nguyễn Giang Thu cho rằng, thời gian tới cần huy động mọi nguồn lực để phát triển có trọng điểm với mục tiêu và sản phẩm cụ thể, hiệu quả; tăng nguồn lực tài chính trong nghiên cứu nông nghiệp. Ưu tiên đầu tư trong một số lĩnh vực công nghệ, đặc biệt là công nghệ cao. Đồng thời, nâng cấp, hoàn thiện hạ tầng nông nghiệp; ứng dụng nông nghiệp số, nông nghiệp tuần hoàn.
Bên cạnh đó cũng cần xây dựng cơ chế thúc đẩy nghiên cứu, chuyển giao công nghệ trong nông nghiệp; cơ chế công tư (PPP) hiệu quả hơn; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực khoa học công nghệ; phát triển các tổ chức trung gian của thị trường khoa học công nghệ nhằm đa dạng hóa dịch vụ.
Ông Duke Hipp - Giám đốc Đối ngoại và hợp tác chiến lược - CropLife Châu Á nhấn mạnh, với việc ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực nông nghiệp sẽ thúc đẩy nền nông nghiệp của Việt Nam theo hướng bền vững cũng như thích ứng với biến đổi khí hậu.
Theo đó, ngành Nông nghiệp Việt Nam cần phải đầu tư nhiều hơn trong nghiên cứu, chuyển giao khoa học công nghệ, khuyến khích doanh nghiệp trong nước đầu tư vào nông nghiệp cũng như nâng cao năng lực cho nông dân để họ có thể tự tổ chức sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng.
Trong khuôn khổ diễn đàn, Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường (Bộ NN&PTNT) và Hiệp hội CropLife châu Á đã ký Biên bản ghi nhớ hợp tác về thúc đẩy nghiên cứu phát triển và ứng dụng giải pháp, công nghệ tiên tiến giai đoạn 2023-2030.
Hai bên sẽ thúc đẩy các hoạt động truyền thông, chia sẻ thông tin, tư vấn chính sách, đào tạo tập huấn, hội thảo khoa học chuyên sâu để cập nhật, khuyến khích ứng dụng các giải pháp, thành tựu của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo tiên tiến trong nông nghiệp, cũng như hỗ trợ nông dân tiếp cận, ứng dụng các tiến bộ khoa học mới trong nông nghiệp, hướng tới mục tiêu phát triển nông nghiệp bền vững của Việt Nam./.
