Tăng cường rèn luyện thể thao hàng không

Hoạt động rèn luyện mang tính đặc thù cao

Thể thao hàng không là lĩnh vực được áp dụng đối với học viên bay, phi công, thành viên bay. Đây là nội dung bắt buộc nhằm xây dựng cảm giác, sức chịu đựng của cơ thể, tính bền vững của thần kinh, tiền đình thích ứng với hoạt động trên không.

TTHK có ý nghĩa quan trọng đối với phi công. Bởi vì hoạt động bay diễn ra trong môi trường khắc nghiệt, nguy hiểm. Phi công phải thực hiện nhiều bài bay phức tạp, trong các điều kiện khí tượng khác nhau, thời gian bất kể ngày hay đêm, địa hình ở vùng rừng núi, biển đảo. Quá trình thực hành bay, phi công thực hiện các động tác nhào lộn phức tạp, thời gian kéo dài tiêu hao nhiều năng lượng, ức chế thần kinh. Trung tá Ngô Chí Thành, Trợ lý thể thao, Phòng Quân huấn-Nhà trường, Bộ Tham mưu, Quân chủng PK-KQ cho biết: “Tập luyện TTHK thường xuyên tạo cho người tập xác định rõ cơ thể ở vị trí nào trong không gian khi tham gia chuyển động quay nhiều hướng, nhiều chiều, gia tốc và quá tải luôn thay đổi. Hoạt động này giúp phi công tỉnh táo trong hoạt động bay bởi nếu sức khỏe không tốt có thể xảy ra những bất trắc trên không dẫn đến mất an toàn bay. Do vậy, sức khỏe là yếu tố đặc biệt quan trọng đối với phi công. Khi khám tuyển, việc kiểm tra sức khỏe là tiêu chí đầu tiên để lựa chọn đào tạo phi công quân sự”.

TTHK gồm nhiều thiết bị luyện tập như thang quay, vòng quay ly tâm, đu quay, vòng lăn... Một số môn thể thao bổ trợ như chạy dài, bơi, bật xa nhằm tăng sức nhanh, sức mạnh, sức bật, sức bền. Các môn bóng rổ, bóng chuyền, tennis để rèn luyện tính tập thể, nhanh nhạy trong xử lý tình huống. Ngoài ra, đơn vị còn có phòng tập trong nhà với nhiều thiết bị hỗ trợ, nếu thời tiết xấu phi công vẫn có thể luyện tập được.

Đã từng tham gia khám tuyển phi công nhiều năm, bác sĩ Chuyên khoa 2, Đại tá Vũ Quốc Chiến, Chủ nhiệm Khoa Mắt-Răng-Hàm-Mặt, Viện Y học PK-KQ, Quân chủng PK-KQ cho biết: “Phi công phải có sức khỏe tổng hợp toàn diện. Đơn cử về nhãn khoa, trong huấn luyện bay điều kiện ánh sáng thay đổi liên tục, yêu cầu thị lực phải 10/10, sắc giác chuẩn, điều tiết xa gần linh hoạt, vận nhãn nhanh. Để có được điều đó, phi công phải trải qua quá trình rèn luyện khắt khe về thị giác nói riêng và các giác quan khác nói chung nhằm thích ứng với mọi điều kiện không gian, thời gian và tham gia bay những nội dung phức tạp như nhào lộn, xuyên mây, bay biển, bay đêm”.

Quân chủng Phòng không-Không quân kiểm tra nội dung thể thao hàng không đối với phi công.

Quân chủng Phòng không-Không quân kiểm tra nội dung thể thao hàng không đối với phi công.

Tổ chức luyện tập chặt chẽ, bảo đảm an toàn

TTHK có nhiều nội dung quá trình tập phải tuân theo những yêu cầu rất khắt khe, nếu tổ chức không chặt chẽ sẽ gây mất an toàn. Do đó khi luyện tập, đơn vị phải có kế hoạch, tổ chức chặt chẽ bảo đảm an toàn tuyệt đối. Thiếu tá Vũ Trọng Tuyển, Phi đội trưởng Phi đội 2, Trung đoàn 916, Sư đoàn 371, Quân chủng PK-KQ cho biết: “TTHK là môn bổ trợ giúp phi công rèn luyện cảm giác ví như luyện tập đu quay để thích nghi với không gian 3 chiều, tập vòng quay trục để rèn tiền đình vững vàng, sự tỉnh táo của thần kinh. Không giống các môn thể thao thông thường, TTHK khi tập phải khoa học, bài bản, kết hợp cả thể lực và kỹ thuật chuẩn xác”.

Luyện tập thể thao nói chung và TTHK nói riêng là yêu cầu bắt buộc đối với phi công. Định kỳ hằng năm khi kiểm tra phân cấp kỹ thuật, TTHK là một trong những nội dung quan trọng để đánh giá phi công. Thiếu tướng Nguyễn Phụng Tuấn, Phó tham mưu trưởng Quân chủng PK-KQ cho biết: “Hiện tại, các đơn vị không quân tổ chức huấn luyện duy trì luyện tập chặt chẽ nội dung TTHK theo chương trình huấn luyện tuần cho từng phi đội và định mức yêu cầu huấn luyện đối với từng phi công, thành viên bay, học viên bay. 100% quân số được huấn luyện tối thiểu 1 giờ/ngày theo quy định của Quân chủng. Trong quá trình huấn luyện, các đơn vị kết hợp chặt chẽ và khoa học giữa huấn luyện thể lực với công tác kiểm tra giám định sức khỏe đối với từng cá nhân. Qua đánh giá của hội đồng kiểm tra phân cấp kỹ thuật bay hằng năm, chất lượng luyện tập TTHK giữ ổn định. Việc tổ chức rèn luyện TTHK của đối tượng học viên bay có tốt hơn. Ở các đơn vị chiến đấu, cần đẩy mạnh hơn nữa việc luyện tập TTHK nhằm nâng cao sức khỏe, đáp ứng yêu cầu trực sẵn sàng chiến đấu và huấn luyện bay”.

Để nâng cao chất lượng luyện tập TTHK đòi hỏi mỗi phi công phải xác định đây là yêu cầu bắt buộc nhằm nâng cao thể lực, rèn luyện kỹ năng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bay để từ đó tự giác trong luyện tập. Bên cạnh đó, chỉ huy các phi đội cần quan tâm tổ chức thực hiện nghiêm túc kế hoạch luyện tập, duy trì thành nền nếp. Căn cứ vào điều kiện thực tế, cơ quan quân huấn hướng dẫn về chuyên môn, định kỳ đánh giá chất lượng, từ đó xây dựng kế hoạch hợp lý nhằm nâng cao chất lượng luyện tập TTHK. Ngoài các nội dung huấn luyện bắt buộc, phi công tăng cường tập luyện các môn thể thao phong trào để duy trì sức khỏe và rèn luyện tâm lý vững vàng, góp phần nâng cao chất lượng huấn luyện bay, bảo đảm an toàn bay ở các đơn vị không quân.

Bài và ảnh: ĐỨC NAM