Tại sao Lữ đoàn Azov từ chối tiếp viện cho mặt trận Chasov Yar?

Theo hãng tin nhà nước Ukrinform, dẫn lời Tổng tư lệnh Quân đội Ukraine, Tướng Syrsky mới đây đã công khai thừa nhận rằng, tình hình trên chiến tuyến ở miền đông Ukraine đã xấu đi đáng kể. Tiền tuyến mà ông nhắc tới chắc hẳn ám chỉ chiến trường Donbass, mà “tâm chấn” là Chasov Yar.

Trong những ngày qua, Quân đội Nga tiếp tục tấn công pháo đài lớn nhất phía đông sông Dnieper, cửa ngõ đảm nhiệm “che chắn” cho cụm đô thị Slavyansk-Kramatorsk từ phía nam, đó là Chasov Yar và thu được kết quả rõ rệt.

Sư đoàn dù 98, Lữ đoàn dù độc lập số 11 và Lữ đoàn thủy quân lục chiến số 200 của Nga tiếp tục công phá mạnh mẽ vào khu vực phía đông kênh đào Severski Donets – Donbass; tiếp tục mở rộng vị trí đầu cầu tại khu nhà cao tầng ở tiểu khu Kanal và ép Lữ đoàn bộ binh cơ giới số 67 của Quân đội Ukraine về hướng Trường dạy nghề số 77 và sát bờ kênh.

Những hành động tiến công liên tục của quân Nga vào Chasov Yar và việc liên tục để mất trận địa, khiến người đứng đầu Quân đội Ukraine, Tướng Syrsky, rất lo lắng và tức giận. Tướng Syrsky trực tiếp đến thành phố Konstantinovka, nằm sát phía nam Chasov Yar để đốc chiến.

Đồng thời Tổng tư lệnh Quân đội Ukraine đã ra lệnh thanh trừng Lữ đoàn bộ binh cơ giới số 67, đơn vị đã để mất vị trí ở phía đông Chasov Yar. Tướng Syrsky cũng cho biết, dự đoán quân Nga quyết tâm đánh chiếm Chasov Yar trước ngày kỷ niệm Chiến thắng phát xít 9/5.

Chasov Yar là trung tâm phân phối hậu cần cho Quân đội Ukraine ở vùng Donbass; sau khi Bakhmut thất thủ vào tháng 5/2023, nơi đây biến thành tiền đồn quan trọng, bảo vệ hai thành phố lớn nhất mà Ukraine còn quản lý ở vùng Donbass, đó là Slavyansk-Kramatorsk. Đồng thời phòng thủ cho thành phố Konstantinovka.

Chasov Yar có diện tích nhỏ chỉ bằng ½ thành phố Avdiivka vừa bị Nga tràn ngập, nhưng Chasov Yar nằm trên một ngọn đồi, nên dễ phòng thủ và khó tấn công. Cùng với đó là dù ở trong thành phố hay ngoại ô, Chasov Yar đều có nhiều hồ nước và rừng rậm khắp nơi.

Kênh đào Severski Donets - Donbass chảy theo trục Bắc-Nam ngăn thành phố Chasov Yar làm hai phần, phần phía đông và phía tây. Vị trí cốt lõi của thành phố có thể dài tới 8 km từ bắc xuống nam và sâu 5 km từ đông sang tây. Tất cả những điều đó đã trở thành điều kiện tiên quyết để Quân đội Ukraine xây dựng Chasov Yar thành một pháo đài kiên cố.

Trong lịch sử, Chasov Yar luôn được coi là một thị trấn nhỏ mang phong cách Nga nổi bật và người dân địa phương có sự ảnh hưởng cao của văn hóa Nga. Tại đây có những mỏ đất sét hiếm, được sử dụng làm vật liệu gạch chịu lửa cho các ngành công nghiệp.

Trong thế chiến thứ hai, Chasov Yar bị tàn phá nghiêm trọng. Vào ngày 5/9/1943, Hồng quân Liên Xô đã giải phóng Chasov Yar trong chiến dịch Donbass. Công việc khôi phục thành phố này bắt đầu ngay lập tức và đến những năm 1960, Chasov Yar, với dân số 20.000 người, đã trở thành một trong những thị trấn thịnh vượng nhất ở Donbass và thậm chí còn có sân vận động riêng.

Tuy nhiên, sau khi Liên Xô tan rã, do Kiev tự nguyện từ bỏ nền công nghiệp nặng “không thân thiện với môi trường”, nhằm hội nhập với châu Âu, nên Chasov Yar dần suy tàn. Đến năm 2022, khi xung đột Nga-Ukraina nổ ra, dân số của Chasov Yar đã giảm xuống còn khoảng 12.000 người.

Sau khi xung đột Nga-Ukraine bùng nổ, Chasov Yar trở thành trung tâm bảo đảm hậu cần cho các lực lượng Ukraine chiến đấu ở vùng Donbass; đặc biệt là trực tiếp bảo đảm cho các quân Ukraine chiến đấu tại thành phố Bakhmut.

Khách quan đánh giá, Chasov Yar có công lớn trong việc giúp quân Ukraine cầm chân quân Nga tại Bakhmut. Khi Bakhmut sắp thất thủ, Quân đội Ukraine bắt đầu xây dựng tuyến phòng thủ tại Chasov Yar, khi họ dựa vào kênh đào Severski Donets - Donbass làm tuyến phòng ngự chính của thành phố.

Vì vậy, quân Nga chỉ có thể tiến vào phía tây Chasov Yar nếu bộ binh, pháo binh và không quân phối hợp cực kỳ ăn ý. Hiện lực lượng quân Nga tấn công Chasov Yar gồm Sư đoàn dù 98, Lữ đoàn dù độc lập số 11 và Lữ đoàn bộ binh cơ giới 200, đều là các lực lượng tấn công được trang bị vũ khí hạng nặng, tinh nhuệ của Quân đội Nga.

Sau khi cuộc tấn công vào Chasov Yar của Nga bắt đầu, với sự giúp đỡ của người dân địa phương, chính những con mương nhỏ có thể nhìn thấy khắp nơi ở phía đông kênh đào, đã giúp Quân đội Nga có cơ hội di chuyển dọc theo con đường T0506 nối Bakhmut và Chasov Yar.

Cũng chính nhờ kênh đào Severski Donets - Donbass cung cấp cho quân Nga một con đường tiếp cận bí mật vào thành phố mà chỉ người dân địa phương mới biết rõ. Sau khi tiếp cận thành phố, quân Nga bất ngờ nổ súng, chiếm đóng nhiều tòa nhà cao tầng ở tiểu khu Kanal làm vị trí đầu cầu.

Theo thông tin từ tờ Pravda của Nga, các chỉ huy cấp cao của Quân đội Ukraine đóng tại thành phố Chasov Yar đã rút lui. Tuy nhiên, xét đến hệ thống phòng thủ của Chasov Yar dễ phòng thủ và khó tấn công, thì việc Quân đội Nga ngay lập tức chiếm thành phố này cũng không phải là điều dễ dàng.

Thành phố Chasov Yar thực sự bây giờ là “túi bom” trên chiến trường Ukraine và do vậy không có mấy người lính Ukraine dũng cảm đến đây chiến đấu. Trong đó có cả quân của Lữ đoàn xung kích Azov số 3, gồm nhiều binh lính mang tư tưởng dân tộc cực đoan, cũng đã từ chối mệnh lệnh của chỉ huy về tăng viện cho Chasov Yar.

Còn Lữ đoàn bộ binh cơ giới 67, ban đầu được biên chế từ quân tình nguyện, có nhiệm vụ phòng ngự tại phía đông kênh đào Severski Donets - Donbass, đã phải rút lui trước sự tiến công mãnh liệt của quân Nga.

Việc các đơn vị quân Ukraine từ chối đến Chasov Yar chiến đấu và phải rút lui, cho thấy mức độ ác liệt của chiến trường này và ngay cả chỉ huy Quân đội Ukraine, cũng không mấy lạc quan về số phận của Chasov Yar; hay thậm chí là số phận của Konstantinovka.

Suy cho cùng, nếu mất Chasov Yar, thì Konstantinovka, vốn chưa xây dựng công sự kiên cố, chắc chắn sẽ không giữ được, và cửa ngõ phía nam Slavyansk-Kramatorsk sẽ mở toang.

Lúc này 60.000 quân Ukraine sẽ hoàn toàn “phơi mình” trước đồng bằng rộng mở của khu vực miền Trung Ukraine và hỏa lực pháo binh và không quân cực mạnh của Quân đội Nga, sẽ là áp lực không thể chịu nổi đối với Quân đội Ukraine tại đây. (Nguồn ảnh: Topwar, Pravda, ABC News, Ukrinform).

Tiến Minh (Theo Sina, Pravda)