Tại sao Không quân Mỹ lo ngại tên lửa PL-15 của Trung Quốc?

Quyết định của Không quân Mỹ (USAF), về việc thay thế phi đội máy bay kiểm soát và cảnh báo trên không (AWACS) E-3 Sentry đã lạc hậu, bằng máy bay Boeing E-7 Wedgetail, có thể sẽ bị chậm lại đến năm 2027.

Tư lệnh Không quân Mỹ, tướng Frank Kendall nói với Ủy ban trang bị Vũ trang Thượng viện Mỹ (SASC) vào ngày 3/5 rằng, nếu USAF ký hợp đồng mua chiếc Wedgetail trong năm tài chính 2023, họ sẽ phải xếp hàng chờ Boeing cấu hình lại chiếc Boeing 737-700NG thành loại AWACS; thời gian này phải mất 4 năm.

Trả lời câu hỏi của Chủ tịch Ủy ban trang bị Vũ trang Thượng viện Mỹ Jack Reed: “Chúng ta có thể đợi lâu như vậy không, đặc biệt là trước mối đe dọa đang gia tăng của Trung Quốc, đặc biệt là họ đã sở hữu tên lửa tầm xa PL-15 và chiến đấu cơ tàng hình J-20?”

Vào năm 2020, Boeing đã kết thúc sản xuất máy bay thương mại 737 NG; nhưng công ty vẫn tiếp tục sản xuất thân máy bay này, cho các khách hàng mua máy bay săn ngầm P-8 Poseidon của Hải quân Mỹ và và E-7 của Anh và Australia.

Thành công của lực lượng liên quân Mỹ, trong một cuộc xung đột tiềm tàng với các đối thủ ngang tầm như Trung Quốc hoặc Nga, sẽ phụ thuộc vào khả năng của Không quân Mỹ, trong việc cung cấp cho các lực lượng chiến đấu, khả năng kiểm soát và cảnh báo sớm trên không tiên tiến.

Hiện nay số máy bay AWACS E-3 Sentry hiện có trong biên chế USAF, không thể gánh vác nhiệm vụ trước các mối đe dọa từ Trung Quốc. Cho đến nay, E-3 Sentry đã hoàn thành vai trò này; nhưng càng về sau, khả năng của chúng để thực hiện vai trò như vậy, ngày càng trở nên đáng nghi ngờ.

Vào tháng 3 năm nay, Tư lệnh Lực lượng Không quân Thái Bình Dương, Tướng Kenneth Wilsbach tiết lộ rằng, phi đội E-3 đang phải vật lộn với các vấn đề bảo trì, và nó cũng đang trở nên không phù hợp trong môi trường chiến đấu ngày nay.

Tướng Kenneth cho biết thêm, “Những cảm biến mà chúng tôi dựa vào E-3 không đủ khả năng trong cuộc chiến ở thế kỷ 21, đặc biệt là chống lại những chiến đấu cơ tàng hình như J-20 hoặc thứ gì đó tương tự. Cảm biến trên E-3 không đủ phát hiện từ xa, để cung cấp thông tin cho các lực lượng chiến đấu”.

Ngoài ra, vào cuối năm ngoái, Kendall trong một hội nghị trực tuyến, đã lưu ý rằng, AWAC E-3 dễ bị tấn công bởi tên lửa không đối không tầm xa (AAM) PL-15 của Trung Quốc, được trang bị trên chiến đấu cơ J-10C, J- 16 và J-20.

Tên lửa PL-15 được trang bị radar mảng pha quét điện tử chủ động (AESA), có khả năng đạt tốc độ Mach 4 (gấp 4 lần tốc độ âm thanh) và có tầm bắn vượt quá 200 km.

Các thông tin cho thấy, loại radar AN / APY-1/2 bên trong vòm radar của E-3, khả năng phát hiện các mục tiêu có tốc độ siêu thanh và những tên lửa với tiết diện radar nhỏ rất hạn chế như PL-15. Trong khi đó, việc đối phương bắn hạ những chiếc AWACS, sẽ làm “mù mắt” Quân đội Mỹ trên chiến trường.

Do đó, Không quân Mỹ muốn thay thế AWACS E-3 bằng loại E-7 Wedgetail, một loại máy bay cảnh báo sớm đã được kiểm chứng và được lựa chọn để trang bị cho lực lượng không quân của Anh, Hàn Quốc, Australia và Thổ Nhĩ Kỳ; qua đó cũng mang lại lợi ích về khả năng tương tác.

Thông tin của USAF cho biết: “Mảng quét điện tử của radar trên Wedgetail, có khả năng điều khiển chùm tia radar, tập trung vào một khu vực và có thể phát hiện được mục tiêu nhỏ và có tốc độ cao tốt hơn nhiều so với radar của AWACS E-3”.

USAF đã yêu cầu 227 triệu USD trong năm tài chính 2023, để mua nguyên mẫu Wedgetail đầu tiên. Một nguyên mẫu thứ hai được lên kế hoạch mua trong năm tài chính 2024, với quyết định sản xuất dự kiến sẽ được thực hiện trong năm tài chính 2025.

Lý do chính cho một lịch trình giao hàng dài như vậy của Wedgetail là công việc sửa đổi cấu trúc cần thiết theo yêu cầu của USAF, để bổ sung thêm radar AESA vào đầu máy bay. Không quân Mỹ dự định mua ít nhất 18 máy bay E-7 với chi phí ước tính khoảng 9,9 tỷ USD.

Trong khi đó vào ngày 5/5, công ty Boeing đã thông báo với lực lượng lao động của mình rằng, họ sẽ chế tạo hai chiếc E-7 đầu tiên của USAF tại Puget Sound, Wash. Nơi đây hiện đang sản xuất những chiếc E-7 cho Không quân Hoàng gia Anh và Australia.

Tiến Minh