Sự vắng mặt bí ẩn của 2 thủ lĩnh Taliban

Hai thủ lĩnh hàng đầu của Taliban đã không xuất hiện trước công chúng trong một thời gian dài. Điều này khiến nhiều người Afghanistan cũng như cộng đồng quốc tế đặt dấu hỏi liệu họ còn sống hay không, Guardian nhận định.

Thủ lĩnh tối cao đang ở đâu?

Thủ lĩnh tối cao Haibatullah Akhundzada đã không xuất hiện trước công chúng kể từ khi Taliban tiếp quản thủ đô Kabul một tháng trước. Trong khi đó, một phát ngôn viên của Taliban đã phủ nhận tin đồn về cái chết của ông.

Theo Mạng lưới các nhà phân tích Afghanistan, việc thủ lĩnh tối cao Haibatullah Akhundzada vắng mặt gần một tháng sau khi Kabul thất thủ cho thấy ông ta không còn sống.

Giới phân tích lưu ý rằng khi cố thủ lĩnh Mohammad Omar vốn là người sống ẩn dật cũng xuất hiện trước công chúng. Ông ta từng gặp gỡ các quan chức nước ngoài, đưa ra những tuyên bố trên đài phát thanh và các cuộc phỏng vấn.

Mạng lưới các nhà phân tích Afghanistan cho rằng sẽ thật kỳ lạ khi Taliban đã nắm quyền ở Afghanistan, nếu thủ lĩnh tối cao Akhundzada còn sống, sao ông ta không xuất hiện.

Thủ lĩnh tối cao Akhundzada đã không xuất hiện trước công chúng kể từ khi Taliban tiếp quản thủ đô Kabul ngày 15/8. Ảnh: Báo chí Hồi giáo Afghanistan.

Có nhiều tin đồn cho rằng thủ lĩnh tối cao Akhundzada đã chết vào năm ngoái vì mắc Covid-19. Taliban đã bác bỏ thông tin này.

Nếu thủ lĩnh Akhundzada đã chết, tại sao Taliban không công bố điều này, Đài châu Âu tự do đặt câu hỏi.

Trước đây, Taliban thường xuyên che giấu thông tin về hành tung của các lãnh đạo tổ chức này. Cái chết của thủ lĩnh sáng lập tổ chức Mohammad Omar vào năm 2013 được giấu kín trong hai năm. Trong khoảng thời gian đó, Taliban tiếp tục đưa ra các tuyên bố nhân danh ông ta.

Theo một bài viết trên tạp chí Diplomat, phó thủ lĩnh Taliban khi đó là Akhtar Mansour cùng những người ủng hộ ông ta đã quyết định giữ bí mật về cái chết của thủ lĩnh tối cao, nhằm ngăn chặn một cuộc chiến kế thừa trong nội bộ Taliban.

Mãi đến năm 2015, cái chết của thủ lĩnh Omar mới được công bố, khi đó Mansour đã củng cố quyền lực của mình và trở thành thủ lĩnh mới của Taliban. Ông Mansour giữ chức thủ lĩnh Taliban cho đến khi bị chết trong cuộc không kích bằng máy bay không người lái của Mỹ ngày 21/5/2016.

Tạp chí Diplomat nhận định Taliban sẽ giữ bí mật tin tức về cái chết nếu có của thủ lĩnh Akhundzada, vì họ không muốn mạo hiểm tạo ra cuộc đấu đá nội bộ ở thời điểm quan trọng này.

Ông Baradar đã thua trong cuộc chiến giành quyền lực?

Phó thủ lĩnh Abdul Ghani Baradar - một trong những gương mặt chủ chốt trong chính phủ mới của Taliban cũng không thấy xuất hiện trong nhiều ngày. Ông Baradar được bổ nhiệm làm phó thủ tướng trong chính quyền mới của Taliban.

Một tin đồn ở thủ đô Kabul nói rằng ông Baradar đã bị giết, hoặc bị thương trong một cuộc chiến với nhân vật cấp cao khác của Taliban liên quan đến cách phân chia các bộ của Afghanistan.

Ông Baradar (đi đầu) là trưởng đoàn đàm phán của Taliban trong các cuộc đàm phán hòa bình với Mỹ ở Doha, Qatar. Ảnh: Reuters.

Trong một nỗ lực nhằm xóa tan những tin đồn, hôm 13/9, Taliban công bố ảnh chụp bức thư viết tay từ cấp phó của ông Baradar nói rằng ông đang ở Kandahar. Bên cạnh đó, Taliban còn công bố tin nhắn âm thanh của ông Baradar, kèm theo một bức ảnh cũ của ông ta.

Việc Taliban chỉ công bố tin nhắn âm thanh mà không có đoạn video nào về ông Baradar càng làm tăng thêm sự hoài nghi đối với người dân Afghanistan. Taliban không còn là một nhóm nổi dậy ẩn náu, và gương mặt của ông Baradar được nhiều người biết đến trong các cuộc đàm phán với Mỹ.

Ông Suhail Shaheen - phát ngôn viên của Taliban bác bỏ những tin đồn bằng một đoạn tweet: “Mullah Baradar, Phó thủ tướng Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan, đã bác bỏ tất cả những tin đồn rằng ông bị thương, hoặc bị giết bằng một tin nhắn thoại. Ông ấy nói đó là điều dối trá và hoàn toàn vô căn cứ”.

Một đoạn video kèm theo bức ảnh của ông Baradar được chia sẻ trực tuyến với mục đích cho thấy ông này đang ở Kandahar. Nhưng người ta không thể xác nhận địa điểm mà bức ảnh được chụp.

Theo Mạng lưới các nhà phân tích Afghanistan, ông Baradar được xem là đã thua trong cuộc tranh chấp nội bộ về việc thành lập chính phủ mới.

Trong số 3 người đàn ông là cấp phó của thủ lĩnh tối cao Haibatullah Akhundzada trước khi Kabul thất thủ, ông Baradar là người duy nhất không được đảm bảo một chức vụ quan trọng.

Ông Yaqub Omar - chỉ huy quân sự của Taliban - con trai của cố thủ lĩnh Mohammad Omar được giao đảm nhận chức vụ bộ trưởng quốc phòng. Trong khi Sirajuddin Haqqani - chỉ huy mạng lưới Haqqani khét tiếng được giao giữ chức bộ trưởng nội vụ.

Trung Hiếu