Sớm trình Quốc hội để tháo gỡ vướng mắc ở 8 dự án BOT

10.000 tỷ đồng để giải quyết vướng mắc

Theo đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai), tại Nghị quyết số 62, Quốc hội đã giao nhiệm vụ trong năm 2022 phải giải quyết dứt điểm những vướng mắc, bất cập về trạm thu phí dự án BOT. Tuy nhiên, hơn một năm qua, Bộ GTVT vẫn chưa hoàn thành được nhiệm vụ này. “Đề nghị Bộ trưởng làm rõ tính khả thi, hợp lý của việc đề nghị tổng mức vốn Nhà nước để xử lý vướng mắc tại 8 dự án BOT là hơn 10.000 tỷ đồng”, ông An nêu câu hỏi.

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trả lời, đã hết sức quyết liệt trong việc phối hợp với các bộ, ngành và địa phương để triển khai việc tháo gỡ cho các dự án BOT đang có vấn đề, cụ thể là đối với 8 dự án BOT với tổng chi phí dự kiến hơn 10.000 tỷ đồng. “Hiện chưa biết lấy nguồn vốn từ đâu để giải quyết, từ nguồn tăng thu hay từ đầu tư công trung hạn”, ông Thắng nói.

Bộ trưởng Bộ GTVT cho biết, về pháp lý, cả 8 dự án này đều được triển khai trước khi Luật PPP có hiệu lực. Do vậy, Bộ GTVT phải nghiên cứu, đề xuất căn cứ vào nghị định và Luật PPP. “Đây là những vấn đề tương đối khó khăn, vướng mắc”, ông Thắng nói. Các dự án này không chỉ liên quan nhà đầu tư mà còn liên quan các ngân hàng. Ngân hàng yêu cầu nhà đầu tư hy sinh lợi nhuận, nhưng nhà đầu tư lại mong muốn ngân hàng hy sinh lãi suất để bảo toàn và thu hồi vốn. “Chúng tôi hy vọng, trong thời gian sớm nhất Chính phủ sẽ trình Quốc hội để tháo gỡ cho 8 dự án BOT, trong đó có 5 dự án đề nghị Nhà nước mua lại và 3 dự án đề nghị hỗ trợ”, ông Thắng nói.

Đại biểu Nguyễn Tạo (đoàn Lâm Đồng) đề nghị cho biết giải pháp tháo gỡ khó khăn, thu hút nguồn lực với các dự án PPP. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trả lời, gần đây Bộ GTVT kêu gọi được một số doanh nghiệp tham gia dự án PPP, song “chưa nhiều, chưa hiệu quả”. Nguyên nhân là do tình hình kinh tế trong nước và quốc tế khó khăn, nhiều doanh nghiệp cũng gặp khó. Trong khi đó, đầu tư PPP hạ tầng giao thông đem lại lợi nhuận không cao, còn quy định về tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia dự án PPP thì chưa hấp dẫn. “Vì sao chúng ta không có nhà đầu tư nước ngoài tham gia dự án PPP, bởi họ đòi hỏi bảo lãnh về doanh thu của Chính phủ và đảm bảo chuyển đổi ngoại tệ”, ông Thắng nói. Các doanh nghiệp trong hay ngoài nước đều rất lo ngại khâu giải phóng mặt bằng khi thực hiện dự án. Để tháo gỡ vướng mắc này, ông Thắng cho biết, thời gian tới, Bộ GTVT sẽ trình Chính phủ điều chỉnh chính sách thu hút nhà đầu tư. Tại kỳ họp Quốc hội này, Chính phủ cũng trình nâng tỷ lệ vốn Nhà nước hỗ trợ nhà đầu tư khi làm dự án PPP lên mức cao hơn.

Nâng tốc độ, mở rộng các tuyến cao tốc 2 làn xe

ĐBQH Trịnh Xuân An

Trả lời câu hỏi của các đại biểu về một số tuyến cao tốc không có làn dừng xe khẩn cấp và việc điều chỉnh tốc độ khai thác, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho hay, vừa qua Nhà nước đã quan tâm đầu tư hạ tầng giao thông và dành hơn 375.000 tỷ đồng xây dựng hệ thống cao tốc, hạ tầng giao thông. Dù vậy, các tuyến này mới đáp ứng hơn 70% nhu cầu. Việc đầu tư hoàn chỉnh tuyến đường cao tốc trong bối cảnh nguồn lực có hạn là “khó khả thi”. Do đó, Bộ GTVT đã báo cáo cấp có thẩm quyền ưu tiên đầu tư hoàn chỉnh với đoạn, tuyến có nhu cầu vận tải lớn, như Hà Nội - Hải Phòng, Biên Hòa - Vũng Tàu... Đồng thời thực hiện phân kỳ đầu tư đối với một số dự án. “Thời gian tới Bộ cũng sẽ cùng các bộ, ngành, địa phương tham mưu trình Chính phủ, Quốc hội hoàn thiện các đoạn tuyến cao tốc mới 2 làn xe và các đoạn tuyến có lưu lượng xe lớn để hệ thống cao tốc đồng bộ, hiện đại”, ông Thắng cho hay.

ĐBQH Nguyễn Hữu Thông (Bình Thuận)

Việt Nam có tiêu chuẩn thiết kế cao tốc với 4 giới hạn tốc độ, 120-80-60-40 km/h. Tiêu chuẩn này phụ thuộc vào yếu tố kỹ thuật. Tuy nhiên, qua rà soát, Bộ GTVT thấy rằng các tuyến 80 km/h có thể nâng lên 90 km/h. “Dự kiến đầu năm 2024, Bộ sẽ thay đổi tốc độ giới hạn tối đa các tuyến cao tốc từ 80 lên 90 km/h”, ông Thắng cho hay.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, vốn không có nhiều, nên phân kỳ đầu tư là đúng. Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội lưu ý, phân kỳ đầu tư phải đạt được mức tối thiểu như thế nào để đảm bảo an toàn giao thông thì Bộ GTVT phải suy nghĩ. “Ngay cả những đoạn cao tốc Bắc - Nam vừa hoàn thành, như đoạn Cao Bồ - Thanh Hóa, Thanh Hóa - Diễn Châu, theo quan sát của chúng tôi và nhiều người cũng nói rằng số lượng xe tham gia giao thông rất ít, tại vì một là tốc độ chỉ còn 80 km/h. Thứ hai là không có làn dừng khẩn cấp, chỉ cần một xe bị tai nạn hoặc bị xịt lốp thì tắc nghẽn hết tất cả. Chúng ta thấy rất cần phải xem xét chuyện này”, Chủ tịch Quốc hội lưu ý.

Văn Kiên