Sớm giải quyết vướng mắc tại dự án đường cao tốc bắc - nam, đoạn Cao Bồ - Mai Sơn
Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường cao tốc bắc - nam phía đông, đoạn Cao Bồ - Mai Sơn (Ninh Bình), hiện còn nhiều bất cập, vướng mắc. Trong đó, nhiều hộ dân ở xã Khánh Hòa, huyện Yên Khánh chưa thể ổn định cuộc sống do việc triển khai công tác tái định cư còn rất chậm.
Nhiều vị trí trên tuyến đường cao tốc bắc - nam, đoạn Cao Bồ - Mai Sơn chưa giải phóng được mặt bằng.
Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường cao tốc bắc - nam phía đông, đoạn Cao Bồ - Mai Sơn (Ninh Bình), hiện còn nhiều bất cập, vướng mắc. Trong đó, nhiều hộ dân ở xã Khánh Hòa, huyện Yên Khánh chưa thể ổn định cuộc sống do việc triển khai công tác tái định cư còn rất chậm.
Người dân chưa an cư
Chủ tịch UBND xã Khánh Hòa, Vũ Văn Luận cho biết, thực hiện công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) dự án xây dựng tuyến đường cao tốc bắc - nam đoạn Cao Bồ - Mai Sơn và trước đó là Dự án đường kết nối cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình với quốc lộ 1, xã Khánh Hòa có 700 hộ dân bị ảnh hưởng. Trong đó có 225 hộ ảnh hưởng nhà ở, kiến trúc, 185 hộ phải di dời tái định cư, 200 ngôi mộ phải di chuyển.
Khối lượng công việc lớn, tiến độ GPMB yêu cầu gấp rút, cho nên xã Khánh Hòa đã huy động cả hệ thống chính trị, tích cực tuyên truyền chủ trương, chính sách GPMB, hỗ trợ linh hoạt của tỉnh. Ðồng thời kết hợp vận động cán bộ, đảng viên bị ảnh hưởng từ dự án gương mẫu, đi đầu nhận tiền đền bù, tháo dỡ nhà ở, bàn giao ruộng vườn... Vì vậy, đến nay Khánh Hòa chỉ còn 40 hộ đang thực hiện áp giá đền bù và xã phấn đấu đến ngày 30-6 tới sẽ hoàn thành 100% công tác đền bù GPMB.
Mặc dù vậy, nhiều người dân ở xã Khánh Hòa còn trăn trở vì việc tổ chức tái định cư còn chậm. Trong 185 hộ dân thuộc diện tái định cư mới có 14 hộ được giao đất ở, phần lớn số hộ còn lại phải ở trọ, ở nhờ. Ông Trịnh Văn Thảo, một trong những đảng viên ở xã Khánh Hòa, đã tiên phong tháo dỡ ngôi nhà ba tầng có diện tích khá lớn để bàn giao mặt bằng gồm 375 m2 đất thổ cư và 2.000 m2 đất sản xuất nông nghiệp phục vụ thi công dự án. Tuy nhiên, đến nay ông phải ở nhờ nhà bố vợ do khu tái định cư của xã chưa xây dựng xong. Cùng cảnh ngộ, có gia đình ông Trịnh Văn Hải ở nhờ nhà con gái lấy chồng ở xã Ninh Phúc kế bên hay hộ anh Trần Văn Tuấn cũng ở nhờ nhà người thân rất vất vả.
Nhiều người dân cho biết, cuộc sống của họ ở vùng nông thôn chủ yếu trông vào sản xuất nông nghiệp. Chưa an cư đồng nghĩa với chưa yên tâm sản xuất dù Nhà nước có hỗ trợ cho dân tiền ở trọ khi di dời để GPMB. Do vậy mà đến tháng 3-2020, vẫn còn nhiều hộ vẫn chưa tháo dỡ nhà ở, chưa bàn giao mặt bằng, gây khó khăn cho nhà thầu thi công. Hơn nữa, chỗ ở cũ của các hộ dân khá rộng rãi, nhưng nếu chuyển vào khu tái định cư, diện tích giảm đi khá nhiều, cao nhất chỉ có 180 m2, thấp nhất là 80 m2. Thiệt thòi nhưng hầu hết các hộ dân ở đây đều đồng thuận nhường đất cho công trình quốc gia với mong muốn khu tái định cư tại xóm Rậm, xã Khánh Hòa, diện tích 5,8 ha sẽ sớm được xây dựng với đủ hạ tầng: điện chiếu sáng, nước sinh hoạt, sân chơi, cây xanh.
Khẩn trương giải quyết các vướng mắc
Không chỉ bố trí tái định cư cho người dân xã Khánh Hòa và một số huyện khác ở tỉnh Ninh Bình chậm, mà dự án nêu trên còn gặp nhiều khó khăn ảnh hưởng đến tiến độ thi công. Ở nhiều vị trí trên tuyến, công tác GPMB rất chậm, nhất là những vị trí qua khu dân cư. Tại Ninh Bình, hiện có 10 hộ dân xâm canh đất nông nghiệp ở xã Ninh Phúc mới kiểm đếm, lập phương án đền bù GPMB. Trạm bơm Yên Khoái xã Ninh Phúc mới hoàn thiện báo cáo kinh tế kỹ thuật. Vị trí mố A1 cầu vượt quốc lộ 10 và trụ T3 cầu vượt Khánh Hòa phải dừng thi công do chưa có mặt bằng; khu tái định cư ở xã Khánh Hòa chưa được xây dựng. Hoặc vị trí trụ T12 cầu Mai Sơn chưa GPMB vì vướng xưởng cơ khí của doanh nghiệp Thắng Ninh ở huyện Yên Mô. Tại huyện Ý Yên (Nam Ðịnh), theo đánh giá của đơn vị thi công, khu vực đường gom bên phải đoạn Cao Bồ - Mai Sơn chạy qua huyện Ý Yên còn vướng 16 ngôi mộ, khu vực hầm chui Mễ Thượng, cầu Cẩm vướng nhiều nhà dân chưa GPMB. Phó Giám đốc Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường Ðỗ Thành Trung, đơn vị thi công cho biết: Ðơn vị bố trí hơn 30 kỹ sư, cán bộ kỹ thuật, hơn 1.000 công nhân cùng nhiều thiết bị máy móc hiện đại, bảo đảm thi công liên tục. Song với nhiều bất cập, vướng mắc nêu trên, tiến độ thi công luôn bị cản trở, thậm chí có thời điểm, công nhân, máy móc thiết bị của đơn vị phải ngừng thi công cả tháng vì chờ đợi GPMB.
Tìm hiểu nguyên nhân chúng tôi được biết: Trước tiên là do việc áp dụng chính sách GPMB chưa linh hoạt, dẫn đến một số vị trí GPMB như: 185 m tường rào, cây xanh, đường điện của Công ty Phúc Lộc; hoặc
146 m tường rào của Nhà máy Ðạm Ninh Bình; một số đoạn cống thoát nước thải của Công ty Phát triển hạ tầng khu công nghiệp Ninh Bình, là những công trình đơn giản ảnh hưởng đến thi công cầu vượt Khánh Phú, nhưng GPMB mãi chưa xong. Thứ hai là do việc tính toán đền bù GPMB đất nông nghiệp tại một số vị trí trên tuyến chưa kỹ lưỡng, dẫn đến nhiều hộ dân có đất nông nghiệp sau khi bị thu hồi, thì diện tích đất còn lại không canh tác được vì không có hệ thống kênh mương phục vụ tưới tiêu. Tiếp đến là do nhận thức của một số chủ doanh nghiệp có công trình nhà xưởng bị ảnh hưởng dự án tại vị trí thi công trụ T12 cầu Mai Sơn, đòi hỏi bồi thường cả tài sản của họ theo tính chất đặc thù. Tại vị trí thi công trụ T12 cầu Mai Sơn, đơn vị thi công phải áp dụng phương pháp thi công đặc biệt là đúc hẫng nhịp cầu liên tục. Nếu không GPMB được vị trí trụ T12, dự án khó có thể hoàn thành đúng tiến độ.
Dự án xây dựng tuyến đường cao tốc bắc - nam phía đông trong đó có đoạn Cao Bồ - Mai Sơn được Chính phủ xác định là công trình trọng điểm, được ưu tiên đầu tư vốn. Sau khi tuyến đường cao tốc này hoàn thành và đưa vào sử dụng sẽ góp phần mở hướng cho nhiều địa phương trong cả nước liên kết thúc đẩy kinh tế vùng; khai thác mở rộng các cảng biển, phát triển các khu công nghiệp, khu kinh tế ven biển... Với tính chất quan trọng như vậy, các tỉnh Ninh Bình, Nam Ðịnh cần tập trung chỉ đạo các huyện, thành phố dự án đi qua tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, xem xét giải quyết thấu đáo các đề xuất, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp để kịp thời tháo gỡ những bất cập, vướng mắc trong GPMB theo đúng quy định. Ðối với các đơn vị, cá nhân cố tình chây ì không thực hiện GPMB, cần tính toán xây dựng phương án cưỡng chế khi cần thiết. Trước mắt, tỉnh Ninh Bình khẩn trương xây dựng hạ tầng tái định cư ở huyện huyện Yên Khánh, huyện Yên Mô, tạo điều kiện cho người dân bị thu hồi đất sớm ổn định cuộc sống tại nơi ở mới tốt hơn nơi ở cũ.
Dự án xây dựng tuyến đường cao tốc bắc - nam phía đông đoạn Cao Bồ - Mai Sơn bắt đầu từ Km 259+100 đến Km 274+345 có chiều dài hơn 15 km, chạy qua huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định và các huyện Yên Khánh, Hoa Lư, huyện Yên Mô, TP Ninh Bình (Ninh Bình). Theo chủ đầu tư là Sở Giao thông vận tải Ninh Bình, đến nay, tuyến chính dự án mới bàn giao mặt bằng gần 12 km, đạt hơn 77%, chủ yếu là bàn giao phần đất nông nghiệp bị thu hồi. Nguồn vốn thực hiện dự án được Trung ương bố trí đủ và theo kế hoạch, dự án sẽ hoàn thành trong năm 2020.
