Sau 'Vua', 'Hoàng đế' cũng băng hà

Beckenbauer vô địch World Cup 1974 với tư cách cầu thủ và World Cup 1990 với tư cách HLV

Thế hệ 6X chúng tôi không có dịp chiêm ngưỡng tài nghệ phi phàm của Pele, bởi Mexico 1970 đã là kỳ World Cup cuối cùng của ông cùng Brasil. World Cup West Germany 1974 mới là lần đầu tiên người hâm mộ túc cầu Sài Gòn được xem truyền hình trực tiếp vài trận đấu, trong đó có trận chung kết. Hình ảnh thủ quân đội tuyển Tây Đức Beckenbauer với gương mặt và nụ cười rạng rỡ nâng cao chiếc cúp FIFA, sau khi đội chủ nhà ngược dòng thắng Johan Cruyff và bóng đá tổng lực của Hòa Lan (ngày ấy không gọi là Hà Lan), theo tôi từ đó.

Franz Anton Beckenbauer chơi bóng từ năm 9 tuổi và có trận đầu tiên trong màu áo Bayern Munich vào ngày 6-6-1964, khi ông 19 tuổi. 13 năm liên tục gắn bó (là Đội trưởng CLB từ mùa giải 1968-1969) với Bayern, Franz đã cùng đội bóng đoạt 4 chức vô địch Bundesliga, 3 European Cup, 1 European Cup Winners' Cup 1967 (UEFA Champiosn League ngày nay), góp phần đưa đội bóng xứ Bavaria trở thành đội bóng vĩ đại nhất nước Đức. Với tư cách vừa là cầu thủ, vừa là HLV, Beckenbauer đã có 582 trận thi đấu cho Bayern, và sau này còn làm Chủ tịch CLB Bayern, Phó chủ tịch Hiệp hội Bóng đá Đức.

Ra mắt tuyển Tây Đức vào tháng 9-1965, đến năm 1977, Beckenbauer đã có 103 trận khoác áo Mannschaft, mang về chức á quân thế giới 1966, hạng 3 Mexico 1970, vô địch EURO 1972 và vô địch World Cup 1974. 16 năm sau, ông lại nâng cao chiếc cúp danh giá nhất thế giới với tư cách HLV tuyển Tây Đức ở Italy 1990 (3 tháng sau nước Đức mới thống nhất), trở thành một trong 3 người vô địch World Cup với tư cách cầu thủ lẫn HLV, sau Mario Zagallo của Brasil - người cũng vừa “đi trước” Beckenbauer 2 ngày trước, sau đó là Didier Deschamps của Pháp.

Là trung vệ vĩ đại nhất trong lịch sử bóng đá thế giới, Franz Beckenbauer đã nâng khái niệm libero lên tầm cao mới hoàn hảo. Trong tiếng Italy, “libero” mang nghĩa “tự do”, tức cầu thủ đá thòng thấp nhất trong hàng hậu vệ nhưng được chơi tự do. Khi đội phòng ngự, Beckenbauer là người cuối cùng bọc lót, còn khi đội cầm bóng, ông dâng cao phân phối, điều tiết lối chơi, thậm chí băng lên ghi bàn. “Quả bóng vàng” 1972, 1976 có nhãn quan chiến thuật cực kỳ nhạy bén, thông minh trong việc chuyển đổi trạng thái từ phòng ngự sang tấn công bằng những đường chuyền nhanh, sắc sảo. Vốn là tiền đạo và tiền vệ, ông cũng có con mắt săn bàn rất nhạy bén nên không ngạc nhiên khi đã ghi 57 bàn cho Bayern và 14 bàn cho đội tuyển Đức.

Tuy nhiên, không phải tự nhiên mà thế giới bóng đá phong cho Franz Beckenbauer biệt danh cao quý “Der Kaiser”. Điều làm nên một thiên tài không trộn lẫn với bất kỳ ai trong dòng chảy lịch sử túc cầu và ấn tượng nhất trong tôi chính là cái chất “Hoàng đế” trong Franz.

Khác hẳn với hầu hết cầu thủ, là một trung vệ thép nhưng ông có phong thái thi đấu đầy khoan thai, phóng khoáng đến mức… tao nhã. Mặc dù xuất thân từ tầng lớp lao động nhưng cả trên sân cỏ hay trên băng ghế chỉ đạo, trở thành nhà quản lý, Franz luôn toát ra sự lịch lãm, thanh lịch; khí chất, thần thái lãnh đạo uy quyền.

Như vậy, chỉ trong vòng 6 năm, thế giới đã lần lượt chia tay với 4 huyền thoại túc cầu: “Thánh” Johan Cruyff (mất ngày 24-3-2016, thọ 68 tuổi), “Cậu bé vàng” Diego Maradona (mất ngày 25-11-2020, 60 tuổi), “Vua” Pele (Edson Arantes do Nascimento, mất ngày 29-12-2022, 82 tuổi) và bây giờ là “Hoàng đế” Beckenbauer!

Minh Chung