Sao nói 'Tết nhất' mà không nói 'Tết nhì', 'Tết ba'?

Tết nhất là một từ tổ đẳng lập, tức là một từ được hình thành bởi hai từ cùng hoặc gần nghĩa. Chẳng hạn như chợ búa, bến bãi, tàu bè… Tết nhất là sự kết hợp giữa “Tết” và “nhất”.

Trong đó, “Tết” là đọc tắt của “Tết Nguyên đán”. “Nguyên đán” có nghĩa là buổi sáng đầu tiên của năm âm lịch. Còn “nhất” nghĩa là “một”, “đầu tiên”, “hơn hết”, theo Dự án từ điển tiếng Việt của TS. Hồ Ngọc Đức.

Như vậy, theo học giả An Chi, người ta ghép hai từ này để cho ra một từ có nghĩa “đầu tiên”, “những ngày đầu tiên của năm mới”.

“Tết nhất” được sử dụng như một danh từ chỉ khái quát ngày Tết, dịp nghỉ ngơi, sum họp trong một năm. Ví dụ, “Tết nhất rồi, nghỉ ngơi đi”, “Tết nhất đến nơi mà chưa sắm sửa được gì”...

Tuấn An - Hina