Sai lầm trong bàn giao trận địa phòng ngự, khiến Ukraine trả giá đắt

Do việc bàn giao trận địa phòng ngự giữa Lữ đoàn bộ binh cơ giới 115 và 47 của Ukraine không ăn khớp, để quân Nga chớp thời cơ, chiếm làng Ocheretino, nằm ở phía tây bắc thành phố Avdiivka. Vì vậy Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine, đã quyết định tung Lữ đoàn 100 vào chiến đấu, nhằm ngăn sự sụp đổ của phòng tuyến này.

Lữ đoàn số 100 của Quân đội Ukraine là lữ đoàn bộ binh, có nhiệm vụ phòng vệ lãnh thổ, nhưng được chuyển đến Ocheretino để “củng cố các vị trí” của Lữ đoàn bộ binh cơ giới 47, trước đó đã thực sự bị quân Nga đánh thiệt hại nặng.

Truyền thông phương Tây cho rằng, làng Ocheretino không phải là địa điểm có giá trị chiến lược, nhưng vẫn là mục tiêu có giá trị chiến thuật, nhờ chênh lệch độ cao so với các khu vực xung quanh. Việc quân Nga bị sa lầy ở làng Berdychi, chính là do hỏa lực pháo binh của quân Ukraine tại Ocheretino nã vào.

Trong khi đó, các chuyên gia quân sự Nga đánh giá Ocheretino là vị trí then chốt trong tuyến phòng thủ của Ukraine ở tây bắc Avdiivka. Đây là trung tâm giao thông, nơi có các tuyến đường bộ và đường sắt đi qua, và là vị trí đảm hậu cần quan trọng cho Avdiivka, khi thành phố này chưa bị thất thủ.

Tầm quan trọng của Ocheretino khiến Ukraine quyết định triển khai một số tiểu đoàn của Lữ đoàn bộ binh cơ giới số 47, đơn vị được mệnh danh là "nắm đấm thép" của Quân đội Ukraine, đảm nhiệm phòng ngự khu vực này, để ngăn đà tiến của lực lượng Nga về phía tây.

Lữ đoàn bộ binh cơ giới 47 tại Ocheretino đã phải hứng chịu các trận bom pháo khốc liệt của Quân đội Nga. Đơn vị này đã tham chiến gần một năm liên tục, mà không được rút về hậu phương nghỉ ngơi; do vậy phần lớn binh sĩ của Lữ đoàn đều tỏ ra mệt mỏi.

Trong khi đó, số lượng xe tăng Abrams và thiết giáp Bradley trong biên chế của Lữ đoàn cũng suy giảm nghiêm trọng do thiệt hại trên chiến trường. Trước tình hình trên, chỉ huy Lữ đoàn 47 yêu cầu cấp trên cho rút lui để nghỉ ngơi và củng cố lực lượng.

Sau khi xem xét, Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine phê chuẩn đề xuất này và dự kiến điều Lữ đoàn bộ binh cơ giới số 115 tới thế chỗ Lữ đoàn 47, làm nhiệm vụ phòng ngự ở tây bắc thành phố Avdiivka từ giữa tháng 4.

Tuy nhiên, khi thời hạn thay quân theo kế hoạch đã đến, các binh sĩ Lữ đoàn 47 rút lui, nhưng Lữ đoàn 115 không tới nhận vị trí phòng thủ như hiệp đồng. "Một số đơn vị của họ đã tháo chạy", một sĩ quan của Lữ đoàn 47 đã giải thích về hành động của Lữ đoàn 115.

Việc thay quân không theo hợp đồng giữa Lữ đoàn 47 và 115 của Ukraine đã tạo ra lỗ hổng lớn trong phòng tuyến của Ukraine. Lữ đoàn Bộ binh cơ giới số 30 của Nga tranh thủ chớp thời cơ, quyết định mở mũi tiến công thọc sâu dọc tuyến đường sắt từ tây Avdiivka đến Ocheretino, nhanh chóng đánh chiếm mục tiêu.

Sau khi tiến vào làng Ocheretino, quân Nga nhanh chóng mở rộng vị trí đứng chân, dồn quân Ukraine về khu vực nhà máy gạch ở phía bắc làng, đồng thời mở rộng hai bên sườn, bằng cách chiếm làng Novobakhmutivka, nằm ở phía đông nam làng Ocheretino.

Để ngăn quân Nga đẩy mạnh tấn công về phía tây, phía Ukraine phải tung Lữ đoàn 100 vào chiến đấu. Nhiệm vụ của Lữ đoàn 100 là chiến đấu phòng ngự ở làng Solovyovo, nằm về phía tây nam của làng Ocheretino và kề với làng Novobakhmutivka, nơi quân Nga vừa chiếm được.

Cũng chính tại làng Solovyovo, một số đơn vị của Lữ đoàn 47 cũng đã bị thiệt hại nặng và phải rút lui. Và bây giờ Lữ đoàn 100 tiếp tục đến thế chỗ cho Lữ đoàn 47, làm nhiệm vụ chiến đấu phòng ngự tại đây; đây chắc chắn là nhiệm vụ khó khăn.

Sau khi mất quyền kiểm soát làng Novobakhmutovka và Ocheretino, quân Ukraine sẽ vô cùng khó khăn để giữ vững vị trí tại làng Solovyovo. Điều này là do làng Solovyovo nằm ở địa hình thấp hơn đáng kể so với làng Ocheretino, hiện do phía Nga kiểm soát.

Hiện nay Sư đoàn tăng Cận vệ số 90 thuộc cánh quân Trung tâm của Nga, là lực lượng dự bị vẫn hiện diện gần khu vực nhưng chưa được tung vào chiến đấu. Nếu Sư đoàn 90 tham chiến, sẽ đặt ra nhiều thách thức với nỗ lực phản công của Ukraine, thậm chí có thể buộc quân Ukraine rút lui hoàn toàn về phía tây.

Việc Lữ đoàn 115 chậm thay quân, cũng không phải là trường hợp cá biệt. Đây không phải lần đầu Quân đội Ukraine chứng kiến tình trạng một lữ đoàn từ chối chiến đấu hoặc tự ý bỏ trận địa trong vài tuần qua, điều mà một số chuyên gia cảnh báo là vấn đề mang tính hệ thống và có thể dẫn tới hiệu ứng dây chuyền làm sụp đổ tiền tuyến.

Trước đó Lữ đoàn bộ binh cơ giới số 67, đơn vị đảm nhiệm phòng ngự ở phía đông Chasov Yar, cũng bị nghi tự ý rút lui khỏi tiền tuyến và mở đường cho quân Nga Nga tiếp cận ngoại ô thành phố hồi đầu tháng 4. Tình hình lục đục nội bộ tại Lữ đoàn 67 khiến Bộ Quốc phòng Ukraine quyết định giải thể đơn vị có nòng cốt là các thành viên nhóm cực hữu Right Sector.

Hiện nay Quân đội Ukraine có khoảng 100 lữ đoàn chiến đấu, nhưng phần lớn đã kiệt sức sau thời gian tham chiến kéo dài. Dù Mỹ và phương Tây đã đồng ý viện trợ vài chục tỷ USD, nhưng sẽ là vô nghĩa nếu Ukraine không có các binh sĩ sung sức và tinh thần chiến đấu cao. (Nguồn ảnh: Topwar, Forbes, CNN).

Tiến Minh (Theo Topwar, Forbes)